Kanada hükümeti, yerli üreticileri korumak için Batılı müttefikleriyle aynı hizaya gelerek Çin yapımı elektrikli araçlara %100, çelik ve alüminyuma ise %25 vergi uygulayacağını duyurdu. Bu hamle, Kanada'nın en yakın ticaret ortağı olan ve Biden yönetiminin Mayıs ayında Çin malı elektrikli araçlara %100 gümrük vergisi getirdiği Amerika Birleşik Devletleri'ni yansıtıyor. Buna karşılık Avrupa Birliği, Çin'den yapılan ithalata, özellikle de Tesla araçlarına çok daha düşük vergiler uygulamayı planlıyor.
Kanada Çin'den ithalata ek kısıtlamalar getiriyor
Karar, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Kanada Başbakanı Justin Trudeau ve kabine bakanlarının Halifax, Nova Scotia'da katıldığı üç günlük kapalı kapılar ardında yapılan toplantının ardından alındı.
Trudeau şunları söyledi: “Çin gibi aktörler küresel pazarda kendilerine haksız bir avantaj sağlamayı seçerek kritik endüstrilerimizin güvenliğini tehlikeye atıyor ve Kanadalı otomobil ve metal işçilerini yerlerinden ediyor.” Ottawa'nın, dünya çapındaki tüketicilerin Çin gibi ülkelerin piyasa dışı uygulamaları nedeniyle haksız yere cezalandırılmamasını sağlamak için ABD ve müttefikleriyle birlikte çalışmaya devam edeceğini de vurguladı.
Belirli hibrid yolcu araçları, kamyonlar, otobüsler ve teslimat kamyonetlerine uygulanan vergileri içeren yeni elektrikli araç tarifeleri 1 Ekim'de yürürlüğe girecek ve Çin'den yapılan ithalata uygulanan mevcut %6.1'lik vergiye eklenecek. Çelik ve alüminyum üzerindeki ek vergiler ise 15 Ekim'de başlayacak. Başbakan Yardımcısı Chrystia Freeland, Kanada'nın ayrıca bataryalar, güneş enerjisi ürünleri, çipler ve kritik mineraller de dahil olmak üzere diğer sektörlere yönelik potansiyel tarifeleri araştırmak üzere 30 günlük bir istişare süreci başlatacağını duyurdu.
Kanada'dan Çin yapımı Tesla'ya %100 vergi
100 vergi Çin yapımı Tesla'ları da etkileyecek ve dünyanın en büyük elektrikli araç üreticisinin hisseleri Pazartesi günü %3 oranında düşecek. Araç tanımlama kodları, Model 3 kompakt sedan ve Model Y crossover modellerinin Çin'den Kanada'ya sevk edildiğini gösteriyor, ancak şirket belirli sayıları açıklamadı. Kanada hükümeti, otomobil üreticilerinin üretimi Çin'den başka ülkelere taşımaları halinde bundan etkilenmeyeceklerini belirtti.
Aslında, Çinli elektrikli araç üreticileri Kanada'da henüz önemli bir pazar payı elde edemedi ve başlıca elektrikli araçlar Çin yapımı Tesla'lar. Statistics Canada'nın verileri, Çin'den Kanada'ya ithal edilen elektrikli araçların değerinin 2022'de 100 milyon C$ (90 milyon Euro) iken geçen yıl 2,2 milyar C$'a (1,97 milyar Euro) yükseldiğini gösteriyor. Kanada'nın en büyük limanı Vancouver'dan alınan verilere göre, Tesla'nın Kanada'da Şangay yapımı elektrikli araçlar satmaya başladığı 2023 yılında Çin'den yapılan ithalat %460 oranında arttı. Ancak Kanada hükümetinin asıl endişesi, 2025 gibi erken bir tarihte pazara girmeyi planlayan BYD gibi diğer Çinli elektrikli araç üreticileri.
Buna karşılık, Avrupa Komisyonu kısa süre önce Çin'e yönelik yeni vergilerini güncelleyerek, Çin'de üretilen Tesla EV'lere yönelik ek bir tarifeyi daha önce planlanan %20,8'den %9'a indirdi. AB, Tesla'nın Çin hükümetinden daha az sübvansiyon aldığı, öncelikle piyasa değerinin altında pil tedarikinden, avantajlı arazi kullanımından ve Çin'deki ihracatçılar için gelir vergisi indirimlerinden yararlandığı sonucuna vardı.
Çin Kanada'nın eylemlerini “korumacılık” olarak nitelendiriyor
Bunun üzerine Kanada'daki Çin Büyükelçiliği bir açıklama yayınlayarak Kanada'yı Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kurallarını hiçe saymakla suçladı ve bu hareketi “tüketicilere, işletmelere ve yeşil enerjiye geçiş ve küresel iklim değişikliğiyle mücadele çabalarına zarar veren tipik bir korumacılık ve siyaset eylemi” olarak nitelendirdi.
Açıklamada ayrıca Çin'in elektrikli araç endüstrisinin ve diğer sektörlerin hızlı gelişiminin, rekabet avantajı için sübvansiyonlara dayanmak yerine inovasyon, kapsamlı bir üretim ve tedarik zinciri sistemi ve rekabetçi ürünlerin bir sonucu olduğu ileri sürüldü. Büyükelçilik “Çin, Çinli işletmelerin meşru hak ve menfaatlerini korumak için gerekli tüm tedbirleri alacaktır” uyarısında bulundu.
Xinhua Haber Ajansına göre Çin, ABD'li yetkililerin bu hafta Çin Dışişleri Bakanı Wang ile yapacakları görüşmede tarife konusunu ele alacak.
