DEMET İLCE / MUHABİR
Tren kitaplarda (en ünlüsü Agatha Christie'nin Doğu Ekspresinde Cinayet'inde) yanı sıra sayısız film ve TV şovunda da yer aldı. Avrupalı seçkinlerin oyun alanı olan Doğu Ekspresi, 19. yüzyılın sonlarından 20. yüzyıla uzanan zengin bir tarihe sahiptir.
Burada Doğu Ekspresi'nin kökeninden yok oluşuna ve yeniden doğuşuna kadar kısa bir görsel tarihi yer alıyor.
Başlangıç
Doğu Ekspresi'nin beyni Belçikalı işadamı Georges Nagelmackers'dı. Yataklı vagonlardan ABD'deyken haberdar oldu ve bu konsepti Avrupa'ya taşımaya karar verdi. 1876'da Compagnie Internationale des Wagons-Lits'i (Uluslararası Yataklı Araba Şirketi) kurdu. Trenler, muhteşem dekorasyonu ve birinci sınıf hizmetiyle kısa sürede lüks seyahatin zirvesi olarak ün kazandı.
Doğu Ekspresi ilk seferini 1883 yılında Paris'ten Bulgaristan'ın Varna kentine giderek gerçekleştirdi. Buharlı gemiler, yolcuları Karadeniz kıyısından Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti Konstantinopolis'e (şimdiki adıyla İstanbul) taşıyordu. 1889'a gelindiğinde yolculuğun tamamı trenle yapılıyordu.
Georges Nagelmacker'in diğer trenleri gibi, Orient Ekspresi de yolcularına en yüksek düzeyde lüks sunmayı amaçlıyordu. İç mekanlar kaliteli kilimler, kadife perdeler, maun paneller ve süslü mobilyalarla dekore edilmiştir. Restoran, gezginlere birinci sınıf yemekler sunarken, uyku alanları da eşsiz konfora sahipti.
20. yüzyılda
Tren hattı büyük bir başarı elde etti ancak Birinci Dünya Savaşı'nın başlaması nedeniyle 1914'te hizmeti durma noktasına geldi. 1919 yılında rotası biraz değiştirilerek Calais'den başlayıp Paris, Lozan, Milano, Venedik, Zagreb ve Sofya'dan geçerek İstanbul'a vararak hızla faaliyetlerine yeniden başladı. Bu değişikliğin nedeni, Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra İtilaf Devletleri'nin güvenmediği Almanya'dan uzaklaşmaktı.
Agatha Christie'nin Doğu Ekspresinde Cinayet adlı eserinde, kurgusal dedektif Hercule Poirot, Doğu Ekspresi'nin Almanya'dan kaçan alternatif rotasını takip ediyordu. Hat, Simplon Orient Ekspresi olarak biliniyordu. Kitaptaki cinayet günümüz Hırvatistan'ında Vinkovci ile Brod arasında yaşandı.
İkinci Dünya Savaşı tren hattının önünde bir engel daha oluşturdu. Önümüzdeki 30 yıl boyunca faaliyete geçmeden önce operasyonlar 1939'dan 1947'ye kadar kapatıldı. Avrupa genelinde Demir Perde'nin ortaya çıkması Doğu Ekspresi için aşılmaz bir engel oluşturdu. Batı bloğundan gelen gezginler Doğu bloğuna girmeyi çoğu zaman zor buluyordu ve bunun tersi de geçerliydi. 1970'lere gelindiğinde tren hattı eski görkemini ve parlaklığını büyük ölçüde kaybetmişti. Doğu Ekspresi, yolcu sayısının azalması nedeniyle nihayet 1977'de durduruldu.
Yeni başlangıçlar
1982 yılında Amerikalı girişimci James Sherwood, Venedik Simplon Orient Express hizmetini başlatarak Orient Express deneyimini yeniden yarattı. Bu çabası için müzayedelerden klasik tren vagonları satın aldı ve bunları yeni tren hattında kullandı. Başlangıçta Londra ve Paris'ten Venedik'e kadar uzanan sefer, sonunda İstanbul'a olan orijinal mesafeyi kat etti. Hizmet bu güne kadar çalışır durumdadır.
