DEMET İLCE / MUHABİR
Nispeten kaygısız romanın yüzeyinin altında daha karanlık temalar var. Birinci Dünya Savaşı sırasında bir asker olan John Ronald Reuel Tolkien, savaşla ilgili gözlemlerini aklından çıkarmıyordu: İnsanın insana karşı insanlık dışı davranışı, kabilecilik ve şiddetin ardından kalan yabancı, pürüzlü manzara, bunların hepsi eseri boyunca yüksek sesle yankılanan temalar.
Güney Afrika ve İngiltere'de büyüdü
Tolkien, Britanya Güney Afrika'sında bir çocuk olarak doğdu ve büyüdü. Tolkien, bir babun örümceği ısırığının, daha sonra romanlarında korkunç bir yaratık olarak ortaya çıkan böceğe karşı ömür boyu nefret duymasına neden olduğunu belirtir; ancak ısırığı hatırlamadığını söylemiştir.
1920'lerde Tolkien
İngiltere'de uzun süreli bir tatil yaşaması gerekirken, üç yaşındayken babasının Güney Afrika'da ölmesiyle kalıcı olarak İngiltere’de yaşamak zorunda kalmıştır. Erken gelişmiş, edebiyatçı bir çocuk olan Tolkien, annesi tarafından okumaya ve yazmaya teşvik edildi. Ancak annesi Tolkien on iki yaşındayken öldü ve onu yetim bıraktı. Tolkien, Birmingham'daki yatılı okulda yeni bir hayat kurmak zorunda kaldı. Oradayken, icat edilen dillere karşı özel bir ilgi duydu ve üç arkadaşıyla birlikte şiir yazmaya adanmış gizli bir topluluk kurdu.
1911'de, Oxford'a başlamadan hemen önce, okul arkadaşlarıyla İsviçre'ye yaptığı bir gezi, Yüzüklerin Efendisi'ne doğrudan ilham verdi. Özellikle, Bilbo'nun sisli dağlar boyunca yaptığı yolculuğun, İsviçre manzarasından ilham aldığını belirtti.
Somme'de savaştı
Tolkien 1915'te İngilizce'den birinci sınıf dereceyle mezun olduğunda dünyanın çehresi değişmişti ve kendisi zaten orduya yazılması yönünde baskı altındaydı. Ertesi yıl sağlıklı bir genç olarak Fransa'daki bir alaya subay olarak katılması emredildi.
Onun ateş vaftizi, meşhur acımasız Somme'ye geldi. Tolkien, önderlik ettiği tüm saldırılardan sağ kurtulduğu için son derece şanslıydı ve belki de siper ateşine yakalanıp savaşın geri kalanında evde sakat kalmak zorunda kaldığında daha da şanslıydı.
Karanlık, kokuşmuş siperlerde, sürekli ölüm korkusu içinde, yeni fantastik diller yazmaya ve yüksek fantezi yaratımları şekillenmeye başlamıştı. Savaşın bitiminden önce taburu neredeyse tamamen yok edilmişti ve yaşlılığında ne yazık ki hatırlayacağı gibi, yakın arkadaşlarından biri hariç hepsi savaş sırasında ölmüştü.
Boş zamanlarında hikayeler yazdı
Savaştan sonra Tolkien, hayran olduğu ve daha sonra Orta Dünya karakterleri Lúthien Tinúviel ve Arwen Undómie'ye ilham kaynağı olan Edith'le bir aile kurmak için yerleşti ve Beowulf gibi eski İngilizce metinler konusunda uzmanlaşmış bir akademisyen oldu. Boş zamanlarında çocukları için hikayeler yazmaktan hoşlanıyordu ve 1930'ların başında bir ara Hobbit'in ilk satırını karalarken bazı kağıtlara da karalamalar yapıyordu.
