Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Gambiya Cumhurbaşkanı Adama Barrow ile ortak basın toplantısı düzenledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Hafter bütün bu süreçte sürekli kaçmıştır ve en son bu süreçten sonra da kendi sözcüsünün şu açıklaması çok manidardır, ‘Libya’daki süreç namlunun ucundadır.’ Bu şunu gösteriyor, Hafter’in ateşkes diye bir derdi yok, barış diye bir derdi yok. Temenni ederiz ki Berlin’e gelenler de bu ifadeleri duymuştur ve buna göre de tavırlarını belirlerler.” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Gambiya Cumhurbaşkanı Adama Barrow, baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda ortak basın toplantısı düzenledi.
Konuşmasına, “Afrika’nın gülümseyen sahili olarak bilinen bu güzel ülkeye ilk resmi ziyareti yapan Türk Cumhurbaşkanı olmaktan büyük bir bahtiyarlık duyuyorum.” diyerek başlayan Erdoğan, mevkidaşı ile Türkiye’ye gerçekleştirdiği ziyaret sırasında ilişkileri geliştirme konusunda mutabık kaldıklarını, bu doğrultuda somut adımlar atılmasını kararlaştırdıklarını ifade etti.
Erdoğan, 2018 yılı sona ermeden Türk Hava Yollarının Banjul seferlerini başlattıklarını ve TİKA’nın Banjul Program Koordinatörlüğünün açılışını da aynı yıl içinde gerçekleştirdiklerini hatırlattı.
Yaptıkları görüşmelerde de karşılıklı ilişkiler üzerinde durduklarını ifade eden Erdoğan, “Gambiya’nın İslam İşbirliği Teşkilatı bünyesindeki Rohingyalara ilişkin Bakanlar Komitesinin başkanlığını deruhte etmesinden büyük memnuniyet duyuyoruz. Rohingyalı kardeşlerimize uygulanan katliamları İslam İşbirliği Teşkilatı adına Uluslararası Adalet Divanına taşımasından dolayı Gambiya’ya teşekkür ediyorum. Biz de Gambiya’ya dava çerçevesinde aktif destek verdik. Divanın 23 Ocak’ta aldığı karar Gambiya’nın sayesinde adalet yolunda atılmış önemli bir adımdır.” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, FETÖ’nün eğitim kurumu kisvesi altında yürüttüğü faaliyetleri ilk durduran ülkenin Gambiya olduğuna işaret ederek “Gambiya’nın bu kararlı adımı diğer Afrika ülkelerine de FETÖ ile mücadele noktasında örnek oldu. Biz de Gambiyalı evlatlarımızın herhangi bir mağduriyet yaşamasına müsaade etmedik. Banjul’da Türkiye Maarif Vakfına ait okulumuz başarıyla faaliyet gösteriyor. Vakfımızın bugün açılışı yapılacak yeni binalarında daha nitelikli nesiller yetiştirmeyi sürdüreceklerine inanıyorum. Bunun yanında Türkiye burslarıyla son 9 sene içerisinde 170 Gambiyalı öğrenciye ülkemizde üniversite imkanı sağladık. Mezun öğrencilerimizin kendi ülkelerine doktor, mühendis, siyasetçi, iş adamı olarak hizmet ettiklerini görmek bizim için ayrı bir mutluluk kaynağıdır.” değerlendirmesinde bulundu.
İki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin arzu ettikleri seviyede olmadığını dile getiren Erdoğan, Türkiye ile Gambiya arasında 2019 yılında ticaret hacminin 55 milyon dolar olduğunu, ikili ticareti daha dengeli bir yapıya kavuşturmak istediklerini söyledi.
Erdoğan, iki ülke arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması’nın 2013 yılında imzalandığını, bu anlaşmanın Türkiye’deki iç onay sürecinin tamamlandığını, Gambiya’daki iç onay sürecinin de kısa sürede tamamlanmasını arzu ettiklerini belirtti.
Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması’nın da 26 Şubat 2018’de yürürlüğe girmesinden memnuniyet duyduklarını dile getiren Erdoğan, Türkiye olarak Afrika ile ekonomik ilişkileri her zaman adil, dengeli ve her iki tarafın da yararına olacak bir zeminde geliştirmeye çalıştıklarını vurguladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Yatırımcılarımız ürün satmanın ötesinde istihdam oluşturan, Afrika’nın kalkınmasına, güçlenmesine katkı sağlayan projelere ağırlık veriyor. Özellikle turizm, tarım, enerji, inşaat, savunma, teknoloji gibi sektörlerde Türk firmaları Gambiya’da örnek gösterilecek yatırımlara imza atacaklardır. Firmalarımızın komşu ülkelerde başarıyla gerçekleştirdiği prestijli projeler Gambiya için en güzel referanstır. Gambiya hükümetinin yeni Gambiya vizyonunda müteahhitlerimize daha fazla sorumluluk vereceğine inanıyorum.” diye konuştu.
