Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Gülhane Eğitim Araştırma Hastanesi Gastroenteroloji Kliniği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Uygun, bağırsak sağlığının önemi ve bağırsaktaki değişimin vücuda etkisini anlattı.
İnsanların sağlıklı yaşayabilmesi için üç vazgeçilmez bulunduğunu belirten Uygun, bunların mikrobiyota yani bağırsaklardaki canlılar, bağışıklık sistemi ve sindirim sistemindeki mukozal bütünlük olduğunu ifade etti.
Uygun, bağırsaklarda 100 ila 160 trilyon canlı yaşadığını vurgulayarak, bu canlıların yüzde 90 oranında dengede kalmasıyla vücudun sağlıklı olacağını, bu oranın yüzde 60 seviyesine inmesiyle çeşitli hastalıkların görülebileceğini söyledi.
Bağırsaktaki bu canlıların dengesi bozulduğunda, yalnızca 3 veya 4 canlının hakim hale geldiğine dikkati çeken Uygun, ‘Sindirim sisteminin içini döşeyen mukozanın bütünlüğü bozuluyor, kanlı kolit denilen ülseratif kolit ve crohn hastalığı gelişebiliyor. Ayrıca bağırsak florasındaki bozulma ile serotonin ve asetil kolin gibi beyin için önemli hormonların büyük çoğunluğu bağırsaktan salgılanamıyor ve beyinde bunların eksikliği ortaya çıkıyor. Böylece alzaymır, demans, parkinson, MS, şizofreni gibi nörolojik hastalıklar meydana gelebiliyor.’ dedi.
Bağırsaklardaki rahatsızlıklar ‘gaita nakli’ ile tedavi edilebiliyor
Prof. Dr. Uygun, bu rahatsızlıkların tedavisinin gaita nakli ile mümkün olduğunun altını çizerek gaita naklinin SBÜ Gülhane Gastroenteroloji Kliniğinde yapılabildiğini ifade etti.
Uygun, şu bilgileri verdi:
‘Biz sağlıksız dışkıyı atıyor, yerine ‘fekal transplantasyon’ yani ‘dışkı nakli’ dediğimiz sağlıklı bağırsak florasını bırakıyoruz. Sağlıklı bakteriler ile değiştirilince hastalıklar tedavi edilmiş oluyor. Bununla ilgili son yıllarda ciddi çalışmalar var. Sadece 2019’da 371 çalışma var. Örneğin bir demans hastasına 6 yaşındaki torunundan gaita nakli yapılmış ve hasta 6 ay sonra 6 kilo alıyor, etrafını, ailesini tanıyor ve marketten alışveriş yapabilir hale geliyor.’
Uygun, bu yöntemle fibromiyalji, diyabet, obezite, karaciğer yağlanması, alzaymır, demans, parkinson ve MS gibi hastalıkların tedavi edilebildiğine yönelik çalışmalar olduğunu bildirdi.
‘Lif ağırlıklı beslenmek gerekiyor’
Prof. Dr. Uygun, bağırsak sağlığının korunmasının doğrudan beslenmeyle ilgili olduğunu belirterek, şu bilgileri paylaştı:
‘Bağırsak sağlığı için Akdeniz diyeti adı verilen diyeti uygulamak yani şekerden, paketlenmiş ve işlenmiş gıdalardan, margarinden uzak durmak gerekiyor. Şayet şeker tüketilmesi zorunluysa pancar şekeri tüketilmeli. Bunun yanı sıra genelde lifli gıda yani sebze ve meyve ağırlıklı beslenmek gerekiyor. Çünkü içimizdeki yararlı bakteriler lifli gıdalarla besleniyor. Herkes günde bir avuç meyve yemeli, daha fazla değil. Ağırlıkla zeytinyağlı yemekleri tüketmeli. Akşam mutlaka ev yoğurdu, sarımsak tüketmek de çok önemli. Akşam yemeklerini de hafif tutmalı. Mesela çorba, lifli ve zeytinyağlı bir yemek olabilir. İşin özü bağırsak floramızın sağlığı için dedelerimiz gibi liften zengin beslenmeliyiz ve günde en az 45 dakika yürümeliyiz.’