Cumartesi günü sabah 10:00’da başlayan oy sayımı, ülke genelindeki merkezlerde yoğun bir şekilde sürüyor. İlk gün sonunda, İrlanda Parlamentosu Dáil Éireann’in 36 koltuğu sahiplerini buldu. Resmi çıkış anketleri ise üç büyük parti arasında başa baş bir yarış olduğunu ortaya koydu.
Ipsos B&A tarafından yapılan ve RTÉ tarafından yayınlanan ankete göre, merkez sağdaki Fine Gael %21 ile birinci sırada yer alırken, sol eğilimli Sinn Féin %21,1 ile onu yakından takip etti. Diğer merkez sağ parti Fianna Fáil ise %19,5 oy oranıyla üçüncü sırada.
İlk Sonuçlar ve Dáil Koltuk Dağılımı
Pazar sabahının erken saatlerinde açıklanan sonuçlara göre:
- Fine Gael: 11 koltuk
- Fianna Fáil: 9 koltuk
- Sinn Féin: 8 koltuk
- Bağımsızlar ve Küçük Partiler: Kalan koltukları paylaştı.
Sinn Féin, Kuzey İrlanda ile İrlanda Cumhuriyeti’ni birleştirmeyi hedefleyen politikalarıyla dikkat çekiyor. Ancak, yeterli koalisyon ortağı bulmakta zorlanabileceği ifade ediliyor. Parti, 2020 seçimlerinde halk oylarında birinci gelmiş, ancak Fianna Fáil ve Fine Gael’in iş birliği yapmayı reddetmesi nedeniyle hükümet dışında kalmıştı.
Proporosyonel Temsil ve Yerel Güç Dengeleri
İrlanda’nın orantılı temsil sistemine göre, 43 seçim bölgesi birden fazla milletvekili seçiyor. Bu sistem, güçlü yerel desteklere sahip bağımsız adaylar ve küçük partiler için parlamentoya girmeyi kolaylaştırıyor.
Seçim Sisteminin Dinamikleri:
- Fine Gael ve Fianna Fáil, İrlanda’nın bağımsızlık mücadelesinden sonra gelen iç savaş döneminde farklı cephelerde yer almalarına rağmen, son yüzyıldır siyasete hâkim iki merkez sağ parti.
- Bu partilerin koalisyon hükümetleri, Sinn Féin’in politikalarını dışlamaları nedeniyle dikkat çekiyor.
Seçmenlerin Gündemi: Ekonomik Kriz ve Konut Sorunu
Seçim kampanyalarının merkezinde, hayat pahalılığı ve uygun fiyatlı konutlara erişim sorunu yer aldı. 2008 küresel mali krizinden bu yana yeterli konut inşa edilememesi, artan ev fiyatları ve kira oranlarıyla birlikte evsizliği de artırdı.
Göç ve Barınma Krizi:
Son dönemde İrlanda’ya gelen 100.000’den fazla Ukraynalı mülteci ve Ortadoğu ile Afrika’dan gelen sığınmacılar, ülkenin konut sıkıntısını derinleştirdi. Bu durum, çadır kamplar ve geçici barınma merkezleriyle çözümlenmeye çalışılsa da toplumda gerginliklere ve protestolara yol açtı.
Seçimlerin Geleceği Belirleyecek Rolü
Bu seçim, yalnızca İrlanda’nın hükümet yapısını değil, aynı zamanda ekonomik ve sosyal politikaların gelecekteki yönünü de şekillendirecek. Sinn Féin’in yükselişi ve merkez sağ partiler arasındaki rekabet, ülkenin siyasi dengelerinde önemli değişimlere işaret ediyor.
