Özel Haber-Durim Abazi
Sırp hükûmeti, ülkenin batısında yer alan Jadar Nehri Vadisi’nde lityum çıkarılmasını yasaklayan bir yasayı 40 gün içinde geçirme talebini karşılamadı. Madenciliğin yasaklanmaması üzerine Sırbistan Çevre Örgütleri İttifakı tarafından eylem düzenlendi. 40 bin kişinin katıldığı iddia edilen protestolarda eylemciler, iki tren istasyonunu ve bazı köprüleri kapattı. Sırbistan polisi protesto düzenleyen eylemcileri bölgeden uzaklaştırdıktan sonra gösterileri organize edenler Sırbistan İstihbaratı tarafından sorguya alındı.
BİLGİYİ RUSLARDAN ALMIŞ
Vucic, Rusya’daki resmî kanallardan “Sırbistan’da darbe amacıyla kitlesel ayaklanmaların hazırlandığını” öğrendiğini savundu. Vucic, yetkili Güvenlik ve Enformasyon Dairesi (BIA) ve Sırbistan hükûmetindeki uzman kişiler, düzen ve güvenliği sağlamak için görevlerini yerine getirdiklerini söylediler.
“ENDİŞELENMEYİN”
Sırp lider, “Sırbistan amansız bir şekilde ilerliyor ve durdurulamayacak. Bir daha kimsedurduramayacak. İnsanların endişelenmesine gerek yok.” ifadelerini kullandı. Onun öncesinde Başbakan Milosh Vucevic, protestocuları “yeni bir 6 Ekim’in olmayacağı” ve Sırbistan’da kimsenin sokaklarda şiddet yoluyla iktidarı ele geçiremeyeceği konusundauyardı. Vucevic, “Sırbistan kamuoyuna, kelimenin tam anlamıyla endişe ve kaygı getiren inanılmazmiktarda bilgi bombardımanına maruz kalmalarına rağmen, Sırbistan’ın güvenli ve istikrarlı bir ülke olduğuna dair güvence vermek istiyorum.” dedi.
İÇ SAVAŞ ÇAĞRISI
Sırp muhalefetinin liderleri, Cumhurbaşkanı ve Başbakan’ın açıklamalarına sert tepki verdi. Özgürlük ve Adalet Partisi (SSP)
Genel Başkan Yardımcısı Marinika Tepic, herkesin sağlıklı bir gelecek istediğini, bir maden kolonisi olan Sırbistan’ı istemediğini ifade ederek şunları söyledi: “Siz de öfkeli hayvanlar gibi, demir çubuk zehrinizle insanları birbirine düşürmeye çalışıyor ve iç savaşçağrısı yapıyorsunuz.”
ÇALIŞMALAR 2026’DA BAŞLAYACAK
11 Temmuz’da Sırbistan Anayasa Mahkemesi, önceki Sırp hükûmetinin Avustralyalı “Rio Tinto” şirketinin “Jadar” projesini
2022 yılında askıya alan kararını bozdu. Birçok hükûmet yetkilisi ve Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, 10 Ağustos eyleminin asıl amacının “hükûmeti devirmek” olduğunu belirtti. Öte yandan Vucic, “Jadar” projesi hakkında defalarca olumlu yorumlar yaptı ve “çevrenin ve insanların hayatının tehlikeye girmeyeceğine dair garantiler verilmesi” durumunda lityum madeninin 2026 yılında çalışmaya başlaması gerektiğini ifade etti.
