Tüm dünyayı şoke eden bilimsel bir gelişme yaşandı. İsrail’de bulunan Wiezmann Bilim Enstitüsü'nde yapılan deneylerin neticesinde sperm, yumurta ya da rahim olmaksızın insan embriyosuna benzer model geliştirildi. Bilim insanlarının bu başarısı, bilim çevresinde heyecana neden oldu.
HAMİLELİK TESTİNDE POZİTİF ÇIKTI
Laboratuvar ortamında kök hücrelerden elde edilen ve "embriyo modeli" adı verilen model, 14 günlük gerçek bir embriyo ile hemen hemen aynı ölçülerde bulunuyor. O kadar gerçekçi bir model oldu ki oluşturulan embriyo gebelik testinde pozitif sonuç çıkmasını sağlayacak hormonları salgılıyor.
Nature dergisinde yayınlanan çalışmada, geliştirilen sentetik embriyo modellerinin plasenta, yumurta kesesi, koryonik kese ve diğer dış dokular da dahil olmak üzere bu aşamanın karakteristik tüm yapılarına ve bölmelerin hepsini içerisinde barındırıyor.
Çalışmalarda etkin rol oynayan Prof. Jacob Hanna'nın öncülüğündeki araştırmacıların elde ettiği insan embriyosu modellerinin, embriyonun gizemli başlangıçlarına yeni bir ışık tutabileceği üstünde duruluyor.
'İLK AY BÜYÜK ÖLÇÜDE KARA KUTU'
Herkesin merak ettiği araştırmaya dair detayları paylaşan Dr. Hanna, "Dram ilk ayda yaşanıyor, hamileliğin geri kalan sekiz ayı çoğunlukla büyüme ile geçiyor. Ancak o ilk ay hâlâ büyük ölçüde bir kara kutu." ifadelerini kullandı.
Kök hücreden türetilmiş insan embriyosu modelinin, konuyla ilgili daha detaylı bilgi edinmek için daha etik ve erişilebilir bir yol olduğuna değinen Dr. Hanna "Gerçek bir insan embriyosunun gelişimini, özellikle de son derece ince mimarisinin ortaya çıkışını yakından taklit ediyor." dedi.
KÖK HÜCREDEN TAM EMBRİYO MODELİNE
Ekip araştırmayı daha önce başardıkları fare embriyo modellerine dayanarak geliştirilen sentetik kök hücre deneyleri üzerine kurdu. Araştırmacılar döllenmiş yumurta ya da rahim olmaksızın, başlangıç malzemesi olarak kullandıkları naif kök hücreleri vücuttaki herhangi bir doku türüne dönüşme potansiyeli kazanacak şekilde yeniden programladı. Bu evre, doğal insan embriyosunun yedinci gününe, yani rahme yerleştiği zamana denk geliyor. Bu noktadan sonra araştırmacılar hücreleri, insan embriyosunun ilk aşamalarında bulunan üç gruba böldü, embriyoya dönüşecek hücreleri kendi haline bıraktı.
“İÇSEL OLARAK KODLANMIŞ POTANSİYELİNİ AÇIĞA ÇIKARMALIYIZ”
Yalnızca kimyasallar kullanarak, genetiğiyle oynamadan geliştirilen hücreler plasentayı, yumurta kesesi ve koriyonik keseyi yaratan yapıyı oluşturdu. Dr. Hanna, embriyonun oluşum sürecini ise "Bir embriyo tanımı gereği kendi kendini yönlendirir; ona ne yapacağını söylememize gerek yok - sadece içsel olarak kodlanmış potansiyelini açığa çıkarmalıyız." İfadeleriyle anlattı.
