DEMET İLCE / MUHABİR

Gökbilimciler evrenin şimdiye kadar oluşturulmuş en büyük ve en ayrıntılı X-ışını haritasını ortaya çıkardı. Yeni açıklanan veriler, 700.000'den fazla canavar kara deliğin ışığını, uzak galaksileri birbirine bağlayan gizemli bir gaz "köprüsünü" ve yüzbinlerce başka "egzotik" derin uzay nesnesini ortaya koyuyor.s

Devasa yeni X-ışını verilerinin yayınlanması, eROSITA X-ışını teleskopunu kullanarak Aralık 2019'dan Haziran 2020'ye kadar tüm gökyüzünü tarama misyonu olan eROSITA All-Sky Survey'in izniyle geliyor. O dönemde, araştırma gökyüzünde 170 milyondan fazla X-ışını fotonu (ışık parçacığı) tespit etti.

eROSITA baş araştırmacısı ve misyonun bulgularının genişliğini açıklayan yeni bir makalenin baş yazarı Andrea Merloni, açıklamasında "Bunlar X-ışını astronomisi için akıllara durgunluk veren rakamlar" dedi. Merloni, şu anda Avrupa Uzay Ajansı ve NASA tarafından işletilen X-ışını teleskoplarına atıfta bulunarak, "6 ayda XMM-Newton ve Chandra'nın yaklaşık 25 yıllık operasyonda yaptığı büyük amiral gemisi görevlerinden daha fazla kaynak tespit ettik " diye ekledi.

2024 Nobel Tıp ödülü sahibini buldu 2024 Nobel Tıp ödülü sahibini buldu

X ışınları çıplak gözle görülemeyen yüksek enerjili bir radyasyon şeklidir. Uzaydaki X-ışını emisyonlarının çoğu, büyük galaksi kümelerinden kaynaklanabilecek aşırı sıcak gazların konsantrasyonlarından kaynaklanmaktadır; ünlü Yengeç Bulutsusu gibi süpernova patlamalarının kalıntıları; veya sıcak, hızlı hareket eden madde doyumsuz ağızlarına düşerken tüm galaksileri gölgede bırakabilen aktif kara delikler. Kozmik X-ışınlarını incelemek, yalnızca bunun gibi devasa, yüksek enerjili nesneleri ortaya çıkarmakla kalmaz, aynı zamanda evrenin kapsayıcı yapısını da ortaya çıkarır.

Araştırmadan elde edilebilecek en ilgi çekici yeni keşiflerden biri, 42 milyon ışıkyılı (Samanyolu'nun uzunluğunun 400 katından fazla) üzerinde iki gökada kümesini birbirine bağlayan devasa bir sıcak gaz "ipliği" veya köprüsüdür. Filamentin kozmik ağın bir parçası olduğu düşünülüyor; evrendeki tüm galaksileri besleyen ve bulunması zor karanlık maddenin yaşadığı düşünülen boşlukları ortaya çıkaran geniş gaz otoyolu.

Projedeki araştırmacılar, en son veri grubunu yayınlamanın yanı sıra, eROSITA'nın yeni bulgularının küçük bir kısmını tartışan bilimsel dergilere 50'den fazla makale sundular. Araştırmacılar, bu yeni astronomik okuma materyali yığınının, önceki eROSITA keşifleri hakkında halihazırda yayınlanmış 200'den fazla makaleye eklendiğini söyledi.

Veri yayınının tamamı ve onu okumak için ücretsiz araçlar eROSITA web sitesinde mevcuttur. Yakın gelecekte daha fazla veri ve buna dayalı bilimsel makalelerin yayınlanması bekleniyor. Bu arada eROSITA, Almanya ve Rusya tarafından ortaklaşa işletilen Spectrum-Roentgen-Gamma (SRG) uzay gözlemevindeki evinden yıldızları izlemeye devam edecek.

Muhabir: Demet İlce