DEMET İLCE / MUHABİR
Bilim insanları, teleskop koordinatlarında bir yazım hatası yaptıktan sonra şans eseri şimdiye kadar görülen en sönük galaksinin ne olduğunu keşfettiler. Bu olağandışı nesne görünüşte tamamen yayılmış gazdan yapılmış ve görünürde herhangi bir yıldız içermiyor.
Bilim adamlarının J0613+52 adını verdiği yeni galaksi, ilk kez koordinatlardaki bir yazım hatasının Green Bank Teleskobu'nu (GBT) istenmeyen bir yöne yönlendirmesiyle tespit edildi. Bilim insanları bu hatayı Porto Riko'daki Arecibo teleskobuna karşı yapılan rutin kalibrasyon sırasında yakaladılar, ancak 8 Ocak'ta Amerika'da sunulan araştırmaya göre ekip, tesadüfi gözlemin, karanlık ilksel galaksi olarak bilinen izole ve kaydedilmemiş bir nesneyi tespit ettiğini keşfettiğinde şaşırdı.
Araştırma ekibinin baş gökbilimcisi Karen O'Neil, "Evrimsel geçmişi etrafındaki hiçbir şey tarafından bozulmamış bir nesnemiz var. Diğer nesnelerle kütleçekimsel etkileşimin sonucu olarak değil, kendi kendine yıldızlar oluşturan bir nesne." Galaksinin komşularının tamamen yokluğu, galaksinin içinde aşırı derecede yayılmış gazla birleştiğinde, nispeten az sayıda yıldızın oluşmuş olabileceği anlamına geliyor. Doğmuş olabilecek yıldızların hiçbiri görülemiyor, bu da nesneyi karanlık hale getiriyor ve dolayısıyla mevcut cihazlarla tespit edilmesi özellikle zorlaşıyor.
O'Neil, J0613+52'nin yaklaşık 260 milyon ışıkyılı uzaklıkta olduğunu, yani Samanyolu'nun çok dışında ve Yakın Evren olarak bilinen uzay bölgesine yerleştirildiğini tahmin ediyor. Ancak bu karanlık nesneyi gözlemlemenin ve ölçmenin zorluğuna rağmen ekip, halihazırda kendi galaksimiz ile birçok karşılaştırma yaptı.
O'Neil, "Toplam nötr hidrojen miktarını biliyoruz; bu, Samanyolu'ndaki miktardan biraz daha az " dedi. "Galaksinin toplam kütlesi de Samanyolu'nun toplam kütlesine benzer. Ancak bu kütlenin neyden oluştuğundan henüz emin değiliz!"
Ancak bilim adamları hâlâ galaksinin büyüklüğünü, yapısını veya kökenini tahmin etmek için yeterli veriye sahip değiller. O'Neil, "Green Bank Teleskobu olağanüstü derecede hassas bir alet, ancak gökyüzündeki çözünürlüğü oldukça kaba" diye ekledi. "Bunu gökyüzünde çok büyük piksellerin olması olarak düşünebilirsiniz. Nesnenin bu piksellerden birinin içinde bulunduğunu biliyoruz, dolayısıyla artık derin optik görüntüler elde etmemiz (ve o pikseli yakınlaştırmamız) gerekiyor."
O'Neil, New Mexico'daki Çok Büyük Dizi (VLA) veya Arizona'daki Büyük Binoküler Teleskop (LBT) gibi diğer Kuzey Yarımküre teleskoplarını kullanarak bunu yapmayı umuyor. Daha fazla alet ve ek dalga boyları, ekibin galaksinin daha derin görüntülerini elde etmesine yardımcı olacaktır. O'Neil, "Eğer şanslıysak nesneyi gerçekten görebiliriz ve ardından diğer gazları aramaya ve ölçmeye başlayabiliriz ve bu bize sistemdeki yıldızların yaşı konusunda doğru olup olmadığımızı söyleyecektir.” dedi.
Böylesine karanlık, dağınık ve el değmemiş bir sistem, evrende mümkün olduğunu bildiğimiz şeyin en uç noktasındadır. O'Neil için keşfi bu kadar heyecan verici kılan da bu.
O'Neil, "Benim şüphem bu nesnenin benzersiz olmadığı yönünde" dedi. "Yıldız ve galaksi oluşumunu bir bütün olarak anlamamıza yardımcı olacak."
