Nihat Nasır - Diriliş Postası
Uzman Diyetisyen Ezgi Nevçehan, iştah kontrolünün bilimsel temellerini ve sağlıklı bir yaşam için nasıl yönetilebileceğini açıklıyor.
Hormonların iştahtaki rolü:
İştah, vücudun enerji ihtiyacını karşılamak için besin alımını düzenleyen bir mekanizmadır. Beyindeki hipotalamus bu sürecin merkezinde yer alır ve ghrelin, leptin ve insülin gibi hormonlar aracılığıyla iştahı kontrol eder.
· Ghrelin: Mide tarafından salgılanan açlık hormonu.
· Leptin: Yağ hücreleri tarafından üretilen tokluk hormonu.
Beslenme alışkanlıklarının etkisi:
Tükettiğimiz gıdalar iştahımızı doğrudan etkiler. Yüksek şekerli ve yağlı yiyecekler beyin ödül sistemini uyararak aşırı yeme isteği yaratabilir. Lif ve protein açısından zengin yiyecekler ise daha uzun süre tok kalmamızı sağlar.
Psikolojik faktörlerin rolü:
Stres, depresyon ve anksiyete gibi psikolojik faktörler iştah üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Stresli olduğumuzda, daha fazla yiyecek tüketme eğiliminde olabiliriz.
Egzersiz ve Uykunun Önemi:
Düzenli egzersiz yapmak, iştah kontrolüne yardımcı olur. Egzersiz, ghrelin seviyelerini düşürerek açlık hissini azaltır ve tokluk hormonlarının salınımını artırır. Yetersiz uyku ise iştahı artıran ghrelin hormonunun seviyelerini yükseltir ve leptin seviyelerini düşürür.
Uzman tavsiyeleri:
· Dengeli Diyet: Lif, protein ve sağlıklı yağlar açısından zengin bir diyet iştah kontrolünde yardımcı olur.
· Düzenli Egzersiz: Haftada en az 150 dakika orta şiddette egzersiz yapmak, iştah kontrolüne ve genel sağlık iyileşmesine katkı sağlar.
· Stres Yönetimi: Meditasyon, yoga ve derin nefes egzersizleri gibi stres yönetim teknikleri, iştah kontrolünü destekler.
· Yeterli Uyku: Her gece 7-9 saat uyumak, iştahı düzenleyen hormonların dengede kalmasına yardımcı olur.
· Dikkatli Beslenme: Yavaş yemek yemek ve her lokmanın tadını çıkarmak, tokluk sinyallerinin beyne ulaşmasını kolaylaştırır. Yemeklerden önce su içmek, mide hacmini artırarak daha az yemenizi sağlar.
Takviyelerin rolü:
· Yeşil çay ekstraktı: Metabolizmayı hızlandırarak yağ yakımını artırabilir.
· CLA (konjuge linoleik asit): Sporla birlikte kullanıldığında yağ kaybını destekler.
· Krom pikolinat: Kan şekeri seviyelerini dengeleyerek tatlı ve karbonhidratlı yiyeceklere olan isteği azaltabilir.
Unutmayın! Her bireyin iştah ve beslenme ihtiyaçları farklıdır. Kişiselleştirilmiş bir yaklaşım benimsemek ve profesyonel sağlık danışmanlarından destek almak uzun vadeli başarı için kritiktir. Sağlıklı yaşam alışkanlıkları ile iştahınızı dengeleyin ve sağlıklı bir yaşam sürün!
