İngiliz bilim insanı Tim Berners-Lee'nin "World Wide Web" (www) projesini tanıtan metnin yer aldığı ilk web sitesi, 20 Aralık 1990'da yayımlandı. Bu tarihte sadece İsviçre'deki Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi (CERN) içinden erişime açık olan web sitesi, henüz "www" olarak faaliyet göstermiyordu. Berners-Lee'nin, "World Wide Web" projesini tanıtan bu siteyi 6 Ağustos 1991'de dışarıdan insanların kullanımına açmasıyla, bugün kullanılan web sayfalarının ilk örneği ortaya çıktı.
Bu sayede, çağın en büyük icatlarından biri olarak kabul edilen internet, insanlar arasındaki iletişimden ticaret, eğitim ve ulaşıma kadar hayatın bütün alanlarında en çok başvurulan araç oldu. Sosyal medya platformlarının artmasıyla çevrim içi topluluklar oluşturma ve kişisel içerik paylaşma imkanına kavuşulan internet, aradan geçen 33 yılda bugün mobil erişimi ve yapay zeka teknolojileri sayesinde günlük yaşamın her alanına entegre olarak sürekli gelişen dinamik bir ekosistem haline geldi.
Dünya Genelinde Yaklaşık 5,5 Milyar İnsan İnternet Kullanıyor
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Berk Üstündağ, İTÜ'nün Türkiye'de internetin gelişimine sağladığı katkıyı, internet teknolojilerinin günlük yaşantıyı nasıl şekillendirdiğini ve geleceğini anlattı. Soğuk Savaş döneminde internet fikrinin nükleer saldırı endişeleriyle ortaya çıktığını belirten Üstündağ, Türkiye'nin ise internete ilk olarak 1986'da bağlandığını dile getirdi. Üstündağ, İTÜ'nün 1987'de ABD üniversite bilgisayar ağı BITNET'e katıldığını, bu ağ üzerinden yurt dışındaki akademisyenlerle iletişim kurulmaya başlandığını aktardı.
İlk internet uygulamalarının metin tabanlı olduğunu belirten Üstündağ, 1990'larda web sayfaları ve e-posta gibi modern internet hizmetlerinin yaygınlaştığını söyledi. Üstündağ, dünya genelinde yaklaşık 5,5 milyar insanın internet kullandığını ve internetin insan olmayan 17 milyar kullanıcısının olduğunu vurguladı.
İnternetin Dönüşümü: Web 1.0'dan Web 3.0'a
Web 1.0'ın statik web sitelerinin bulunduğu internetin ilk dönemi olduğunu kaydeden Üstündağ, Web 2.0'ın kullanıcıların içerik oluşturduğu, paylaştığı ve etkileşime girdiği daha dinamik bir internet dönemini ifade ettiğini belirtti. Web 3.0'ın ise daha akıllı, veri odaklı ve kullanıcı odaklı bir internet olduğunu ifade etti. "Günümüzde internet, statik olmaktan dinamik ve dağıtık hale geçti. Artık veri, tek bir sunucu yerine birçok noktada işleniyor. Blok zincir teknolojisi bu dağıtımı desteklerken, güvenliği artırdı. Bu da internetin ikinci bir endüstri devrimi gibi büyük bir dönüşüm yaşamasına neden oldu," dedi.
Akıllı Şehirler Konsepti
İTÜ'nün internetin her bir uygulamasının sahaya yayılmasını sağlamak için çeşitli girişimlerde bulunduğunu belirten Üstündağ, bunlardan birinin de akıllı şehirler konsepti olduğunu anlattı. Akıllı şehir konsepti, kent içindeki hareketlerin ve çevresel faktörlerin optimizasyonunu sağlıyor ve bunu 5G teknolojisiyle yapıyor. Üstündağ, "Örneğin, bir şehirdeki hareketlerinizi analiz ederek tasarruf sağlanabilir. Sabah ve akşam yapılan hareketler, A noktasından B noktasına kaç defa gidildiği, hangi ulaşım araçlarının kullanıldığı gibi veriler toplanır. Yağış durumuna göre riskler ve araçlardan diğerlerine geçiş süreleri dikkate alınır," dedi.
Bulut ve Yapay Zeka Teknolojilerinin Önemi
Bulut ve yapay zeka teknolojilerinin yeni bir döneme geçişi sağladığına işaret eden Üstündağ, bu dönüşümün üretim ekonomisinden hizmetlere kadar hem tehditler hem de büyük fırsatlar sunduğunu belirtti. Üstündağ, "Bu tehditlerle başa çıkmak ve fırsatları görmek bizim için önemli bir strateji olmalı. Korkmanın faydası yok. Bu tehditleri iş fırsatına dönüştürmek gerekiyor," dedi.
Gençlerin internet çağının sunduğu fırsatları değerlendirme yeteneğine dikkat çeken Üstündağ, "Bu çağda başarıya ulaşmak isteyen ülkeler ile bireylerin fırsatları iyi değerlendirmek zorunda olduğunu" vurguladı. İnternetin kültürümüzü tamamen değiştirdiğini ve bundan sonra da değiştirmeye devam edeceğini belirten Üstündağ, "Bilgi toplumu olmak ve rekabet edebilmek, ülkemiz açısından faydalı ve gerekli bir durumdur," dedi.
