EuroNews'in bir haberine göre, geçtiğimiz hafta, dünyanın en tanınmış yapay zeka (AI) şirketinin araştırma kolu, evrensel temel gelir üzerine büyük bir çalışma yayınladı.
OpenAI'nin bir bölümü olan OpenResearch, 3.000 rastgele çalışma katılımcısına üç yıl boyunca hiçbir soru sorulmadan ayda 1.000 $ (920 €) ya da 50 $ (46,16 €) verdi.
Araştırma, çoğunluğun bu parayı kira ve gıda gibi temel ihtiyaçlarına yönlendirdiğini ve zamanlarının daha büyük bir kısmını başkalarıyla ilgilenmeye ayırdığını ortaya koydu. Hatta okula geri dönmeyi, daha anlamlı bir iş bulmayı ya da Amerika Birleşik Devletleri'nin başka bölgelerine taşınmayı bile düşünmüşler.
OpenResearch araştırma ve içgörü yöneticisi Karina Dotson yaptığı açıklamada, “Nakit, insanların zaman içinde karşılaştıkları çeşitli zorlukların üstesinden gelmek için gereken esnekliği sağlayan tek araçtır” dedi.
“Ekonomi ve işgücü piyasası gelişmeye devam ettikçe, sosyal güvenlik ağı da gelişmelidir” dedi.
OpenAI'nin CEO'su Sam Altman, önümüzdeki yıllarda yapay zeka kaynaklı büyük iş kayıplarını önlemek için evrensel temel geliri savunan Silikon Vadisi'nin büyük teknoloji patronlarının uzun listesinde yer alıyor. Ayrıca “Bilgisayarların tüm üretimin yerini alacağı” yönündeki öngörüsü için bunu ‘bariz bir sonuç’ olarak nitelendiriyor.
Tehlikede Olan ne?
Yapay zekanın istihdamı ne kadar azaltabileceğine dair tahminler kesin değil.
Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından Ocak ayında yapılan bir analiz, küresel istihdamın neredeyse yüzde 40'ının yapay zekaya maruz kaldığını ortaya koymuştur. Bu sayı, bu işlerin bir kısmının muhtemelen ortadan kalkabileceği “gelişmiş ekonomilerde” yüzde 60'a kadar çıkıyor.
İsviçreli personel firması Adecco'nun yakın zamanda yaptığı bir araştırmaya göre, C-Suite pozisyonlarındaki yöneticilerin yüzde kırk biri yapay zeka nedeniyle daha az kişiyi işe almayı düşünüyor.
Ancak Massachusetts Institute of Technology (MIT) tarafından yapılan bir araştırma, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki işlerin yalnızca yüzde 23'ünün maliyet etkin bir şekilde yapay zeka ile değiştirilebileceğini ve bilgisayarla görme gibi bazı görevlerin insanlarla aynı görevleri yerine getirmesinin “on yıllar” alacağını ortaya koymuştur.
Bu arada Yapay Zeka Seul Zirvesi'nin bilimsel bir raporunda, geçici iş kayıplarının “kısa vadeli” olacağı ve sonunda diğer otomasyon dalgalarına paralel olarak yenileriyle dengeleneceği belirtildi.
Rapora göre, çalışanların yeni işgücü piyasasına uyum sağlamak için işlerini veya yerlerini değiştirmek için gerekli becerilere sahip olup olmadıkları, piyasanın ne kadar hızlı uyum sağlayacağını etkileyecektir.
Geçiş Süreci Zor Olabilir
Rapora göre, iş kayıpları “destek sağlanmadığı takdirde bazı işçiler için zor bir geçiş sürecine” yol açabilir.
Temel Gelir Dünya Ağı'nın kurucusu ve eş başkanı Guy Standing, yapay zekanın tüm insanların işlerini elinden alacağına dair kötümser argümanın “çok fazla ilgi gördüğünü” söyledi.
