Hazal Mihrace Göksun - Muhabir
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), sağlıklı bir yaşam sürdürmek için gerekli olan beslenme ilkelerine dair kapsamlı öneriler sunuyor. Bu yönergeler, besin çeşitliliği, porsiyon kontrolü ve zararlı diyet unsurlarının sınırlandırılmasını içeriyor. DSÖ'nün önerdiği beslenme ilkeleri, özellikle sağlıklı vücut fonksiyonlarını sürdürmek ve hastalık risklerini azaltmak için hayati önem taşıyor.
DSÖ’ye Göre Sağlıklı Bir Beslenmenin Temel Bileşenleri
-
Meyve ve Sebze Tüketimi: DSÖ, patates gibi nişastalı kök sebzeler hariç, günde en az 400 gram meyve ve sebze tüketilmesini öneriyor. Bu alım, NCD (bulaşıcı olmayan hastalıklar) riskini azaltırken yeterli diyet lifi de sağlar.
-
Protein ve Lif Kaynakları: Mercimek, fasulye, kuruyemiş ve tam tahıllar, protein, lif ve temel mikro besinler açısından zengindir. Dengeli bir beslenme için bu besinler oldukça önemlidir.
-
Yağ Tüketimi: Yağ tüketiminin toplam enerji alımının %30'undan az olması gerektiği belirtiliyor. Doymamış yağlar (balık, avokado, kuruyemiş, bitkisel yağlar) tercih edilmelidir. Doymuş yağlar %10'dan az olmalı ve trans yağlar tamamen önlenmelidir.
-
Şeker Tüketimi: Serbest şekerler, günlük enerji alımının %10'undan azını oluşturmalıdır (ortalama bir yetişkin için günde 50 gram). Ek sağlık faydaları için bu oran %5'in altına düşürülmelidir. Aşırı şeker tüketimi, obezite, tip 2 diyabet ve diş çürüğü riskini artırır.
-
Tuz Tüketimi: Aşırı tuz alımı, yüksek tansiyona ve kardiyovasküler hastalıklara katkıda bulunur. DSÖ, günlük tuz alımının 5 gramdan az olması gerektiğini vurgular. Potasyum açısından zengin meyve ve sebzeler, sodyumun olumsuz etkilerini dengelemeye yardımcı olur.
Çocuklar İçin Beslenme Önerileri
DSÖ, bebeklerin ilk altı ay boyunca yalnızca anne sütüyle beslenmesini ve en az iki yaşına kadar uygun tamamlayıcı besinlerle birlikte emzirmeye devam edilmesini önermektedir. Altı aydan sonra çocukların sağlıklı gelişim için gerekli vitamin ve mineralleri alabilmeleri adına çeşitli besinlerle tanışması gereklidir. Ancak bu besinlere tuz veya şeker eklenmemelidir.
Sağlıklı Beslenmeyi Sürdürmek İçin Pratik İpuçları
- Her öğüne sebze ekleyin ve atıştırmalık olarak taze meyveler tercih edin.
- Yiyecekleri kızartmak yerine buharda pişirin, haşlayın veya fırında pişirin.
- Doymuş yağlar yerine zeytinyağı veya ayçiçek yağı gibi doymamış yağları tercih edin.
- Gıda etiketlerini okuyarak gizli şeker ve sodyum içeriklerine dikkat edin.
- Yüksek sodyumlu sosların kullanımını sınırlayın, şekerli atıştırmalıklar yerine sağlıklı alternatifler tercih edin.
Akdeniz Diyeti: DSÖ'nün Önerdiği Sağlıklı Beslenme Modeli
DSÖ, uzun yaşamı destekleyen en sağlıklı diyetlerden biri olarak Akdeniz diyetini vurguluyor. Bu diyet, sebzeler, meyveler, tam tahıllar, balık ve zeytinyağı gibi sağlıklı yağlar açısından zengin olup, kalp hastalıkları riskini azaltır ve genel sağlık üzerinde olumlu etkiler yaratır.
Sağlıklı beslenme, yalnızca belirli yiyeceklerin seçimi değil, aynı zamanda bilinçli bir yaşam tarzı oluşturmak anlamına gelir. DSÖ'nün önerileri doğrultusunda dengeli beslenme, uzun vadede daha sağlıklı bir yaşam sağlar.
