DEMET İLCE / MUHABİR
Araknofobların korkmasına gerek yok: Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) Mars'taki "örümceklerin" yeni bir görüntüsü aslında Kızıl Gezegende mevsimsel karbondioksit gazı patlamalarını gösteriyor.
Karanlık ve cılız oluşumlar, Mars'ın güney kutup bölgesinde İnka Şehri olarak bilinen bir oluşumda tespit edildi. ESA'nın Mars Ekspres yörünge aracı ve ExoMars Trace Gas Orbiter tarafından çekilen görüntülerde, birbirine sarılan yavru örümcek yavrularına benzemeyen, ufacık bacaklara sahip gibi görünen karanlık nokta kümeleri görülüyor.
Formasyonlar aslında çapı 0,03 ila 0,6 mil (45 metre ila 1 kilometre) arasında değişen gaz kanallarıdır. Mars baharı sırasında güney yarımkürede havalar ısınmaya başladığında karbondioksit buz katmanlarının erimesiyle ortaya çıkıyorlar. Sıcaklık, en alttaki buz katmanlarının gaza dönüşmesine veya süblimleşmesine neden olur.
Gaz genişledikçe ve yükseldikçe üstteki buz katmanlarından patlayarak katı yüzeyden koyu renkli tozu da beraberinde taşıyor. Bu toz, üst katmana yağmadan önce buzdan çıkıyor ve burada görülen çatlak, örümcek desenini yaratıyor. ESA'ya göre bazı yerlerde gayzerler 1 metre kalınlığa kadar buzları patlatıyor.
İnka Şehri aynı zamanda Angustus Labyrinthus olarak da bilinir. Adını, bir zamanlar taşlaşmış kum tepeleri veya belki de eski Mars buzullarının kalıntıları olduğu düşünülen ve geri çekilirken arkalarında yüksek tortu duvarları bırakmış olabilecek doğrusal, harabeye benzeyen sırt çizgilerinden alıyor.
Ancak 2002 yılında Mars Orbiter, İnka Şehri'nin yaklaşık 53 mil (86 km) genişliğinde dairesel bir özelliğin parçası olduğunu ortaya çıkardı. Bu özellik eski bir çarpma krateri olabilir; geometrik çıkıntıların, Mars'ın bir dönek uzay kayası tarafından vurulduktan sonra çatlamış, ısınmış kabuğu boyunca yükselen magma girintileri olabileceğini düşündürmektedir. Krater daha sonra tortuyla dolmuş ve o zamandan beri aşınmış ve antik kalıntıları anımsatan magma oluşumlarını kısmen ortaya çıkarmış olabilir.
