TÜBİTAK'ın "KUTUP-1001" isimli çağrısı kapsamında desteklemeye karar verdiği projeler arasında "İnorganik ve Organik Kirleticilerin Antarktika Bölgesindeki Penguen/Fok Dışkısı ve Okyanus Suyu Örneklerinde Eser Seviyelerde Yüksek Doğruluk ve Duyarlılıkla Tayinleri" de bulunuyor.
Proje yürütücüsü Yıldız Teknik Üniversitesinde görevli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sezgin Bakırdere, çalışmanın detaylarını anlattı.
Dünyanın geçmişiyle ilgili gizemlerin çözülebileceği tek yer olan kutupların, yıllardır bilim insanlarının ilgisini çektiğini belirten Bakırdere, birçok araştırma projesinin bu noktalarda titizlikle yürütüldüğünü söyledi.
Bakırdere, stratejik açıdan önemli araştırmaların, ülkelerin bilim kulvarındaki uluslararası rekabet alanlarından biri haline geldiğini ifade etti.
Son yıllarda Türkiye kaynaklı birçok araştırmanın da Antarktika'da uygulandığını ve bu çalışmaların saygın dergilerde kaleme alındığını dile getiren Bakırdere, "Araştırma ekibimiz, kutup çalışmaları konusunda çok heyecanlı. Başarıyla tamamladığımız KUTUP-1001 kapsamında etki faktörü yüksek, uluslararası saygın dergilerde 12 bilimsel çalışma yayınladık." diye konuştu.
"Proje bölgedeki kirliliğin anlaşılmasına yardımcı olacak"
Bakırdere, kutup bölgelerinin dünyanın iklimi ve ekolojisi açısından büyük öneme sahip olduğuna dikkati çekerek, nüfus bakımından kalabalık kıtalardan uzakta bulunmasına rağmen kutuplarda çeşitli kirleticilerin tespit edildiğini bildirdi.
Ayrıca su ve kara canlılarının doğa olaylarının taşıdığı kimyasal maddelerden olumsuz etkilendiğini söyleyen Bakırdere, şunları kaydetti:
"Bu nedenlerle Antarktika bölgesinden alınan çevre örneklerinde inorganik ve organik kirleticilere karşı duyarlı analitik yöntemlerin geliştirilmesi gerekiyor. Yapılacak 9. sefer sırasında öncelikle penguen/fok dışkısı ve okyanus suyu örnekleri alınacak ve üniversitemizin araştırma laboratuvarlarına transfer edilerek analizleri gerçekleştirilecek. Projemizle, insan sağlığı üzerine olumlu/olumsuz etkileri olan 13 farklı metal ve yarı metal, 5 farklı ftalat ve organoklorür bileşiği tayin edilecek.
Kirleticilerin tayinlerine yönelik yenilikçi analitik yöntemler geliştirilerek, ülkemizin kutup bölgelerine ilişkin karar alma politikalarına destek verilecek ve sonuçlar, Antarktika bölgesindeki kirliliğin anlaşılmasına yardımcı olacak. Ayrıca, bölgenin kirleticilerden korunması için alınacak kararlara yönelik bilimsel doneler elde edilebilecek. Projemizin bilimsel çıktılarıyla ülkemizin Antarktika Antlaşması'ndaki danışman ülke statüsüne geçmesine de destek olunabileceğini öngörüyoruz."
