DEMET İLCE / MUHABİR
Araştırmacılar, egzersiz yapmanın, sağlıklı beslenmenin, yeterince uyumanın ve sigara içmemenin riskinizi yüzde 62'ye kadar dengeleyebileceğini buldu.
Bunun, DNA'larına göre erken ölme olasılığı beşte bir oranında daha yüksek olan kişilerin bile bu şansları azaltma gücüne sahip olduğu anlamına geldiğini söylediler.
Çin'deki Zhejiang Üniversitesi'nden Dr Zilong Bian şunları söyledi:
"Genetik riski yüksek olan katılımcılar, uygun bir yaşam tarzıyla 40 yaşında yaklaşık 5,22 yıllık yaşam beklentisini uzatabilirler."
Daha uzun bir yaşam için "en uygun yaşam tarzı kombinasyonunun, hiç sigara içmemek, düzenli fiziksel aktivite, yeterli uyku süresi ve sağlıklı beslenme" olduğu bulundu.
Önceki araştırmalar, yeterli egzersiz, uyku ve sağlıklı beslenmenin yanı sıra alkol, sigara ve sağlıksız yiyeceklerden uzak durma gibi yaşam tarzı faktörlerinin ömrün uzamasına yardımcı olduğunu göstermişti.
Ayrıca bazı kişilerin genetik olarak erken ölme riskinin daha yüksek olduğu da iyi bilinmektedir.
BMJ Evidence Based Medicine dergisinde yayınlanan son çalışma, ilk kez yaşam tarzı faktörlerinin genetik riski ne ölçüde azaltabildiğini inceledi.
Araştırmacılar, Birleşik Krallık Biobank'tan 353.742 kişiyi ortalama 13 yıl boyunca takip etti ve bu süre zarfında 24.239 ölüm meydana geldi.
İnsanlar uzun (yüzde 20,1), orta (yüzde 60,1) ve kısa (yüzde 19,8) olmak üzere genetik olarak belirlenmiş üç yaşam süresi kategorisine ayrıldı.
Ayrıca üç yaşam tarzı puanı kategorisine ayrıldılar: olumlu (yüzde 23,1), orta (yüzde 55,6) ve olumsuz (yüzde 21,3).
Araştırmacılar, bir kişinin daha uzun veya daha kısa bir ömre olan genel genetik yatkınlığını belirlemek amacıyla çoklu genetik varyantlara bakmak için poligenik risk puanlarını kullandı.
Diğer puanlar ise insanların sigara içip içmediğine, alkol içip içmediğine, egzersiz yapıp yapmadığına, vücut şekline, sağlıklı beslenmeye ve uyumaya baktı.
Yaşam tarzları ne olursa olsun, genetik riski yüksek olanların daha kısa bir yaşam tarzına sahip olanların, düşük genetik riske sahip olanlara kıyasla yüzde 21 daha fazla erken ölüm riskine sahip olduğu ortaya çıktı.
Genetik faktörlere rağmen, dengeli ve besleyici bir diyet ve aktif kalmak da dahil olmak üzere sağlıklı bir yaşam tarzı yaşamak, daha uzun yaşamamıza yardımcı olabilir
Bu arada, sağlıksız yaşam tarzına sahip kişilerin, genetik risklerine bakılmaksızın erken ölüm şansı yüzde 78 oranında artıyor.
Hem sağlıksız bir yaşam tarzına hem de daha kısa yaşam süresine sahip genlere sahip olmak, daha şanslı genlere ve sağlıklı yaşam tarzına sahip insanlarla karşılaştırıldığında erken ölüm riskini iki kattan fazla artırdı.
Araştırmacılar arasında Çin'deki Zhejiang Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Edinburgh Üniversitesi'nden personel de vardı.
Dünya Kanser Araştırma Fonu'nun kıdemli sağlık bilgi sorumlusu Matt Lambert şunları söyledi:
"Bu yeni araştırma, genetik faktörlere rağmen, dengeli, besleyici bir diyet yemek ve aktif kalmak da dahil olmak üzere sağlıklı bir yaşam tarzı yaşamanın daha uzun yaşamamıza yardımcı olabileceğini gösteriyor. Ayrıca kanser riskini azaltabileceğini de biliyoruz. Sağlıklı değişiklikler yapmanın göz korkutucu olabileceğini" kabul ediyor ancak insanlara fonun çevrimiçi sağlıklı yaşam programı Activ8'e bakmalarını önerdi.