1932'nin sonunda hikaye tamamlandı, ancak hiçbir zaman daha geniş bir yayın için tasarlanmadı. Bunun yerine Tolkien bunu CS Lewis ve taslağı beğenen, 1936'da yayıncılar George Allen ve Unwin'e gösteren Elaine Griffiths adlı öğrencisi de dahil olmak üzere arkadaşlarıyla paylaştı.
Roman hemen başarı kazandı
Tolkien'i çok şaşırtacak şekilde, Bay Unwin'in on yaşındaki oğlu hikayeyi beğenince hikaye Eylül 1937'de yayımlandı. Yazar tarafından tasarlanan ve resimlenen tüm orijinal kopyalar, haftalar içinde tükendi ve yeni baskı sayıları neredeyse sabitti. İkinci Dünya Savaşı sırasında kağıt karnesi başlayana kadar…
Kitap o kadar başarılı oldu ki, kısa süre sonra Tolkien'e bir devam filmi için başvuruldu: Yüzüklerin Efendisi. İkinci eserin daha koyu tonu ve temaları beklentisiyle Tolkien, her ikisinin de tema ve üslup açısından tutarlı olduğundan emin olmak için Hobbit'i yeniden ziyaret etti.
Örneğin, Bilbo'nun yüzüğü Gollum'dan kazandığını gösteren orijinal sahnede, Gollum onu dostane bir şekilde teslim ediyor. Tolkien, sahneyi yeniden düzenlerken yüzüğün aşındırıcı gücünü vurgulamak için Gollum'un aşırı ıstırabını da dahil ediyor.
Savaş etkisi mi?
Hobbit'in yayımlanmasından bu yana geçen seksen yıl boyunca, yazarlar Birinci Dünya Savaşı'nın Tolkien'in çalışmaları üzerindeki etkisini özellikle anlamaya çalıştıklarından, kitap sonsuz edebiyat eleştirisine maruz kaldı.
Ancak bir başka ilginç etki de İskandinav mitolojisinden geliyor. Gandalf da dahil olmak üzere kitaptaki isimlerin çoğu, troller, elfler ve cücelerin ırkları gibi eski destanlardan alınmıştır. Tolkien'in meşhur Orta Dünyası bile İskandinav mitolojisindeki Midgard'ın, yani hepimizin ikamet ettiği insan diyarının bir türevidir.
Bununla birlikte, Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi'ni bu kadar zamansız kılan da kısmen eski ile yeninin karışımıdır. Her iki eserde de genel olarak kahraman, kılıç kullanan büyük bir savaşçı değil, küçük ve çoğunlukla dikkat çekmeyen bir hobbittir; Beowulf'unkine benzemeyen ama aynı derecede etkili kahramanlık biçimlerini sergileyen klasik sıradan insan.
Pek çok eleştirmen bunu bir şekilde Birinci Dünya Savaşı ile ilişkilendiriyor; burada mekanize çatışma, güç ve bariz cesaret gösterilerinin çok daha az değerli olduğu anlamına geliyordu. Savaşın açılış muharebelerinin hemen hemen her anlatımı, elinde kılıçla, düşmana meydan okuyarak adamlarının önünde at süren, ancak hemen vurularak öldürülen cesur bir subayla donatılmıştır.
Hobbit'in en büyük kötü adamı olan ejderha Smaug da bu temayı örnekliyor. Neredeyse tam olarak Beowulf'taki zeki ama kötü niyetli ejderhaya benzese de, herhangi bir karakterin en modern anakronik diyaloğuna sahiptir ve korkunç 'Smaug'un ıssızlığı'na ilişkin açıklamalar, sahipsiz toprakların harap olmuş topraklarıyla güçlü bir benzerlik taşır.
Doğaüstü, dünyayı sarsan yıkım güçlerinin bu tasvirleri, yeni kırılgan bir dünyada yaşamak zorunda kalan savaştan sağ kurtulanların çoğunun tarihi ve fantastik eserlerinde mevcuttur.
