İklim krizi, küresel kakao üretiminin yaklaşık %70’inin gerçekleştiği Batı Afrika bölgesinde haftalarca süren yüksek sıcaklıklara neden olarak hasatları olumsuz etkiledi ve muhtemelen çikolata fiyatlarının rekor seviyelere ulaşmasına yol açtı.
Bölgedeki çiftçiler son yıllarda aşırı sıcaklık, hastalıklar ve alışılmadık yağışlarla mücadele ediyor ve bu durum üretimin düşmesine neden oluyor.
Kakao ağacının çekirdeklerinden elde edilen kakao, çikolatanın ana bileşeni olup üretimdeki düşüş, fiyatların yükselmesine sebep oldu.
SICAKLIKLAR YÜKSELDİ
Bağımsız araştırma grubu Climate Central tarafından hazırlanan yeni bir rapor, “esas olarak petrol, kömür ve metan gazı yakımından kaynaklanan iklim değişikliğinin, Fildişi Sahili, Gana, Kamerun ve Nijerya gibi ülkelerde sıcaklıkların daha sık yükselmesine neden olduğunu” ortaya koydu.
Araştırma, özellikle en büyük iki kakao üreticisi olan Fildişi Sahili ve Gana’da bu eğilimin belirgin olduğunu tespit etti.
Bilim insanları, Batı Afrika’daki 44 kakao üretim bölgesinden alınan verileri ve bilgisayar modellerini kullanarak günümüz sıcaklıklarını, küresel ısınmadan etkilenmemiş varsayımsal bir dünya ile karşılaştırdı.
Araştırmada, bu bölgelerde kakao ağaçları için en uygun sıcaklık seviyelerinin üzerindeki 32°C’yi aşan günlerin olasılığı incelendi.
EN SICAK YIL OLDU
Son on yılda, küresel ısınmanın Fildişi Sahili ve Gana’da Ekim-Mart arasındaki ana yetiştirme sezonunda fazladan üç hafta boyunca 32°C’nin üzerindeki sıcaklıklara yol açtığı hesaplandı.
Geçen yıl, küresel ölçekte kaydedilen en sıcak yıl olurken, bilim insanları küresel ısınmanın analiz edilen bölgelerin üçte ikisinde en az 42 gün boyunca sıcaklıkları 32°C’nin üzerine çıkardığını belirledi.
Araştırmacılar, “Aşırı sıcaklıklar, hasadın miktarında ve kalitesinde düşüşe yol açabilir” dedi.
Bunun yanı sıra, kakao ağaçlarını olumsuz etkileyen ve fiyatları yükselten başka faktörlerin de bulunduğunu belirttiler. Bunlar arasında unlu bit istilası, yağış düzenlerindeki değişiklikler, kaçakçılık ve yasa dışı madencilik yer alıyor.
İngiltere merkezli yardım kuruluşu Christian Aid, insan kaynaklı küresel ısınmanın çikolata ve kakao çiftçileri üzerindeki etkilerini inceleyen ayrı bir araştırma yayımladı.
HAYATİ BİR GEÇİM KAYNAĞI
Kuruluş, Batı Afrika’daki iklim koşullarının aşırı yağışlar, 2023’teki kurak mevsimde bozulan mahsuller ve 2024’teki kuraklık nedeniyle dramatik biçimde değiştiğini vurguladı.
Christian Aid’in politika ve halkla ilişkiler direktörü Osai Ojigho, “Kakao yetiştirmek, dünyanın en yoksul insanlarından birçoğu için hayati bir geçim kaynağı ve insan kaynaklı iklim değişikliği bunu ciddi şekilde tehdit ediyor” dedi.
Başarısız hasatlar, 2023 sonlarından itibaren Londra ve New York’taki borsalarda işlem gören kakao fiyatlarının keskin bir şekilde yükselmesine neden oldu.
New York’ta kakao fiyatları Çarşamba günü ton başına 10.000 doların üzerindeydi, ancak Aralık ortasında 12.500 doları aşarak zirve yapmıştı. Kakao fiyatları on yıllardır genellikle 2.000 ile 3.000 dolar arasında seyrediyordu.
FİYATLAR YENİDEN ARTIRILACAK
Ocak ayında İsviçreli çikolata üreticisi Lindt & Sprüngli, artan kakao maliyetlerini dengelemek için bu yıl fiyatlarını yeniden artıracağını duyurdu.
Mississippi Eyalet Üniversitesi’nden Profesör Narcisa Pricope, kakao üretiminin giderek kuraklaşan iklim koşulları nedeniyle “varoluşsal bir tehdit” ile karşı karşıya olduğunu söyledi.
Pricope, Birleşmiş Milletler Çölleşmeyle Mücadele Sözleşmesi kapsamında yürütülen araştırmaya katılmıştı ve son 30 yılda Dünya’daki kara alanlarının dörtte üçünden fazlasının daha kurak hale geldiğini ortaya koymuştu.
Pricope, bu kuraklığın en büyük nedeninin sera gazı emisyonları olduğunu, ancak toprağı ve doğayı tahrip eden uygulamaların da önemli bir rol oynadığını belirtti.