Erzurum Kongresi, 23 Temmuz - 7 Ağustos 1919 tarihleri arasında Doğu Anadolu'da toplanan milli bir kongredir. Kurtuluş Savaşı'nın ilk aşamalarında önemli bir rol oynamış ve ulusal mücadelenin gidişatını belirlemiştir. Kongrenin önemini şu şekilde özetleyebiliriz:
1. Ulusal Egemenliğin Kararlaştırılması:
Erzurum Kongresi, Türk milletinin kendi kaderini tayin etme kararlılığını ilk kez açıkça dile getirmiştir. Kongrede, ulusal egemenliğin kayıtsız şartsız milletin olduğunu ve hiçbir dış güce devredilemeyeceğini belirten bir bildiri kabul edilmiştir. Bu karar, Kurtuluş Savaşı'nın temelini oluşturmuştur.
2. Milli Mücadele'nin Hedeflerinin Belirlenmesi:
Kongrede, Türk milletinin bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü korumak için milli bir mücadele başlatılması kararı alınmıştır. Ayrıca, kongrede altı vilayet (Erzurum, Van, Bitlis, Muş, Elazığ ve Diyarbakır) için ortak bir yönetim şekli oluşturulması ve milli bir ordunun kurulması kararlaştırılmıştır.
3. Milli Birlik ve Beraberliğin Sağlanması:
Erzurum Kongresi, farklı siyasi görüşlerden ve etnik kökenlerden gelen temsilcileri bir araya getirerek milli birlik ve beraberlik mesajı vermiştir. Kongrede alınan kararlar, Türk milletinin Kurtuluş Savaşı'nda ortak bir cephede yer almasını sağlamıştır.
4. Dünyaya Mesaj Gönderilmesi:
Erzurum Kongresi, Türk milletinin esaret altında yaşamaya razı olmadığını ve bağımsızlığını kazanmak için kararlı olduğunu dünyaya ilan etmiştir. Kongrede alınan kararlar, uluslararası kamuoyunda Türk milletinin haklı davasına destek bulmasına katkıda bulunmuştur.
5. Atatürk'ün Liderliğinin Peşinden Gidilmesi:
Erzurum Kongresi, Mustafa Kemal Atatürk'ün liderlik vasıflarının ortaya çıktığı bir toplantı olmuştur. Kongrede Atatürk, milli mücadeleyi yönlendirme ve örgütleme konusunda üstün bir yetenek göstermiştir. Bu sayede, Atatürk'e olan güven ve saygı artmış ve Kurtuluş Savaşı'nın lideri olarak kabul edilmiştir.
Sonuç olarak:
Erzurum Kongresi, Kurtuluş Savaşı'nın dönüm noktalarından biridir. Bu kongrede alınan kararlar ve ortaya konulan milli ruh, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinde zafer kazanmasına zemin hazırlamıştır.