Çünkü yapay zekanın yükselişine rağmen, ABD gibi ülkeler tarihteki en yüksek boş iş pozisyonu bildiriyor.
Standing, toplumun odaklanması gereken şeyin, dünya nüfusunun çoğunun “kronik güvensizlik” içinde yaşadığı yapay zeka devrimine bir yanıt olarak evrensel temel gelirin zengin ve yoksul arasındaki daha da geniş uçurumla nasıl başa çıkabilecek olduğunu söyledi.
"Evrensel Temel Gelir Aşırı Sağın Önüne Geçebilir"
“Evrensel temel gelire doğru ilerlemezsek, daha fazla intihar, stres ve aşırı sağa daha fazla destek göreceğiz” diye ekledi.
Avrupa Politikaları Merkezi'nde yeni teknolojiler departmanı başkanı olan Anselm Küsters, evrensel bir temel gelirin bir başka yan etkisinin de insanların yapay zekanın geçim kaynaklarına geleceği konusunda sahip olabilecekleri kuşkuları ortadan kaldırması olduğunu söyledi.
Bu da insanların “bu teknolojilere inanma ve bunları hayatlarında uygulama ihtimallerinin daha yüksek olacağı” anlamına geliyor.
Küsters, “Güvende ve desteklenmiş hissetmek, insanların teknolojik değişimi benimsemesini sağlayan şeydir. Bu onlara becerilerini geliştirme ve yeni yapay zeka ürünleri (yaratma) konusunda yardımcı olacaktır. Eğer insanlar şüpheci olursa, yeni tekeller ortaya çıkar ve yeni inovasyonlar olmaz.” dedi.
Evrensel Temel Gelir İşe Yarar mı?
Hem Standing hem de Küsters, evrensel temel gelir için ne kadar paranın uygun olacağını bilmenin zor olduğunu, çünkü yaşam maliyetine bağlı olarak yönetim kurulu genelinde farklı olacağını söylüyor.
Küsters, AB genelinde tek tip bir evrensel temel gelirin uygulanmasının zor olacağını, çünkü her üye devletin sosyal politikası ve kurallarının yanı sıra ne kadar paranın garanti edilmesi gerektiğinin de büyük farklılıklar göstereceğini belirtti.
Küsters'e göre, evrensel temel gelir sistemlerinde şirketlerin merkezlerini taşımalarına yol açabilecek eşitsizliklerden kaçınmak için tartışmanın G7 veya G20 gibi uluslararası kuruluşlarla başlaması gerekiyor.
G7, geçtiğimiz Aralık ayında, web sitelerine göre “güvenli, emniyetli ve güvenilir gelişmiş yapay zeka sistemlerini teşvik eden” ilk gönüllü uluslararası çerçeve olan Hiroşima yapay zeka sürecini kabul etti.
Basında yer alan haberlere göre geçtiğimiz hafta G20, 1 milyar doların (920 milyon Avro) üzerindeki servetlere yüzde 2'ye varan oranlarda uygulanabilecek bir ultra zengin vergisi üzerinde birlikte çalışma kararı aldı.
Nihai vergi, dünyanın en zengin 3,000 vatandaşından 250 milyar dolara (231 milyar Avro) kadar küresel bir gelir sağlayabilir.
Her iki masadaki bu tartışmalar Küsters'e hem G7 hem de G20'nin evrensel temel gelir konusunu ele almak isteyecekleri umudunu veriyor.
Küsters, eğer AB ülkeleri tek tek evrensel temel gelirin peşinden gitmek isterlerse, politikacıların sigorta endüstrisiyle anlaşmalar yaparak yapay zeka çağına yönelik korumalarını güncellemelerini öneriyor.
Bu şekilde evrensel temel gelir, her bir devletin büyük şirketleri daha rekabetçi pazarlara gitmekten alıkoyma potansiyelini etkilemeden insanlara akabilir.
