Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, iki ülke arasındaki diplomatik ve ticari ilişkileri görüşmek üzere Pazartesi günü Fas'a önemli bir ziyaret gerçekleştirdi. Üç gün sürecek olan ziyaret kapsamında Macron, Kral VI. Muhammed ve Başbakan Aziz Akhannouch ile bir araya gelecek ve Fas Parlamentosu'nda bir konuşma yapacak.
Bu ziyaret, Macron'un Temmuz ayında Batı Sahra'ya yönelik duruşunu değiştirerek Fas hükümetini desteklemesinden bu yana ilk kez gerçekleşiyor. Macron, uzun yıllar süren diplomatik denge çabalarının ardından, eski İspanyol sömürgesi olan bölge için "Fas egemenliği çerçevesinde yarı özerklik" çağrısında bulundu.
Fas ve Cezayir Arasındaki Gerginlik
Macron'un Temmuz ayındaki açıklamaları, Batı Sahra'nın bağımsızlığını savunan Polisario Cephesi'nin en büyük destekçisi olan Cezayir'de diplomatik tepkiye neden oldu. Cezayir hükümeti, açıklamaların ardından Paris'teki büyükelçisini geri çağırarak Macron'un sözlerini "Batı Sahra üzerindeki sömürge yönetimine açık destek" olarak nitelendirdi.
Fas ve Fransa arasındaki ilişkiler 2021 yılında, İsrail yapımı casus yazılımın Fransız siyasetçileri, dahil olmak üzere Macron'u izlemek için kullanıldığı iddialarının ortaya çıkmasıyla bozulmuştu. Ancak Rabat, bu suçlamaları kesin bir dille reddetmişti.
"Stratejik Müttefikler Arasında Sıcak Bir Yeniden Buluşma"
Fas basını, Macron'un ziyaretini "sıcak bir yeniden buluşma" ve iki ülke arasındaki "yeni balayı" olarak değerlendirdi. Kral'ın kabinesi tarafından yapılan açıklamada, iki ülke arasındaki derin ilişkilerin köklü ve güçlü bir ortaklık üzerine kurulu olduğu vurgulandı ve bağların daha da güçlendirilmesi arzusu dile getirildi.
Fransa, Fas'ın en büyük ticaret ortağı olurken, Fas da Fransız yatırımları için Afrika'daki en önemli destinasyonlardan biri olmayı sürdürüyor. İki ülke arasındaki ticaret hacmi son on yılda iki katına çıkarak 2023 yılında rekor seviyeye, 14 milyar Euro'ya ulaştı.
Göç Tartışmaları Gündemde
Fransa'da yaşayan yaklaşık 836 bin kişilik Fas kökenli nüfus, ülkenin en büyük yabancı topluluklarından birini oluşturuyor. Son yıllarda Kuzey Afrikalı göçmenler, Fransa'daki İslam ve göç konusundaki tartışmaların merkezine yerleşti. Özellikle bu yıl yapılan genel seçimlerde aşırı sağın güç kazanmasıyla birlikte Paris'teki yetkililer, göçmen karşıtı politikaların sıkılaştırılmasını savunuyor.
Son dönemde, bir Faslı göçmenin bir Fransız öğrenciyi öldürme suçlamasıyla tutuklanmasının ardından, göç kontrollerinin daha da sıkılaştırılması yönünde talepler arttı. 2021'de Fransa'nın Fas vatandaşlarına verdiği vize sayısını azaltmasının ardından iki ülke arasındaki ilişkiler geçici olarak gerilmişti.
İki Ülkenin Ortaklığı ve Gelecek Planları
Macron'un son ziyaretinde 2018 yılında Kral VI. Muhammed ile birlikte açılışını yaptığı Afrika'nın ilk yüksek hızlı demiryolu hattı projesi, iki ülkenin ortak başarısı olarak öne çıkıyor. Bu iş birliği, Fransa'nın SNCF ve Fas'ın ONCF demiryolu şirketleri arasındaki güçlü iş birliğinin bir simgesi niteliğinde.
