DEMET İLCE / MUHABİR
Kişinin normal yaşamla ilişkisini kaybetmiş hissettiği, zaman zaman gerçeklikten uzaklaştığına inandığı rahatsızlık, Alice Harikalar Diyarında Sendromu olarak adlandırılıyor. Uzmanlara göre sendromun nedenleri arasında antidepresan ilaç veya halüsinojen madde kullanımı, yoğun stres, kronik migren ve epilepsi yer alıyor. Luş, migren hastaların masal diyarına götüren Alice Harikalar Diyarında Sendromu ile ilgili bilgi verdi.
“En yaygın mideni migren"
Bu sendromda, nesneler olduğundan daha küçük veya daha büyük veya daha yakın veya daha uzak görülüyor. Luş, Kişilerde algıda bozukluğa neden olan ‘Alice Harikalar Diyarında Sendromu’nun en yaygın nedenleri arasında migren olduğunu söyledi. Luş, “Genellikle çocuklukta ve yetişkinlik öncesi dönemde görülüyor. Zamanla ortadan kalkan bir algı bozukluğu ve özel bir tedavi gerektirmiyor.” dedi.
Alice Harikalar Diyarında Sendromu Todd Sendromu veya dismetropsi (mesafenin, hızın veya hareketin gücünün saptanması yeteneğinin yitirilmesi) olarak da biliniyor.
“Algıda bozulmaya neden oluyor"
Luş, bu sendromun 1950’li yıllarda psikiyatrist John Todd tarafından tanımlanan bir sendrom olduğunu belirtti.
Luş, “Algıda bozulmaya neden olan nöropsikolojik bir durumdur. Nesnelerin olduğundan daha küçük (mikropsi) veya daha büyük (makropsi) veya daha yakın (pelopsi) veya daha uzak (teleopsi) görünmesi gibi görsel algılarda bozulmalar görülebilir. Bozulma görme dışındaki duyularda da meydana gelebilir.” diye konuştu.
Genellikle çocuklukta ve yetişkinlik öncesinde görülüyor
Luş, sendromun nedenleri arasında antidepresan ilaç veya halüsinojen madde kullanımı, yoğun stres, kronik migren, epilepsi, beyin tümörleri, Epstein-Barr Virüsü (EBV) kaynaklı iltihapların yer aldığını söyledi ve nedenler arasında en yaygın olanının migren olduğunu dile getirdi. Luş, şöyle devam etti:
“Genellikle çocuklukta ve yetişkinlik öncesi dönemde görülür. ‘Alice Harikalar Diyarı Sendromu’ genellikle nadir rastlanan bir bozukluktur. Özellikle ergenlerle yapılan çalışmalarda oldukça düşük oranlar bulunuyor. Nesneleri olduğundan daha küçük görenlerin oranı yüzde 3,8, daha büyük görenlerin oranı ise yüzde 3,9 olarak bildirilmiştir.”
“İşitme, dokunma ve zaman algısında değişikliğe neden oluyor"
Luş, sendromun günlük yaşamı nasıl etkilediğini şu sözlerle aktardı:
“Bireyler kendi beden parçalarını veya çevrelerindeki nesneleri, olduğundan farklı algılıyorlar. Şekil, boyut, hareket veya renk gibi; nesnelere ya da kendimize dair farkındalık oluşturmamıza katkı sağlayan özelliklerde bozulmalar meydana geliyor. Bu sendrom aynı zamanda işitme, dokunma ve zaman algısında da değişikliklere neden olabiliyor.”
“Garip müzik seslerinin duyulmasına neden oluyor”
Bireylerin; mikropsi yani nesneleri olduğundan daha küçükmüş gibi algılama, makropsi yani eşyaları olduğundan daha büyük görme, teleopsi yani eşyaları kendinden daha uzaktaymış gibi algılama ve pelopsia yani nesneleri kendine çok yakında görme gibi deneyimler yaşadığını da kaydeden Luş, “Aynı zamanda işitsel halüsinasyonlar da sendromun bir parçası olabiliyor. Bu tip halüsinasyonlar işitilen seslere yönelik algının da çarpıtılmasından kaynaklanıyor. Algıdaki bu değişimler, garip müzik veya seslerin duyulmasına da neden oluyor.” diye ekledi.
“Zamanla ortadan kalkıyor"
Luş, bu sendromun zamanla ortadan kalkan bir algı bozukluğu olduğunu ve özel bir tedavi gerektirmediğini söyledi. Luş, “Semptomların genellikle birkaç hafta veya birkaç ay içerisinde yok olduğu biliniyor. Bazı bireyler semptomları sadece gün içerisinde 10 saniye ila 10 dakika kadar sürecek şekilde deneyimlediklerini söylüyor. Ancak kişinin günlük yaşamdaki işlevselliğini olumsuz etkileyen durumlarda profesyonel destek alınması oldukça önemli.” diye konuştu.
Tanı nasıl konuluyor?
Luş, tanı koyma süreci ile ilgili ise şunları aktardı:
“Şikâyetlere bağlı olarak bazı tetkikler istenebilir. MR, EEG ve kan tahlili istenebilir. Migren veya EBV enfeksiyonu gibi tıbbi bir durumdan kuşkulanılıyorsa ilaç tedavisi uygulanabilir. Özellikle migren tedavisi amaçlı tiramin-migren rejimi ile migren profilaksisi birlikte uygulanabilir. ‘Alice Harikalar Diyarında Sendromu’ tedavisi için kalsiyum kanal bloker ve beta bloker uygulamaları da yardımcı olabilir. Bu uygulamaların ancak doktor önerisi ile uygulanması gerekir.”
İnsanların mevcut ortamlarının çarpık bir versiyonunu görmelerine neden oluyor
Luş, “Alice Harikalar Diyarında Sendromu”nun psikoz belirtisi olmadığını, görme bozukluğu veya bir sanrıya neden olmadığını, insanların genellikle orada olmayan şeyleri görmelerine neden olan bir halüsinasyondan farklı olduğunu dile getirdi. Luş,” İnsanların mevcut ortamlarının çarpık bir versiyonunu görmelerine neden olur. Etkilenen kişi genellikle gördüklerinin tuhaf veya gerçek dışı olduğunu bilir. Çoğu durumda başlangıç ve bitişler aniden gerçekleştiği için tahmin etmek mümkün değildir.” diye devam etti.
Hasta doğru bilgilendirilmeli
Algısal çarpıklıklarla karakterize olan bu sendromun, şizofreni spektrumu ve diğer psikotik bozukluklardan ayırt edilmesi gerektiğini de kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Melek Gözde Luş, “Migren, epilepsi, bazı enfeksiyonlar veya uyuşturucu madde kullanımının tetikleyebildiği bu semptomların yine diğer psikiyatrik hastalıklardan ayırt edilmesi ve hastanın doğru bilgilendirilmesi yapılması gereken en önemli müdahaledir.” şeklinde sözlerini tamamladı.
