Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yollarının Geliştirilmesi Projesi kapanış konferansında konuşan Tunç, kişiler ve kurumlar arasındaki uyuşmazlıkların çözümü için arabuluculuğun etkin bir araç haline geldiğini vurguladı.
Arabuluculukta Başarı Oranı Yüksek
Tunç, 1 Eylül 2023 itibarıyla kira anlaşmazlıklarında zorunlu arabuluculuk sisteminin devreye girdiğini belirtti. Bu tarihten bu yana kira uyuşmazlıkları için 240 bin 852 başvuru yapıldığını ifade eden Bakan Tunç, bu başvuruların 108 bin 751'inin anlaşmayla sonuçlandığını belirtti. İki taraflı düşünüldüğünde, 216 bin kişinin mahkemeye gitmeden, karşılıklı anlaşarak sorunlarını çözdüğünü söyledi. Bu uygulamanın kira fiyatlarındaki fahiş artış tartışmalarını da bir nebze olsun sönümlendirdiğini dile getirdi.
Bunun yanında, ortaklığın giderilmesi uyuşmazlıklarında da 73 bin 804 başvuru olduğunu, bunların 14 bin 600'ünün anlaşmayla sonuçlandığını belirtti. Kat mülkiyetinden doğan uyuşmazlıklarda ise 11 bin başvuru yapılırken, bunlardan 3 bininin taraflar arasında uzlaşmayla çözüldüğü bildirildi. Tüm bu başvurular toplandığında, 1 Eylül 2023'ten itibaren toplam 330 bin 424 uyuşmazlık çözüm sürecinin başladığını ve yaklaşık yüzde 50’sinin anlaşmayla sonuçlandığını ifade etti.
Arabuluculukta 10 Yılda 6 Milyondan Fazla Başvuru
Bakan Tunç, 2013 yılından itibaren arabuluculuk sisteminin uygulanmaya başladığını hatırlatarak, bu tarihten bugüne kadar arabulucuların önüne gelen başvuru sayısının 6 milyon 336 bin olduğunu belirtti. Bu başvuruların 4 milyon 36 bini (yani yüzde 66’sı) uzlaşma ile sonuçlandı. Bu, arabuluculuğun dostane, hızlı ve maliyetsiz bir çözüm yolu olarak ne kadar etkili olduğunu gösteriyor.
Uzlaştırma Sisteminde Yüksek Başarı Oranı
Arabuluculuğun yanı sıra, ceza adalet sistemine 2005 yılında dahil edilen uzlaştırma kurumu da konferansta ele alındı. Tunç, uzlaştırmanın toplum tarafından yüksek bir kabul gördüğünü ifade ederek, 2017 yılından itibaren uzlaştırma müzakerelerine konu olan toplam 2 milyon 93 bin 543 dosyanın 1 milyon 734 bin 951’inin uzlaşmayla sonuçlandığını, bunun da uzlaştırma dosyalarında yüzde 83 oranında bir başarıya işaret ettiğini belirtti. Ayrıca uzlaştırma sürecinde mahkemeye gitmeden tarafların uzlaşmasının toplumda hukuki süreçlerin hızlanmasına ve toplumsal barışa katkı sunduğunu vurguladı.
Kamu Davasının Ertelenmesi ve Diğer Alternatif Çözüm Yöntemleri
Tunç, uzlaştırma dışında başka alternatif çözüm yöntemlerine de değindi. 2017’den itibaren toplam 879 bin 738 dosyada kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verildiğini, bunun da bir başka önemli çözüm yolu olduğunu aktardı. Ayrıca, ön ödeme yöntemi ile 2017’den bu yana 238 bin 378 dosyanın bu şekilde sonuçlandığını belirtti. 2023 yılı itibarıyla bu alternatif çözüm yöntemleriyle toplamda 363 bin 36 dava dostane yollarla çözüme kavuştu.
Tahkim Alanında İlerlemeler
Tahkim alanında da önemli gelişmeler olduğunu vurgulayan Tunç, İstanbul Tahkim Merkezi’ne başvuru sayısının yıllar içinde arttığını ifade etti. 2020’de 55, 2021’de 94, 2022’de 107 başvuru yapılmışken, 2023’te şu ana kadar 95 başvuru yapıldığını bildirdi. Tahkim de alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinden biri olarak, özellikle ticari uyuşmazlıklarda önemli bir çözüm aracı olarak öne çıkıyor.
Alternatif Çözüm Yöntemleri Toplumsal Barışı Destekliyor
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, bu çözüm yöntemlerinin toplumsal barışa büyük katkı sağladığını belirterek, yargı süreçlerinde vatandaşların yıpranmadan haklarına ulaşabilmelerinin önemine dikkat çekti. Alternatif uyuşmazlık çözüm yollarının sadece taraflar arasındaki anlaşmazlıkları çözmekle kalmadığını, aynı zamanda toplumsal uzlaşı ve barışın da önemli bir unsuru haline geldiğini söyledi.
