Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) göre, akciğer kanseri vakalarının yüzde 85'i sigaraya bağlı olup, bu kanser türü dünya genelinde en ölümcül kanser olarak kabul ediliyor.
Eğer mevcut sigara içme trendleri devam ederse, 2006-2010 doğumlu kişiler arasında yaklaşık üç milyon kişinin akciğer kanseri nedeniyle hayatını kaybedeceği öngörülüyor.
Ancak, bu 650 milyon kişiye sigara satışının yasaklanması durumunda, 2095 yılına kadar 1,2 milyon ölümün önlenebileceği tahmin ediliyor.
Çalışma, The Lancet Public Health dergisinde yayımlandı.
Araştırma, tütünsüz bir nesil yaratmanın etkilerini inceleyen ilk çalışmalar arasında yer alıyor ve 185 ülkedeki kanser vakaları ile ölüm oranlarına ilişkin veriler kullanıldı.
Erkeklerde akciğer kanserine bağlı ölümlerin yüzde 45'ten fazlası, kadınlarda ise yüzde 31’i önlenebilir.
Kadınlarda daha fazla hayat kurtarılabilir
IARC araştırmacısı ve çalışmanın yazarlarından Isabelle Soerjomataram, bu farkın tütün endüstrisinin son on yıllarda cinsiyet odaklı pazarlama stratejilerinden kaynaklandığını belirtti.
Ancak bazı bölgelerde – Kuzey Amerika, Avrupa, Avustralya ve Yeni Zelanda – sigara satışlarının durdurulması, erkeklere kıyasla kadınlarda daha fazla ölümün önlenebileceğini gösterdi.
Batı Avrupa'da kadınlar arasında yüzde 78 oranında, Orta ve Doğu Avrupa'da ise erkekler arasında yüzde 75 oranında hayat kurtarılabilir.
Çalışma, sigara yasağının tüm akciğer kanseri ölümlerini engelleyemeyeceğini vurgularken, bu ölümlerin hava kirliliği ve pasif içicilik gibi diğer risk faktörlerine bağlı olabileceğini ifade etti.
Tütünsüz nesil projeleri yolda
Bazı ülkelerde, tütünsüz nesil girişimleri şimdiden uygulanmaya başlandı. Örneğin, Yeni Zelanda 2022 yılında 2008 sonrası doğan kişilere sigara satışını yasaklayan ilk ülke oldu. Ancak geçen yıl, ülkenin muhafazakâr hükümeti bu yasayı kaldırmayı planladığını duyurdu.
Buna karşın, Birleşik Krallık'ta İşçi Partisi hükümeti, eski Muhafazakâr Başbakan Rishi Sunak'ın 2009 sonrası doğanlara sigara satışını yasaklama planını destekliyor.
IARC çalışmasının yazarları, tütünsüz nesil politikalarının tütün kullanımına bağlı sağlık sorunlarını tamamen çözmeye yetmeyeceğini belirterek, sigara vergilerinin artırılması, dumansız alanların genişletilmesi ve sigarayı bırakma programlarının desteklenmesi gibi kanıtlanmış yöntemlerin de uygulanması gerektiğini vurguluyor.
