DEMET İLCE / MUHABİR
Kalp şeklindeki nesneler evrende bol miktarda bulunur ve galaktik çarpışmalar gibi olaylardan, parlak yanan yıldızların rastgele yan etkilerine kadar çeşitli kaynaklardan gelir. İşte favorilerimizden beşi…
1. Kalpler çarpışıyor
Uzayda çekim yasaları Dünya'dakinden biraz daha basittir: Uzayda ne kadar büyük kütleye sahipseniz, çekme olasılığınız da o kadar fazladır. Hubble Uzay Teleskobu tarafından çekilen bu fotoğrafta, kabaca benzer büyüklükteki iki gökada, yavaş ama olağanüstü bir şekilde çarpışarak, uzun süren bir çekişme sırasında birbirlerini simgesel bir kalp şekline dönüştürüp karşılıklı çekimlerini gösteriyor.
Dünya'dan 60 milyon ışıkyılı uzaklıkta bulunan ve Anten gökadaları veya NGC 4038 ve NGC 4039 olarak adlandırılan iki gökada, yaklaşık bir milyar yıl önce başlayan ve bir milyar yıl daha sürebilecek uzun bir kur sürecinin ortasındalar. İki galaksi nihayet bir araya geldiğinde, birbirine dolanmış nesnelerin içindeki yıldızlararası gaz bulutlarının birikmesinden, milyarlarca yeni yıldız oluşmuş olacak.
Bu yeni doğan yıldızlardan bazıları, Anten galaksilerine isimlerini veren galaksilerin tabanından uzanan uzun gaz akıntılarında zaten görülebiliyor.
2. Taş kalpli
Uzay kayaları, onlara baktığınız açıya bağlı olarak çeşitli tanıdık şekillere bürünebilir. Lastik ördekler, topaçlar ve fıstıklar evrende sıkça görülen manzaralardır ve arada bir, soğuk, kayalık bir kalp yakalayabilirsiniz.
Burada gösterilen kalp, yaklaşık 330 metre uzunluğunda (330 metre) Apollo sınıfı bir asteroit olan ve her 18 ayda bir güneşin etrafında dönerken ara sıra Dünya'ya yakınlaşan asteroit Itokawa'dır. Kaya yeterince büyük ve Dünya'nın yörüngesine yeterince yakın olduğundan, potansiyel olarak tehlikeli bir asteroit olarak kabul ediliyor; her ne kadar en azından önümüzdeki 100 yıl boyunca herhangi bir çarpışma ihtimali olmasa da.
Sağlam görünümüne rağmen bu kalp şaşırtıcı derecede kırılgandır; Japonya'nın Hayabusa uzay aracı Kasım 2005'te dünyanın ilk asteroit numunesi gönderme görevi sırasında Itokawa'ya indiğinde, bilim adamları bunun katı bir kaya değil, bir milyar yıldan fazla bir süre boyunca tutarlı kalmayı başaran geniş bir moloz yığını olduğunu öğrendiler.
3. Gazın kalbi
Yıldızlar gece gökyüzünü mücevherler gibi süslüyor ama aynı zamanda gökyüzünü de şekillendiriyorlar.
Kalp Bulutsusu lakaplı IC 1805 nesnesi, bu yıldız heykelciliğinin muhteşem bir sonucudur. Bazıları güneşten 50 kat daha büyük olan bir grup parlak yıldız, bulutsunun kalbinde yer almaktadır. Bu büyük yıldızlar, etraftaki gazı burada görülebilen ikiz loblu kalbe doğru itip şekillendiren güçlü yıldız rüzgârı üretiyor.
Bulutsular, çeşitli şekillerde oluşabilen ve görünüşte sonsuz sayıda şekil alabilen, genişleyen renkli gaz bulutlarıdır.
4. Buzdan kalp
Güneş sistemimizdeki en ünlü kalplerden biri cüce gezegen Plüton'un buzlu yüzeyinde yer alıyor.
Plüton'un ikonik "kalbi" aslında 990 milden (1.590 kilometre) daha geniş bir alana yayılan devasa bir nitrojen buz düzlüğüdür. NASA'nın New Horizons uzay aracından yapılan gözlemler, bölgede ayrıca gezegendeki atmosferik dolaşım düzenlerini yönlendirmeye yardımcı olan belirgin bir "kalp atışı" bulunduğunu ortaya çıkardı. Kalbin nitrojen buzu gün boyunca güneşte buharlaşır, geceleri tekrar buza dönüşerek nitrojen rüzgarlarının Plüton'un yüzey özelliklerini şekillendirirken esmesine neden olur.
Kalbin adı, Plüton'u 1930'da keşfeden Amerikalı gökbilimci Clyde Tombaugh'dan esinlenerek resmi olarak Tombaugh Regio olarak adlandırılıyor. En romantik isim olmayabilir ama kesinlikle Plüton'un ekvatorunun hemen güneyinde yer alan uzun, karanlık bir bölge olan Cthulhu Macula'dan daha iyi.
5. Mars'ın Kalpleri
Mars yüzeyindeki bu parlak renkli özellik, kötü uygulanmış bir dövme gibi görünebilir, ancak aslında eski bir göktaşı çarpmasının sonucudur. Siyah bir daire, kalbin alt ucundaki darbe kraterini işaret ediyor; Bu çarpışma muhtemelen daha koyu renkli yüzey malzemesini kaza mahallinden uzaklaştırdı ve alttaki daha parlak renkli toz merkezini ortaya çıkardı. Yaklaşık 1 km uzunluğundaki bu mini kalplerden binlercesini Plüton'un buzdan kalbine sığdırabilirsiniz.
Kızıl Gezegen, buna uygun olarak, kalp şeklinde özelliklerle dolu; o kadar çok ki, bu görüntüyü çeken NASA'nın Mars Yörünge Keşif Aracı, üç yıl boyunca "Mars Valentine" fotoğraflarını paylaştı.
