Mercosur, AB ile Güney Amerika ülkeleri (Brezilya, Arjantin, Paraguay, Uruguay ve Bolivya) arasında oluşturulmak istenen bir serbest ticaret bölgesi anlaşmasıdır.
- Hedef: Ticaretteki vergilerin büyük bir kısmını kaldırarak 750 milyon insanı kapsayan ve dünya ekonomisinin %20’sini oluşturan dev bir ticaret bölgesi yaratmak.
- Avrupa İçin Avantajlar: Araç, makine, pestisit, ilaç, şarap ve peynir ihracatının kolaylaşması.
- Dezavantajlar: Güney Amerika’dan daha ucuz otomobil parçaları ve gıda ürünlerinin ithalatıyla Avrupa tarım sektörünün zorlanması.
Fransız Çiftçilerin Tepkisi
Fransız çiftçiler, anlaşmanın haksız rekabet yaratacağını ve Avrupa tarım sektörüne büyük zarar vereceğini savunuyor.
Fransız süt üreticisi Stéphane Joandel, “Bizden gıda üretiminde kalite ve çevre standartlarına uymamız isteniyor, ancak Güney Amerika’daki üreticiler bu standartlara uymuyor. Bu adil değil,” diyerek itirazlarını dile getirdi.
Çiftçiler, "ayna maddeleri" adı verilen, ithal ürünlerin de Avrupa standartlarına uymasını zorunlu kılacak düzenlemeler talep ediyor. Ancak, özellikle Brezilya'nın hormon kullanımı gibi konularda Avrupa normlarına uymakta yetersiz olduğu iddia ediliyor.
Kazananlar ve Kaybedenler
- Kazananlar: Otomobil, ilaç, makine gibi sanayi sektörleri ile Fransız şarap ve peynir üreticileri.
- Kaybedenler: Özellikle sığır ve kümes hayvanları üreticileri.
Ekonomist Charlotte Emlinger’e göre, Mercosur’un Avrupa tarımına etkisi sınırlı olacak:
- Örnek: İthal edilecek 99.000 ton sığır eti, Avrupa’nın toplam tüketiminin yalnızca %1,2’sini oluşturuyor. Ancak çiftçiler için bu anlaşma, mevcut sorunların üstüne gelen son darbe niteliğinde.
Hangi Ülkeler Anlaşmayı Destekliyor?
Almanya, Portekiz ve İspanya gibi büyük Avrupa ekonomileri anlaşmayı destekliyor.
- İspanya Tarım Bakanı Luis Planas Puchades: “AB, ticari etkisini korumak için ticaret ağını genişletmeli.”
- Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen: Anlaşmayı “büyük ekonomik ve stratejik öneme sahip” olarak tanımlıyor.
Fransa ve Diğer Muhalifler Anlaşmayı Engelleyebilir mi?
Fransa, Polonya, Avusturya ve Hollanda anlaşmaya karşı çıkıyor. Fransa’nın anlaşmayı durdurması için en az üç ülkeyi ve AB nüfusunun %35’ini temsil eden bir azınlık oluşturması gerekiyor.
- Gelişmeler: Fransa, İtalya ve Romanya gibi büyük ülkeleri desteğe ikna etmeye çalışıyor.
Sonraki Adımlar
Mercosur Zirvesi, 5-6 Aralık tarihlerinde Uruguay’da gerçekleşecek ve anlaşmanın imzalanıp imzalanmayacağı bu toplantıda netleşecek. Ancak, anlaşmanın uygulanması için yıllar sürebilecek onay süreçleri gerekecek.