Nihat Nasır - Diriliş Postası
Sınavlar yaklaştığında sadece öğrenciler değil, aileler de büyük bir stres yaşar. Ancak sınav stresinin sadece duygusal değil, fiziksel belirtilerle de kendini gösterebileceğini biliyor muydunuz? Uzmanlar, çocuklarda sınav günü veya öncesinde başlayan mide bulantısı, kusma, karın ağrısı, çarpıntı, titreme gibi şikayetlerin sınav stresi kaynaklı olabileceğini vurguluyor. Bu durum, sadece çocuğun ruh halini değil, fiziksel sağlığını da etkileyebiliyor.
Baş ağrısından uyku bozukluğuna:
Şahin, sınav stresi yaşayan çocuklarda görülebilen diğer belirtileri şöyle sıralıyor:
· Baş ağrısı
· Ağız kuruluğu
· Göğüste sıkışma
· Sık tuvaletin gelmesi
· Terleme
· Uyku ve iştah değişiklikleri
· Kas gerginliği ve ağrıları
Davranışsal değişiklikler:
Sınav stresi sadece fiziksel değil, davranışsal değişikliklere de yol açabiliyor. Örneğin, çocuklarda:
· Ders çalışmayı erteleme
· Ders çalışmaktan kaçınma
· Öfke davranışları
· Okula gitmeme
· Sınava girmeme gibi davranışlar görülebiliyor.
Psikolojik etkiler:
Şahin, sınav stresinin psikolojik belirtilerini şöyle açıklıyor:
· Başarısızlık korkusu
· Sinirlilik
· Huzursuzluk
· Düşük benlik algısı
· Öz eleştirel düşünceler
· Dikkat ve konsantrasyonda bozulma
· Soruları anlamada güçlük
Ailelere tavsiyeler:
Ailelerin çocuklarının yaşadığı zorlukların nedenini anlayarak müdahale etmesi gerektiğini vurgulayan Şahin, şu tavsiyelerde bulunuyor:
· Çocukları akranlarıyla kıyaslamaktan kaçının.
· Sürekli fedakarlıklardan bahsetmeyin.
· Soru çözme sayısı, çalışma saati gibi konulara takılmayın.
· Aşırı motivasyonel cümleler kullanmayın.
· Geleceğe yönelik baskıcı ifadelerden kaçının.
· Kontrolcü ve aşırı müdahaleci davranışlardan uzak durun.
Kaygılı ebeveynler, kaygılı çocuklar:
Uzman, kaygılı çocukların anne veya babasında da kaygı görülme olasılığının yüksek olduğunu belirtiyor. Ebeveynlerin kendi kaygıları nedeniyle çocuklarına aşırı müdahale etmesinin, çocukların beceri geliştirmelerini ve bağımsız olmalarını engellediğini vurguluyor.
Sınav stresinin hem çocukların hem de ailelerin hayatını etkilediğini hatırlatan Şahin, ailelerin bu süreci sağlıklı bir şekilde yönetmeleri için bilinçli davranmaları gerektiğini vurguluyor.