DEMET İLCE / MUHABİR
İnsanlar evcil hayvanlarını severler. Peki başka bir hayvanın başka bir türün üyesine bakma konusunda bu tür bir güdüsü var mı? Herhangi bir hayvanın evcil hayvanı var mı?
Muhtemelen diğer hayvanları "evlat edinen" birçok hayvan örneği görmüşsünüzdür. Goril Koko ve onun "evcil" kedisi muhtemelen en ünlü örnektir, ancak aynı zamanda bir köpekle arkadaş olan bir fil, bir kediyi evlat edinen bir karga ve çok daha fazlası da vardır. Bu örnekler hayvanların evcil hayvan besleyebileceğini ve beslediğini gösteriyor, değil mi?
Kuzey Carolina'daki Western Carolina Üniversitesi'nden fahri profesör Harold Herzog, "Sorun şu ki, çok çok az istisna dışında tüm bunlar insan müdahalesi bağlamında meydana geliyor" dedi. "Yani, vahşi yaşam parklarında, insanların evlerinde veya insanların hayvanların bağlanmasını incelemek için deneyler yaptığı laboratuvarlarda meydana geliyorlar. Vahşi doğada bu tür ilişkilerin oluştuğuna dair inanılmaz derecede az örnek var. "
Herzog, tüm bilimsel literatürde vahşi doğada oluşan beş veya daha az kanıta dayalı türler arası ilişkinin bulunduğunu söyledi:
Kavun başlı balina buzağısını evlat edinen bir yunus
Leopar yavrusunu sahiplenen aslan
Kapuçin maymunları ipek maymunu benimsiyor
Ve muhtemelen:
Uzun yüzgeçli bir pilot balinayı benimseyen katil balina
Sıradan bir yunusu benimseyen bir kambur yunus
Bu durumlarda, bu bağlantıların ne olduğu açık değildir; örneğin bir ebeveynin bir çocuğu evlat edinmesi veya bir türün bir evcil hayvan edinmesi. Bilim adamları genellikle bunların hepsini aynı şey olarak görüyor: türler arası veya nesiller arası evlat edinme. Ancak bilim adamlarının saatlerce yaptığı gözlemlere rağmen, elimizde yalnızca bir avuç örnek olması, vahşi doğada evcil hayvan evlat edinmenin inanılmaz derecede nadir olduğunu gösteriyor.
Evcil hayvan besleme alışkanlıklarımızda neden yalnız olabileceğimizi anlamak için öncelikle neden evcil hayvan beslediğimizi anlamakta fayda var. Kanada'daki Windsor Üniversitesi'nde antrozooloji profesörü olan Beth Daly'ye göre, insanların neden evcil hayvan beslediğine dair dört ana teori var.
Birincisi, bir şeyi halletme yeteneğine sahip olduğunuz için başkalarına iyi bir eş malzemesi olduğunuzun sinyalini verebilir. Daly, "Birçok insan, biriyle tanışmak istiyorsanız bir köpek yavrusu alıp parkta oturacağınızı söylüyor" dedi.
İlgili bir başka teori ise kendi bebeklerimize nasıl bakacağımızı öğrenmek için hayvanları kullandığımızdır.
Evcil hayvan beslemek aynı zamanda yalnızlık anlamına da gelebilir; insanlar giderek daha izole hale geliyor ve çocuk sahibi olmayı erteliyor ve evcil hayvanlar bizim için bu rolü üstlenebilir.
Son olarak, evcil hayvanların hayatlarımızda sadece olumlu bir varlık olduğu düşünülebilir; ancak ne Herzog ne de Daly bu fikri kabul etmiyor.
Daly, "Evcil hayvanların bizim için iyi olduğunu düşünen pek çok insan var ama onlar yalnızca sorun değilse bizim için iyiler" dedi. "Demek istediğim, atımdan düştüğümde felç olduğum için koltuk değnekleriyle yürüyorum. Bu pek iyi bir evcil hayvan değil ama atların yaptığını yapıyordu."
Herzog, "Sosyoekonomik ve diğer değişkenleri çıkardığınızda, çalışmaların büyük çoğunluğu evcil hayvan sahibi olanlarla olmayanlar arasında hiçbir fark olmadığını ya da evcil hayvan sahiplerinin durumunun daha kötü olduğunu gösterdi" dedi. Evcil hayvan sahipleri ile evcil hayvan sahibi olmayanlarda depresyon üzerine yapılan 46 çalışmanın gayri resmi bir çetelesinde Herzog, makalelerin 30'unda veya üçte ikisine yakın bir bölümünde iki grup arasında depresyon ölçümlerinde hiçbir fark bulunmadığını buldu.
Neden evcil hayvan beslediğimize dair bu teorilerin hiçbiri insanlara özgü değil; birçok hayvanın bebeklere bakması gerekir ve arkadaşlıktan faydalanabilir. Herzog, bizi farklı kılan tek şeyin bilişsel yeteneklerimiz olduğunu savunuyor.
İnsan kültürünün de bir rolü vardır. 10 yıl önce herkesin Labrador av köpekleri olduğu bu günlerde Fransız bulldogların her yerde olmasının bir nedeni var. Herzog, "Evcil hayvanlar bulaşıcıdır" dedi; İnsan olmayan hayvanlarda "bu seviyede zihinsel bulaşma yoktur."
