Dünya Bankası, Ekim 2024 tarihli Emtia Piyasaları Görünüm Raporu'nda küresel emtia fiyatlarının, 2025'te petrol bolluğu nedeniyle son beş yılın en düşük seviyelerine gerileyeceğini belirtti. Ancak, emtia fiyatlarının genel olarak Kovid-19 salgınından önceki beş yıllık döneme kıyasla yüzde 30 daha yüksek seyretmesinin beklendiği de aktarıldı.
Rapora göre, emtia fiyatlarının bu yıl yüzde 3,4 oranında gerilediği, 2025’te yüzde 5,1 ve 2026’da ise yüzde 1,7 oranında daha düşerek 2020'den bu yana en düşük seviyelere ulaşacağı öngörülüyor. Fiyatlardaki bu düşüşe özellikle petrol öncülük ediyor. Buna karşın, doğal gaz fiyatlarındaki artış ve metaller ile tarımsal ürünlerdeki istikrar, emtia fiyatlarındaki düşüşü sınırlandırıyor.
Petrol Arz Fazlası Düşüşe Etki Ediyor
Dünya Bankası, 2025 yılı için petrol arzının talebi günlük 1,2 milyon varil aşmasının beklendiğini belirtiyor. Bu ölçekte bir arz fazlası, en son 2020’de Kovid-19 salgını sırasında ve 1998’deki petrol çöküşünde görülmüştü. Banka, Brent tipi ham petrol fiyatının 2024’te ortalama varil başına 80 dolar, 2025’te 73 dolar ve 2026’da 72 dolar seviyesine gerileyeceğini öngörüyor.
Gıda ve Enerji Fiyatlarındaki Beklentiler
Küresel gıda fiyatlarının bu yıl yüzde 8,5 oranında ve 2025 yılında yüzde 4 oranında düşmesinin ardından dengelenmesi bekleniyor. Ancak fiyatların, 2015-2019 yılları ortalamasına kıyasla yüzde 25 daha yüksek kalacağı tahmin ediliyor. Enerji fiyatlarının ise bu yıl yüzde 5,8, gelecek yıl yüzde 6,2 ve 2026'da yüzde 2,1 oranında düşmesi bekleniyor. Banka, bu düşüşlerin merkez bankalarının enflasyonu kontrol etme çabalarını destekleyeceğini belirtiyor.
Altında Rekor Fiyat Beklentisi
Dünya Bankası, belirsizlik dönemlerinde yatırımcılar için güvenli liman olarak görülen altının fiyatının bu yıl rekor kırarak geçen yıla göre yüzde 21 artacağını öngörüyor. Banka, altın fiyatlarının jeopolitik riskler nedeniyle önümüzdeki iki yıl boyunca Kovid-19 öncesi beş yıllık ortalamanın yüzde 80 daha yüksek seyredeceğini tahmin ediyor.
Endüstriyel Metallerde Dengeli Görünüm
Raporda, Çin’in emlak sektöründeki yavaşlamanın metaller üzerindeki etkisinin, enerji dönüşümü ve arz koşullarındaki sıkılaşma ile dengelenmesi nedeniyle endüstriyel metal fiyatlarının 2025-2026 yıllarında istikrarlı kalacağı öngörülüyor. Ancak Çin’de beklenmedik büyüme dalgalanmalarının metal piyasalarını etkileyebileceği kaydediliyor.
