Özellikle oruç, namaz ve Kuran-ı Kerim ayı olan Ramazan-ı Şerif’te bol bol Kuran-ı Kerim okunurken karşılaşılan secde ayetleri hakkında detaylı araştırmalar yapılıyor. Tilavet secdesi nedir, nasıl yapılır, ne okunur, hükmü nedir, kaç tane secde ayeti vardır ve hangileridir gibi sorular sıklıkla araştırılıyor. Hükmü mezheplere göre farklılık gösteren Tilavet secdesinin yapılışı hakkında detaylar ve gerekli diğer bilgilere yazımızda yer vereceğiz. Peki, Secde ayeti okunduğunda nasıl secde yapılır? Tilavet secdesi duası nedir, ne okunur? Yanıtı haber detayında.
Secde ayeti okunduğunda nasıl secde yapılır? Tilavet secdesi duası…
Öncelikle, ‘Secde ayeti okunduğunda nasıl secde yapılır?’ sorusuna yanıt verecek olursak;
Abdestli bir şekilde kıbleye yönelinir. ‘Yâ Rabbi! Niyet ettim Senin rızâ-yı şerîfin için, üzerime vacip olan tilâvet secdesini yapmaya‘ denir ve eller kaldırılmadan ‘Allâhu Ekber’ diye tekbir getirilerek secdeye varılır. Secdede 3 kere ‘Sübhâne Rabbiye’l-Alâ‘ denir ve tekrar tekbir getirilerek secdeden kalkıldıktan hemen sonra da ‘Semi’nâ ve eta’nâ ğufrâneke Rabbenâ ve ileyke’l-masîr‘ denir.
Niyette ‘üzerime vacip olan’ diye kayıtlanması Hanefî mezhebine mensup olanlar içindir. Zira farz ve vacip ibadetler eğer niyetle belirtilmezse nafile olurlar.
Diğer namazların hazırlık aşamasında gerekli şartlar ‘namazın dışındaki şartlar’ aynen burada da geçerlidir.
İsteyenler secde sırasında 3 kez Rasûlullâh Sallallâhu Aleyhi ve Sellem Efendimiz’in gece namazlarında okuduğu rivayet edilen şu duayı da okuyabilir ancak Tilâvet secdesinin geçerliliği için yapılması şart değildir;
-‘Allâhumme innî e’ûzü bi-rızake min-sahatıke ve bi-mu’âfatike min-ukûbetike ve e’ûzü bike minke. Lâ uhsî senâ’en aleyke ente ke-mâ-esneyte alâ-nefsik‘
Anlamı:
‘Yâ Rabbi! Hoşnutsuzluğundan rızana, cezalandırmandan bağışlamana, Senden Sana sığınırım!.. Senin kendine olan senân gibi Seni senâ etmekten aczimi itiraf ederim.’
Eğer secdede okuyamıyorsa sonrasında da okunabilir.
Secde âyetini işiten cünüp veya abdestsiz kimse, o anda secde yapmaz, temizlendikten sonra tilavet secdesi yapar. Bir oturumda, bir secde âyetini birkaç defa okuyan ve işiten, hepsi için bir secde eder. Bir oturumda ne kadar secde âyeti okunmuşsa, o kadar tilavet secdesi gerekir. Mesela üç secde ayeti okunursa, üç secde gerekir. hayız ve nifas halinde olan kimsenin secde ayetlerini duyması Tilavet secdesini gerektirmez.
Kuran-ı Kerim hatmi okunurken baştan itibaren hiç secde yapılmamışsa, bitirildiği zaman 14 kere tilavet secdesi yapılır. Ancak okunduğu sırada yaparak Allahu Teâlâ’ya secde etmekte acele etmek elbette daha faziletlidir.
Namazdayken tilavet secdesi
Namaz esnasında okunan secde ayetini namazda olmayan bir kimse işitirse tilavet secdesi yapar. Namazda olan kimse, namaz dışından bir kimsenin okuduğu secde ayetini işitirse, namazını tamamladıktan sonra secde yapar.
Namaz kılan kişi okuyunca, hemen ayrıca rüku veya bir secde yapıp ayağa kalkar. Okumasına devam eder. Secde ayetini okuduktan iki üç ayet sonra namazın rükuuna eğilirse ve tilavet secdesine niyet ederse, namazın rüku veya secdeleri, tilavet secdesi yerine geçer.
Tilavet secdesi nedir?
Kuran-ı Kerimde 14 yerde geçen secde ayetlerinin okunması veya işitilmesi halinde yapılan secdeye tilavet secdesi denir. Bunlardan birini okuyan ya da işiten kimsenin, manasını anlamasa da bir secde yapması vacibdir. Secde ayetlerini yazan, heceleyen kimsenin secde yapması icap etmez.
Tilavet secdesinin hikmeti nedir?
Secde âyetlerinin bazılarında genel olarak müşriklerin Yüce Yaratıcının karşısında boyun eğmekten ve secde etmekten kaçındıkları anlatılmakta, bir kısmında ise müminler, muhataplar, doğrudan secde etmekle emrolunmaktadır.
Secde âyetleri ihtiva ettikleri mana bakımından göz önünde bulundurulduğunda, bu âyetleri okuyan veya işiten kimsenin secde yapması, hem emre itaat etmek hem de secde etmekten kaçınanlara tepki ve muhalefet etmek anlamına gelmektedir.
Tilavet secdesinin hükmü
Hanefî mezhebine göre vacip, Şafiî ve Hanbelîlere göre sünnet-i müekkededir. Bir mecliste, aynı secde ayeti birden fazla okunursa bir secde yapmak kâfîdir.
İbn-i Ömer’den şöyle rivayet edilmiştir: ‘Resulallah (s.a.v.) Kur’an-ı Kerim’i okurdu. Biz de onunla birlikte secdeye giderdik. Öyle ki bazılarımız alnı için secde yerini bulamazdılar.’ [Buharî/1025]
***
Tilavet secdesinin geçtiği ayetler
Kur’an-ı Kerîm’de on dört yerde secde âyeti bulunmaktadır. Secde âyetlerinin bulunduğu sureler şunlardır:
1. el-A’raf, 7/206
2. er-Ra’d, 13/15
3. en-Nahl, 16/49;
4. el-İsrâ, 17/107;
5. Meryem,19/58;
6. el-Hac, 22/18;
7. el-Furkân, 25/60;
8. en-Neml, 27/25;
9. es-Secde, 32/15;
10. Sâd, 38/24;
11. Fussilet, 41/37;
12. en-Necm, 53/62;
13. el-İnşikâk, 84/21;
14. Alak, 96/19.
