Son günlerde dünyanın gündemini etkisi altında alan maymun çiçeği virüsüyle beraber Çiçek aşısı da gündeme geldi. Çiçek aşısı, geçmiş yıllarda görülen çiçek hastalığı dolayısıyla rutin olarak aşı takvimi içerisinde yer almaktaydı. Çiçek hastalığının yok edilmesiyle birlikte çiçek aşısı da rutin aşı takviminden kaldırıldı. Hal böyleyken ise " Çiçek aşısı Türkiye’de ne zaman bitti? Çiçek aşısı maymun çiçeğinden korur mu?" soruları yanıt aramaya başladı. İşte Çiçek aşısının maymun çiçeği virüsüne etkisi ve yapıldığı zamanla ilgili detaylar...
ÇİÇEK AŞISI TÜRKİYE’DE NE ZAMAN BİTTİ?
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)'nün de desteklediği yaygın aşılama çalışmaları sonucu 1980 yılının başlarında dünyada yok edildi. Bilinen son olgu, 1977 yılında Somali'de görülmüştür. Dolayısıyla 1980li yıllarda, daha önce tüm ülkeler için zorunlu olan Çiçek Aşısı uygulaması ortadan kalkmıştır. Ancak bazı ülkelerde askeri personele yapılmaktadır. DSÖ, dünyada hastalığa karşı aşı üretimine ve hastalık etmeni olan virüsün bilimsel amaçlı saklanması ve araştırılmasına da bazı sınırlamalar getirmiştir.
ÇİÇEK AŞISI MAYMUN ÇİÇEĞİNDEN KORUR MU?
ABD'deki Jackson Laboratuvarı'nda bağışıklık sistemi profesörü Derya Unutmaz, BBC Türkçe'nin virüsle ilgili sorularını yanıtladı.
Maymun çiçeği virüsüne karşı aşı olup olmadığı sorusuna ise uzman isim şöyle bir yanıt verdi;
İki aşı var. Bunlardan birisi çiçek aşısı. Ama bu aşı artık kullanılmıyor. 80'li yıllarda dünyadan çiçek virüsü yok edildi aşıyla. 50 yaşın üstünde olanlar çiçek aşısı oldu. Örneğin benim kolumda hala izi duruyor. 1970'li yıllarda çocukken olmuştum. Sonra çiçek aşısı bırakıldı. Ama çiçek aşısı bu virüse karşı yüzde 85 oranında etkili. Çünkü iki virüs de benzer ve aynı aileden geliyor. Bu bakımdan bazı ülkeler çiçek aşısı depolamaya başladılar ya da üretim yapılıyor. Şu anda herkese aşı yapılacak bir durum yok. Ama bağışıklığı bastırılmış kişilere veyahut belli bölgelerde aşı yaptırılabilir.
İkinci olarak da maymun çiçeği virüsüne karşı da bir aşı geliştirildi. Çok nadir görüldüğü için yaygın olarak kullanılmıyor. Ancak Afrika'yı ziyaret edecek kişilere yapılıyor. Bunun da hızlı bir şekilde üretime geçmesi mümkün olabilir. Şu an için endişelenecek bir noktaya geleceğini zannetmiyorum. Ama dediğim gibi garip bir durum da söz konusu. Bu yüzden temkinli olmakta fayda var.