DEMET İLCE / MUHABİR

Bir yılda 25 bin kişi akciğer kanseri nedeniyle hayatını kaybetti Bir yılda 25 bin kişi akciğer kanseri nedeniyle hayatını kaybetti

Bilim insanları, insan bağırsağında ve ağzında saklanan, daha önce hiç görülmemiş bir virüs benzeri varlık sınıfını ortaya çıkardılar. Bu "viroidler", insan mikrobiyomu içindeki gen aktivitesini etkileyebilir.

Araştırmacılar bu viroidler için bir konakçının, yani ağızda bulunan Streptococcus sanguinis adı verilen yaygın bir bakterinin olduğunu doğruladılar. Henüz ek konakçıları doğrulamadılar, ancak en azından bir kısmının bakteri olduğundan şüpheleniyorlar.

Viroidler, DNA'nın genetik kuzeni olan RNA'nın küçük halkalarıdır ve öncelikle patates gibi bitkileri enfekte ettikleri bulunmuştur. Viroidler daha büyük, RNA bazlı virüslerden çeşitli yönlerden farklılık gösterir. Birincisi, çıplaklar ve virüslerin genetik materyallerini tutmak için kullandıkları koruyucu kabuklardan yoksunlar. İkincisi, RNA'ları protein oluşturmaya yönelik talimatlar içermiyor; virüsler dış kabukları ve çoğalmaları gereken belirli enzimler için talimatlar taşırken, viroidler bu enzimleri konakçılarından alır.

Her ne kadar viroidlerin bir zamanlar yalnızca bitkileri enfekte ettiği düşünülse de, son araştırmalar bunların hayvanlar, mantarlar veya bakteriler gibi başka konakçıları da enfekte edebileceğini öne sürüyor. Yeni çalışmada araştırmacılar, insan vücudunda yaşayan mikropların genleri arasında olası viroidleri araştırdı.

21 Ocak'ta bioRxiv ön baskı veritabanında yayınlanan bir raporda ekip, insan bağırsağında ve ağzında keşfettikleri yeni adlandırılmış bir viroid sınıfı olan " Obelisks"leri tanıttı. Toplamda yaklaşık 29.960 viroid örneği tespit ettiler.

Onlara Obelisks adını verdiler çünkü viroidlerin ikincil yapısının (kendi üzerine katlanarak aldıkları 3 boyutlu bir şekil) ince bir çubuğa benzeyeceği tahmin ediliyor.

Daha önce yayınlanmış verileri kullanan araştırmacılar, vücuttaki farklı mikrobiyal topluluklardaki gen aktivitelerini taradılar. Bu gen aktivitesi özetleri "metatranskriptomlar" olarak bilinir.

İnsan dışkısındaki metatranskriptomların kabaca %7'sinde Obeliskslerin bulunduğunu buldular. Bu dışkı örnekleri bağırsak mikrobiyomunda gen aktivitesinin anlık görüntüsünü verir. Ekip ayrıca yeni adlandırılan viroidleri, taradıkları ağız metatranskriptomlarının 32'sinden 17'sinde, yani yaklaşık %53'ünde buldu.

Daha sonraki analizlerde ekip, bir Obelisks ile ev sahibi S. sanguinis'i eşleştirmeyi başardı. Ön baskıda şöyle yazdılar:

"Diğer Obeliskslerin 'konakçılarını' bilmesek de, bakterilerde en azından bir kısmının mevcut olabileceğini varsaymak mantıklıdır."

İlginçtir ki, yeni keşfedilen Obeliskslerden bazıları, replikasyonda gerekli olan enzimler için talimatlar içeriyor gibi görünüyordu; bu da onları daha önce açıklanan viroidlerden daha karmaşık hale getiriyordu. Ancak çoğu viroid gibi koruyucu bir dış kabuk için talimatlar hala eksikti.

Bu viroidlerin insan sağlığını nasıl etkileyip etkilemediği hala bilinmiyor; ancak en azından bazıları bakterileri enfekte ettiğinden insan mikrobiyomunu şekillendirebiliyorlar. Ayrıca virüslerin viroidlerden mi evrimleştiğine veya viroidlerin gerçekten virüslerden mi evrimleştiğine dair devam eden bir tartışma var; dolayısıyla bu yeni keşif, bu tartışmayı alevlendirmeye yardımcı olabilir.

Muhabir: Demet İlce