Pınar KARAHAN/ Özel
Erdoğan, partisinin grup toplantısında İsrail'i, Filistin'de yaşananlara karşı sessiz kalmakla ve Gazze'ye yönelik saldırıları desteklemekle suçladı.
Erdoğan'ın bu açıklamalarının ardından, Türkiye'nin İsrail'le Doğu Akdeniz'de yürüttüğü doğal gaz arama faaliyetleri ile boru hattı çalışmalarının askıya alındığı iddiaları Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından doğrulandı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada; İsrail'le Doğu Akdeniz'de yürütülen doğal gaz arama faaliyetleri ile boru hattı çalışmaları hakkında ikili görüşmelerde bulunmak için bu ülkeye gidecek olan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar da programını iptal etti.
Görüşmelerin iptalinin ardından Bakanlık tarafından, İsrail'le Doğu Akdeniz'de yürüttüğü doğal gaz arama faaliyetleri ile boru hattı çalışmalarının askıya alındığı bildirildi.
Türkiye - İsrail arasında nasıl bir anlaşma olacaktı?
Türkiye ve İsrail, 2022 yılında, Doğu Akdeniz'de ortak sondaj çalışmaları yapma konusunda anlaşmaya vardılar. Anlaşmaya göre, iki ülke, Doğu Akdeniz'deki Münhasır Ekonomik Bölgelerinde (MEB) ortak sondaj çalışmaları yapacaklardı.
Anlaşmanın detayları, 2023 yılında, Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ile İsrail Enerji Bakanı Karine Elharrar tarafından imzalanan bir mutabakat zaptında yer aldı. Mutabakat zaptına göre, iki ülke, Doğu Akdeniz'de, Türkiye'nin MEB'inde bulunan Kıbrıs Adası'nın güneyindeki bloklarda ve İsrail'in MEB'inde bulunan Leviathan ve Tamar gaz sahalarında ortak sondaj çalışmaları yapacaklardı.
Anlaşma, Türkiye ve İsrail arasındaki ilişkilerde normalleşme çabalarının bir parçası olarak değerlendiriliyordu. İki ülke arasındaki ilişkiler, uzun yıllardır, Doğu Akdeniz'deki enerji kaynakları, Filistin meselesi ve Türkiye'nin İsrail'e yönelik casusluk suçlaması gibi konularda anlaşmazlıklar nedeniyle gergin bir seyir izliyordu.
Ancak, 2022 yılında, Türkiye ve İsrail, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun New York'ta bir araya gelmesi ile başlayan normalleşme çabalarını hızlandırdılar. Bu kapsamda, iki ülke, ekonomik, ticari ve kültürel alanlarda işbirliğini artırmaya yönelik bir dizi anlaşma imzaladılar.
Doğu Akdeniz'de ortak sondaj çalışmaları yapma kararı, bu anlaşmaların bir parçasıydı.
İsrail'in Doğu Akdeniz'de kayıpları
Türkiye ile İsrail arasında imzalanan Doğu Akdeniz'de ortak sondaj çalışmaları yapma anlaşması, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın İsrail'e yönelik eleştirilerinin ardından iptal edildi. Anlaşmanın iptali, İsrail için önemli kayıplara neden olabilir.
Türkiye, Doğu Akdeniz'deki doğal gazın Avrupa'ya taşınması için önemli bir transit ülke. İsrail, Türkiye ile işbirliği yaparak doğal gazını Avrupa pazarına daha kolay bir şekilde ulaştırabilecekti. Anlaşmanın iptaliyle İsrail bu amacına ulaşamayacaktır.
İsrail, Doğu Akdeniz'deki enerji kaynakları konusunda Türkiye'nin desteğine ihtiyaç duyuyor Çünkü, Türkiye ile işbirliği, İsrail'in bu bölgedeki çıkarlarını korumasına yardımcı olabilir.
Doğu Akdeniz'de dengeler değişebilir
Türkiye-İsrail enerji işbirliğinin askıya alınması, Doğu Akdeniz'de dengeleri değiştirebilecek önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
İsrail'in Doğu Akdeniz'deki doğal gaz kaynaklarını Türkiye üzerinden Avrupa'ya ihraç etme planları, Türkiye-İsrail ilişkilerinin normalleşmesi ile birlikte hız kazanmıştı. Ancak, Erdoğan'ın açıklamaları, bu planların hayata geçirilmesini belirsiz hale getirdi.
Bu gelişme, Doğu Akdeniz'de enerji kaynakları konusundaki rekabeti daha da artırabilir.
