Polonya, devlet denetçileri tarafından yapılan bir soruşturmanın ardından vize düzenlemelerini sıkılaştırma kararı aldı. Soruşturma, önceki muhafazakar hükümetin, Asya ve Afrika'daki konsolosluklarına rüşvet karşılığında vize vermesi için baskı yaptığını ortaya çıkardı. Özellikle Rusya vatandaşları da bu skandalın içinde yer aldı.
Polonya Dışişleri Bakanı Radosław Sikorski, sağcı Hukuk ve Adalet Partisi'nin (PiS) 2018-2023 yılları arasında vize sistemini tamamen kontrol edemediğini açıkladı. Yapılan incelemelerde, PiS hükümetinin yasa dışı yollarla iş vizeleri verdiği ve bunun büyük bir skandal olduğu belirlendi. Bu süre zarfında konsolosluklara yasa dışı yollarla binlerce euro ödenerek vize alındı.
Sikorski, yeni vize kurallarının öğrenci vizelerini de kapsayacağını belirtti. Vize skandalına dair incelemelerde 46 farklı usulsüzlük tespit edildi. Özellikle eski Dışişleri Bakanı Zbigniew Rau'nun yetersiz denetimi altında bu işlemler yürütüldü.
Seçimlere Etkisi ve Yolsuzluklar
PiS hükümetinin binlerce geçici iş vizesini yasa dışı yollarla sattığı iddiaları, 2023 seçimlerinden hemen önce büyük bir darbe aldı ve PiS seçimleri Donald Tusk’ın Sivil Platform Partisi’ne kaybetti. Tusk, bu skandalı "21. yüzyıldaki en büyük Polonya skandalı" olarak nitelendirdi.
Soruşturma, 2018 ile 2024 yılları arasında binlerce kişinin ajanslar aracılığıyla yüksek ücretler karşılığında vize aldığını ortaya çıkardı. Bir ajansın, 4.200'den fazla vize sağladığı ve başvuru sahiplerinin bazıları için 7.000 euro gibi yüksek ücretler ödediği belirlendi. Hindistanlı çiftçilere Bollywood film yapımcısı olduklarına dair sahte belgelerle 40.000 dolar karşılığında vize verilmesi, skandalın çarpıcı detaylarından biriydi.
Rusya ve Ukrayna Krizi ile Bağlantısı
Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısının ardından, Polonya'nın Rusya vatandaşlarına verdiği vizelerin sayısının 357.000’i aştığı belirlendi. Eski hükümetin, yasa dışı vize dağıtımında Rusya vatandaşlarına da büyük miktarda vize verdiği belirtildi. Denetim raporu sonrası, bazı eski yetkililer yargı önüne çıkabilir.
