NATO müttefikleri, 2024 yılında savunma harcamalarını bir önceki yıla göre yüzde 10,43 oranında artırdı. İttifak genelinde 23 ülke, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla'nın (GSYH) yüzde 2’sini savunmaya ayırma hedefini tutturdu. NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’nin açıkladığı 2024 Yıllık Raporu, NATO’nun artan tehditlere karşı kolektif savunmasını geniş ölçekte güçlendirdiğini ortaya koydu.
“2024, NATO İÇİN DÖNÜŞÜM YILI OLDU”
Genel Sekreter Mark Rutte, raporda kaleme aldığı önsözde 2024’ü "derin bir dönüşüm yılı" olarak tanımlayarak, “Soğuk Savaş sonrası kabul edilen en kapsamlı savunma planı hayata geçirildi. Kara, deniz, hava, siber ve uzay alanlarında savaşa hazır 500 bin asker konuşlandırıldı,” ifadelerini kullandı.
Yeni bölgesel savunma planlarının tamamen işler hâle geldiğini belirten Rutte, bu kuvvetlerin "Steadfast Defender 2024" tatbikatı kapsamında test edildiğini ve 10 gün içinde kriz bölgelerine sevk edilebilecek Müttefik Reaksiyon Gücü’nün aktif hale geldiğini açıkladı.
AVRUPA VE KANADA’DAN 486 MİLYAR DOLARLIK KATKI
Avrupalı müttefikler ile Kanada’nın 2023’e kıyasla savunma harcamalarını yüzde 19,4 artırarak toplamda 486 milyar dolarlık yatırım yaptığını aktaran Rutte, “Müttefikler 10 yıldır savunma harcamalarını kesintisiz artırıyor. Bu sorumluluğu 2025'te daha da hızlandırmalıyız,” dedi.
2024’te toplam NATO askeri harcamalarının yaklaşık 1,3 trilyon dolara ulaştığı belirtilirken, bunun yüzde 64’ünün ABD tarafından karşılandığı bildirildi.
UKRAYNA’YA 55 MİLYAR DOLARI AŞAN ASKERİ DESTEK
Raporda, Ukrayna’ya yönelik askeri destekler de önemli yer tuttu. Müttefikler, 3 yılı aşkın süredir devam eden savaşta Kiev’e toplamda 55 milyar dolardan fazla askeri yardım sözü verdi. Bu desteğin yüzde 60’ı Avrupalı ülkeler ve Kanada tarafından sağlandı.
NATO’nun Ukrayna ile savunma sanayi ve askeri işbirliğini derinleştirdiğine dikkat çekilen raporda, caydırıcılık kapasitesinin artırılması hedefleniyor.
RUSYA-ÇİN-KUZEY KORE-İRAN EKSENİNE KARŞI YENİ İTTİFAK ARAYIŞI
Mark Rutte, Rusya, Çin, İran ve Kuzey Kore arasında artan işbirliğine dikkat çekerek, Avrupa’ya binlerce Kuzey Kore askerinin konuşlandırıldığı bilgisini paylaştı. Rutte, bu tehdide karşı Hint-Pasifik bölgesindeki ortaklarla ilişkilerin güçlendirilmesi gerektiğini belirtti.
Çin’in bölgedeki politikaları içinse, “Pekin’in agresif tavrı ve küresel güvenliğe meydan okuyan zorlayıcı politikaları sistemik bir tehdit oluşturuyor” değerlendirmesinde bulundu.
YÜZDE 2 HEDEFİNDE TARİHİ BAŞARI
2024 itibarıyla Kanada, İspanya, İtalya, Belçika, Lüksemburg, Portekiz, Slovenya, Hırvatistan ve Karadağ dışındaki tüm müttefik ülkeler, GSYH’nin yüzde 2’sini savunma harcamalarına ayırma hedefini gerçekleştirdi. 2014’te bu hedefi karşılayan ülke sayısı yalnızca 3’tü.
