İlkbahar mevsiminin sonlarına doğru ortaya çıkan ve sonbahara dek devam eden zehirli kene vakaları Tokat ve çevresindeki illerde yaşayan vatandaşlarda tedirginliğe neden oluyor. Vakaların bu yıl bir buçuk ay daha erken görüldüğü belirtilirken şu an dek 2020 yılı kene vakası nedeniyle bir can kaybının olduğu ifade ediliyor. Kene ısırması durumunda ne yapılır diye merak eden vatandaşlar Kırım Kongo Kanamalı Ateşi nedir, nasıl tedavi edilir, hangi yollarla bulaşır, bu yıl erken ortaya çıkan kenelerin yol açtığı KKKA hastalığı ve belirtileri hakkında sık sık internette sorgulamalar yapıyor. İşte Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığının belirtileri hakkında detaylar…
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi nedir? Bu yıl erken ortaya çıkan kenelerin yol açtığı KKKA hastalığı ve belirtileri
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hakkında önemli bilgiler veren Sivas Cumhuriyet Üniversitesi (SCÜ) Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İlhan Çetin, hastalığın Türkiye’de ilk olarak Tokat’ta bir hemşirede görüldüğü söyledi. ‘KKKA’ bizim bölgemizin çok ciddi bir hastalığıdır’ diyen Prof. Dr. Çetin, ‘Özellikle Tokat, Sivas, Giresun, Gümüşhane, Bayburt, Erzincan ve Yozgat illerini içerisine alan bir bölgelerde çok yoğun bir şekilde kene popülasyonu ve bu keneden kaynaklanan bir hastalık olarak karşımıza çıkmaktadır’ ifadelerini kullandı.
Bu yıl vakaların normalden daha erken görülmeye başladığını ifade eden Prof.Dr. Çetin, ”KKKA vakalarını nisan sonu veya mayıs başı gibi görmeye alışkınız. Ancak bu sene maalesef 1,5 ay önce bir sürede KKKA vakaları gelmeye başladı” dedi.
Şu ana dek 1 kişi vefat etti
Çetin ayrıca, ”Bizim geçen yıl bu dönemde vaka sayılarımız 7 ila 8 iken şu anda 40’ları bulan vakalarımız var. Bunların yaklaşık 8-9’u çocuk. Bu zamana kadar 1 can kaybımız oldu. Mevcut hastalarımızın tedavisi çok iyi bir şekilde devam ediyor” açıklamasında bulundu.
Prof. Dr. İlhan Çetin, ”Şu anda 35 yatan hastamız var. Geçen yıldan 1,5 ay daha erken bir şekilde kene popülasyonu ve vakalarımız çok hızla arttı. Geçen yılki rakamlarımızın 6-7 katı daha fazla vakamız var. Geçen yıl 122 vakamız vardı ve 5 kişi hayatını kaybetmişti. Bu yıl şu ana kadar vakamız 40’ı buldu. Eğer tedbir alınmaz ise bu sene kene vakalarının çok fazla sayıda göreceğimizi ve hasta sayımızın da yine aynı şekilde çok yüksek olacağını ön görüyoruz’ diye konuştu.
Aşı çalışmaları…
Aşı çalışmaları hakkında bilgi veren Çetin, ‘Kene popülasyonu çok hızlı ürüyor. 1 keneden 300-500 kenenin ürediğini biliyoruz. Bununla mücadele hızlı yapılmazsa kene bizim mücadelemizden daha hızlı bir şekilde çoğalır ve vaka sayımız artar’ dedi.
Koronavirüsün KKKA vakalarına etkisi
Prof.Dr. Çetin, bu yıl kene popülasyonunun artmasında tarımsal ve hayvansal ilaçlamanın azalmasının da etkili olduğunu belirterek, ”Tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin azalması ve yeterli ilaçlamaların yapılmamasının da kene sayısını artırdığını düşünüyoruz” dedi.
KKKA belirtiler neler?
KKKA, baş ağrısı, yüksek ateş, sırt ağrısı, eklem ağrısı, mide ağrısı ve kusma gibi ilk belirti ve semptomlarla aniden ortaya çıkar. Gözlerde, yüzde ve boğazda kızarıklık, boğaz ve damaktaki peteşiler (kırmızı lekeler) yaygındır. Semptomlar sarılık ve ciddi vakalarda ruh hali ve duyusal algıdaki değişiklikleri de içerebilir.
Hastalık ilerledikçe, hastalığın dördüncü gününden başlayıp yaklaşık iki hafta süren şiddetli morarma, şiddetli burun kanaması ve enjeksiyon bölgelerinde kontrolsüz kanama alanları görülebilir. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi görülen bölgelerdeki salgınlarda hastaneye yatırılan hastalarda ölüm oranları % 9 ile % 50 arasında değişmektedir.
KKKA nasıl tedavi edilir?
Hastalığın inkübasyon (kuluçka) süresi kene tutunmasından sonra genellikle 1-3 gün, en fazla 9 güne dek sürebilmektedir. Enfekte kan, vücut sıvısı ve diğer dokularla temas sonrasında 5-6 gün; en fazla ise 13 gün olabilmektedir.
Ortaya çıkan semptomların tedavisi ile yapılan genel destekleyici bakım, insanlarda KKKA’yı yönetmede temel yaklaşımdır. Her ne kadar Doğu Avrupa’da KKKA’ya karşı inaktive edilmiş, farelerde denenmiş bir aşı geliştirilmiş ve kullanılmış olsa da, şu anda insan kullanımı için yaygın olarak kullanılan güvenli ve etkili bir aşı yoktur. Ayrıca hayvanlarda kullanım için de herhangi bir aşı bulunmamaktadır.
KKKA hastalığı nasıl bulaşır?
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) virüsü, insanlara kene ısırmasıyla veya kesim sırasında ve hemen sonrasında enfekte hayvan kanı veya dokularıyla temas aracılığıyla bulaşmaktadır.
Vakaların çoğu, tarım işçileri, mezbaha işçileri ve veterinerler gibi hayvancılık ile uğraşan kişilerde görülmektedir.
İnsandan insana geçiş, enfekte olmuş kişilerin kanları, salgıları, organları veya diğer vücut sıvılarıyla yakın temas yoluyla kaynaklanabilir.
Hastane kaynaklı enfeksiyonlar, tıbbi ekipmanın yanlış sterilizasyonu, iğnelerin tekrar kullanılması ve tıbbi malzemelerin kirlenmesi gibi etkenler de KKKA’nın bulaşmasına yol açan maddeler arasında sayılabilir.
KKKA’dan korunmak için neler yapılır?
Öncelikle, tedaviye ne kadar erken başlanırsa yaşam kaybı oranı da o kadar düşmektedir. Tedavide antibiyotiklerin etkisi yoktur. Keneden korunmak için;
Kene olan alanlardan uzak durun, Kenenin daha kolay görülmesini sağlamak için açık renkli giysiler giyin, Koruyucu giysiler seçin (uzun çorap, uzun kollu gömlek vs), Açık alanlara çıkmadan kene kovucu sprey kullanın, Kene tespit edilirse çıplak elle dokunmayın, Keneyi sıkmayın, penset veya benzer aletle mekanik olarak çıkarın, çıkarmada zorluk yaşanırsa mutlaka acilen en yakın hastaneye başvurun, Kene teması sonrasında ateş ve kırıklık görülürse zaman kaybetmeden sağlık kuruluşlarına başvurun
