DEMET İLCE / MUHABİR

Yeni araştırmalara göre, yerin batması ve deniz seviyelerinin yükselmesi, New York, Boston, San Francisco ve Miami de dahil olmak üzere ABD'nin 32 kıyı kentinde yarım milyondan fazla insanı tekrarlayan su baskınları riskiyle karşı karşıya bırakacak.

Bu riski azaltmak için hiçbir şey yapılmazsa, su baskınları 2050 yılına kadar 107 milyar dolarlık hasara neden olabilir.

ABD nüfusunun yaklaşık %30'u, deniz seviyelerinin 2050 yılına kadar 0,3 metreye kadar yükselmesinin beklendiği kıyı boyunca uzanan şehirlerde yaşıyor. Ancak önceki sel tahminleri bu artışı hesaba katmış olsa da, birçok ABD şehrinin endişe verici düzeyde batma oranını hesaba katmıyor. Nature dergisinde 5 Mart'ta yayınlanan yeni bir çalışma, yükselen deniz seviyeleri ve batan karaların çifte darbesini modelledi.

Blacksburg'daki Virginia Tech'ten jeofizikçi Leonard Ohenhen, şöyle konuştu:

"Önceki sel tahminlerinde çökmenin ihmal edilmesi, büyük ölçüde kademeli doğasına atfedilebilir ve çoğu zaman hemen fark edilmez. Araştırmamızın bulguları, çökmeye ilişkin mevcut bilgiler göz önüne alındığında bir dereceye kadar tahmin edilmiş olsa da yine de çarpıcıydı."

20. yüzyıldan bu yana iklim değişikliği buzulları eritiyor ve okyanus suyunu ısıtıyor, bu da suyun genişlemesine neden oluyor ve son otuz yılda deniz seviyelerinin yılda yaklaşık 0,13 inç (3,4 milimetre) yükselmesine neden oluyor.

Yunanistan'a kaçmak isteyen 2 FETÖ şüphelisi yakalandı Yunanistan'a kaçmak isteyen 2 FETÖ şüphelisi yakalandı

Ancak aynı zamanda kıyı bölgelerindeki araziler de mükemmel bir faktör fırtınası nedeniyle batıyor. Son buzul çağının sona ermesinin ardından kıyı arazisi aşağıya doğru kayıyor ve gaz, su ve diğer malzemeler toplu halde yerin altından kaldırılarak şehirlerin altındaki arazinin oyulmasına neden oluyor.

Tüm bunlarsayesinde kıyı şehirleri yılda 0,2 inç (5 mm) kadar batmaya başladı ve etkilenen bölgelerdeki göreceli deniz seviyesindeki değişiklikler üç katına çıktı.

Göreceli deniz seviyesindeki yükselişlerin oluşturduğu tehdidi daha iyi anlamak için araştırmacılar, Atlantik, Pasifik ve Körfez kıyılarındaki 32 ABD şehrinin etrafındaki çökmeleri gösteren radardan elde edilen hassas verileri sel tehlikesi modellerine aktardı ve daha sonra en fazla görülen bölgeleri haritalandırdı.

Bilim adamları, sel haritasını 2010 ABD Nüfus Sayımından elde edilen nüfus verileriyle kaplayarak, gelecekteki sellerin neden olacağı insani ve ekonomik maliyetlere ilişkin bazı kaba tahminler ürettiler.

Önleyici adımlar atılmadığı takdirde ABD kıyılarındaki 280.000 mülkte yaşayan 50 kişiden 1'inin etkileneceğini buldular. Zararların orantısız bir kısmı da azınlıklar ve düşük gelirli gruplar tarafından üstlenilecek.

Bunu önlemek için ABD'nin, kıyı savunmasını güçlendirmenin yanı sıra daha fazla çöküntüyü önlemek için doğal gaz ve yeraltı suyu çıkarımını sınırlaması gerekecek.

Ohenhen, "Hem yapısal savunmalara hem de çökme yönetimi stratejilerine önemli yatırımların gerekli olacağı açıktır. Bu tür yatırımların ekonomik sonuçları, çok daha büyük ekonomik ve sosyal etkilere yol açabilecek eylemsizliğin potansiyel maliyetlerine karşı tartılmalıdır." dedi.

Ve çöküntü sadece ABD'nin sorunu değil. Yeraltı suyunun çekilmesi nedeniyle batan toprakların 2040 yılına kadar dünya nüfusunun %19'unu etkilemesi bekleniyor ve hatta insanlar Dünya'nın eğimini değiştirecek kadar su bile pompaladı. Endonezya'da hükümet, mega kentin son on yılda 2,5 metreden fazla batmasının ardından başkentini (11 milyon kişiye ev sahipliği yapan) Jakarta'dan Borneo'ya taşıyacağını duyurdu.

Muhabir: Demet İlce