Ziyaretin iki ülke arasında yeni iş birliği kapılarının açılmasına vesile olmasını dileyen Erdoğan, mevkidaşı Barrow’a misafirperverliği için teşekkürlerini iletti.
“HAFTER SÜREKLİ KAÇMIŞTIR”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, açıklamalarının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
“Libya’da akan kanın durması için Berlin’de önemli bir zirve yapıldı ve mutabakata varıldı ancak Hafter güçleri bunun akabinde saldırılarına devam etti. Bundan sonraki süreçte Türkiye nasıl adımlar atacak?” sorusuna Erdoğan, “Gerek Berlin süreci gerekse Moskova’da, her ikisinde de Hafter varılan veya hazırlanan metne imza atmamıştır. Serrac imzasını atmıştır ama Hafter atmamıştır. Uluslararası toplantılarda eğer taraflar bu tür metinlere imza koymuyorlarsa, burada bir mutabakat sağlanmıştır denilemez.” yanıtını verdi.
Erdoğan, Berlin sürecinin geniş katılımlı bir süreç olmasına rağmen, Hafter’in aslında oteldeki odasından burayı takip ettiğine dikkati çekerek şunları kaydetti:
“Tabii bu 55 maddelik metin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine de gidecek. Ancak burada bir nokta çok önemli, o da şu, Hafter bütün bu süreçte sürekli kaçmıştır ve en son bu süreçten sonra da kendi sözcüsünün şu açıklaması çok manidardır, ‘Libya’daki süreç namlunun ucundadır.’ Bu şunu gösteriyor, Hafter’in ateşkes diye bir derdi yok, barış diye bir derdi yok. Temenni ederiz ki Berlin’e gelenler de bu ifadeleri duymuştur ve buna göre de tavırlarını belirlerler.”
“TEMENNİMİZ LİBYA’NIN BARIŞA KAVUŞMASI”
“Bu ziyaret vesilesiyle Türkiye ile Gambiya arasındaki ilişkiler nasıl derinleşip kuvvetlenebilir? Özellikle Gambiya’nın ulusal kalkınma planı hedefleri doğrultusunda Türkiye ile kurulacak ilişkilerin önemi ve Gambiya’ya katkısı ne olabilir? Ekonominin güçlendirilmesi noktasında Türkiye’nin nasıl bir faydası olabilir?” sorusu üzerine Erdoğan, ziyarette bu konuların etraflıca ele alındığını söyledi.
Erdoğan, Türkiye ile Gambiya’nın siyasi, askeri, ekonomik ve savunma sanayisi alanlarında iş birliği yapmasının mümkün olduğuna işaret ederek “Bu sürecin içerisinde bakanlarımızın birbirleriyle irtibatları çok büyük önem arz ediyor. Gerek altyapı gerek üstyapı bütün bu konularda biz her türlü iş birliğine varız. Eğitim öğretim konularında aynı şekilde her türlü iş birliğine varız. Bunu Sayın Başkanla etraflıca konuştuk, daha sonra da heyetler arası toplantıda bunları değerlendirdik.” dedi.
“Türkiye Libya’ya asker gönderdi. Burada farklı ülkelerden gelen askerlerin de olduğu söyleniyor. Oradaki güvenlik ve emniyet çalışmalarına dönük Türkiye’nin atacağı adımlar nelerdir? Buradaki askerlerin güvenliğini sağlama noktasında konuşlandırma yapılmadan önce ne gibi tedbirler alındı?” sorusuna karşılık Erdoğan, şunları kaydetti:
“Bir defa şunu birbirinden ayırt etmemiz lazım, bir, Serrac Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin tanıdığı bir liderdir. Hafter ise darbecidir. İki, Türkiye olarak bizim TBMM kararıyla oraya eğitici olarak gönderdiğimiz askerlerimiz vardır. Hafter’in yanındakiler ise başta Hafter’in kendisi olmak üzere lejyonerdir ve desteklendiği yer de birinci derecede Abu Dabi yönetimidir. Para oradan verilmektedir. Ve şu anda Hafter lejyonerleriyle beraber Sudan’dan da 5 bini aşkın asker karacı olarak buraya gelmiştir. Böyle bir tablo ne yazık ki Libya’da yaşanmaktadır. Temennimiz odur ki bir an önce Libya barışa kavuşur.”
İKİ ANLAŞMA İMZALANDI
Ortak basın toplantısı öncesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Gambiya Cumhurbaşkanı Barrow huzurunda iki ülke arasında anlaşmalar imzalandı.
Bu doğrultuda iki ülke hükümetleri arasındaki Gençlik ve Spor Alanında İş Birliği Anlaşması Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Gambiya Dışişleri, Uluslararası İş Birliği ve Yurt Dışında Yaşayan Gambiyalılar Bakanı Mamadou Tangara tarafından imzalandı.
Devlet Arşivleri Başkanlığı ile Gambiya Ulusal Arşiv Hizmetleri Arasında İş Birliği Protokolü ise Devlet Arşivleri Başkanı Uğur Ünal ve Gambiya Personel Yönetim Ofisi Müsteşarı Lamin Jawara tarafından imza altına alındı.
