DEMET İLCE / MUHABİR
Aralıklı oruç (birinin her gün ne zaman yemek yiyebileceğini sınırlayan bir diyet stratejisi) büyük bir çalışmada %91 daha yüksek kalp kaynaklı ölüm riskiyle ilişkilendirildi. Bu risk, daha tipik olan 12 ila 16 saatlik zaman dilimine kıyasla, 24 saatlik bir günde sekiz saatlik veya daha kısa bir zaman diliminde yemek yemeye bağlıydı.
Yeni ön araştırma, 18 Mart'ta Amerikan Kalp Derneği (AHA) EPI Yaşam Tarzı Bilimsel Oturumları 2024'te sunuldu. Ortalama sekiz yıl boyunca takip edilen 20.000'den fazla ABD'li yetişkinin kardiyovasküler hastalıklardan kaynaklanan ölümleri incelendi.
Uzmanlar, çalışmanın aralıklı oruç kullanımı konusunda dikkatli olunması gerektiğinin altını çizdiğini söyledi. Ancak çalışmadan elde edilen tüm veriler yayınlanana kadar, zaman aralığının mı yoksa tüketilen yiyecek türlerinin mi kişinin ölüm riskiyle daha alakalı olduğunu söylemenin zor olduğu belirtildi.
Stanford Üniversitesi'nde tıp profesörü Christopher Gardner, "Zaman kısıtlı yemek yerken gerçekten düşük kaliteli bir diyet yemek oldukça mümkün" dedi. Ayrıca sınırlı yeme aralığına sahip bazı katılımcıların gıda güvensizliğiyle karşı karşıya kalabileceğini ve iyi ya da yeterli beslenemeyebileceğini de sözlerine ekledi. Yeni araştırma hakkında "Henüz her şeyi bilmiyoruz. Daha fazlasını bekleyeceğim" dedi.
'Bilinmeyen çok şey var'
Aralıklı oruç, her gün yalnızca belirli bir zaman diliminde, genellikle 24 saatin dört ila 12 saati arasında yemek yemeyi içerir. Önceki araştırmalar, aralıklı orucun, insülin ölçümleri de dahil olmak üzere kısa vadede, birkaç ay içinde kardiyovasküler sağlığa bağlı ölçümleri iyileştirdiğini öne sürüyor.
Yeni çalışmaya katılan 20.000 kişiden 414'ü, her gün sekiz saat veya daha az zaman aralıklarında yemek yediğini bildirdi. Katılımcılara takip edecekleri diyetler atanmadı, bunun yerine tipik diyetleri, katılımcıların 24 saatlik iki zaman diliminde yedikleri her şeyi hatırladıkları iki anket aracılığıyla değerlendirildi.
Çalışma, sekiz saatlik yeme aralıkları ile kardiyovasküler ölüm arasında bir bağlantı olduğunu ortaya çıkardı, ancak tasarımı nedeniyle bu yeme programının ölümlere neden olup olmadığını söyleyemez; yalnızca bir korelasyon gösterir.
Şangay Jiao Tong Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde epidemiyoloji ve biyoistatistik profesörü ve çalışmanın başyazarı Victor Wenze Zhong, "Yeme süreleri 12-16 saat olan insanlarla karşılaştırıldığında... yemek sürelerini günde 8 saatle kısıtlayanların kardiyovasküler ölüm riskinin daha yüksek olduğunu ve daha uzun yaşamadıklarını görmek bizi şaşırttı.” dedi.
Yemeğin bu kısa zaman aralığıyla sınırlandırılması, genel grupta ve ayrı analizlerde seçilen kanser veya kalp hastalığı olan kişilerde daha yüksek kardiyovasküler ölüm riskine bağlıydı. Ek olarak, sekiz ila 10 saatlik bir aralıkta yemek yiyen mevcut kardiyovasküler hastalığı olan katılımcıların, daha uzun yeme aralıklarına sahip olanlarla karşılaştırıldığında, kalp hastalığı veya felçten ölme riski de %66 daha yüksekti.
Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde tıp doçenti olan Dr. Wendy Bennett, bu çalışmanın "insanların zaman kısıtlamalı yemek yemesi gerektiğini öne süren moda diyet dürtüsünün" incelenmesi gerektiğini öne sürdüğünü belirtti. Bennett ve diğerleri Ocak 2023'te aralıklı orucun iddia edilen faydaları hakkında şüpheleri artıran bir araştırma yayınladılar ve bunun altı yıllık bir zaman diliminde başarılı bir kilo verme stratejisi olmadığını öne sürdüler.
Zhong, yeni çalışmanın özellikle kalp rahatsızlığı veya kanser hastaları için aralıklı oruç konusunda daha dikkatli olunması gerektiğini kabul etti. Ancak genel olarak, "yalnızca çalışmamıza dayanarak zaman kısıtlamalı beslenme konusunda spesifik bir öneride bulunmak için henüz çok erken." Sekiz saatlik aralıklı orucun kalp sağlığını tam olarak nasıl etkileyebileceğinin araştırılması ve dünya çapında ek popülasyonların değerlendirilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Çalışmanın çeşitli sınırlılıkları bulunmaktadır. Örneğin, katılımcılar kişisel raporlama yoluyla diyet verilerini sağladılar ve bazıları ne yediklerini yanlış hatırlamış olabilir. Yalnızca iki diyet araştırması kullanıldı, dolayısıyla bunların insanların uzun vadeli yeme alışkanlıklarını doğru şekilde temsil edip etmediği bilinmiyor. Çalışmada ayrıca katılımcıların diyetlerinin besin kalitesi veya aralıklı oruç tutma nedenleri de dikkate alınmadı.
Gardner, "Büyüleyici görünüyor ama bilinmeyen o kadar çok şey var ki" diyerek çalışmanın tüm sonuçlarına büyük ilgi olduğunu ekledi.
North Carolina Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde yeme bozuklukları üzerinde çalışan psikiyatri profesörü Cynthia Bulik, yeni araştırmayı bir kenara bırakırsak, aralıklı oruç tutmanın başka olumsuz sonuçlara da yol açabileceğini söyledi. Örneğin, "kilo kontrolü için bir sonraki harika strateji olarak selamlanmasına" rağmen, aralıklı oruç tutmanın, kişinin yemek programı sevdiklerininkiyle uyumlu olmadığında ailesel ve sosyal ilişkilerini etkileyebileceğini belirtti.
"Ayrıca, bazı yeme bozukluklarına genetik olarak yatkın olan bireyler için, uzun süreli oruç süreleri teorik olarak onları negatif enerji dengesine çevirebilir (tükettiklerinden daha fazla enerji harcayabilirler) ve yeme bozukluğunun başlangıcını tetikleyebilir" dedi.