DEMET İLCE / MUHABİR
Ancak Birinci Dünya Savaşı şiirinde duyulan tek ses askerler değildi: ön cephedeki hemşireler, savaş zamanı motive edicileri ve tanınmış yazarlar da çatışma hakkında konuşmak için şiire yöneldiler.
Birinci Dünya Savaşı'nın tüm büyük şairleri arasında en ünlü ve etkili olanlardan 10'unu burada bulabilirsiniz.
1. Wilfred Owen
İngiliz savaş şairi Wilfred Owen, yaşamı boyunca yalnızca 5 şiiri yayınlanmış olmasına rağmen, belki de Birinci Dünya Savaşı'nın en ünlü şairidir.
Owen 1915'te 21 yaşındayken askere gitti. 1917'de mermi şokunu atlatması için İskoçya'daki Craiglockhart Hastanesi'ne gönderildi ve arkadaşı Siegfried Sassoon'un teşvikiyle deneyimlerini kağıda dökmeye başladı.
Savaşın bitiminden önce, aralarında Romalı şair Horace'ın "birinin ülkesi için ölmesi tatlı ve yakışır" anlamına gelen sözlerini yansıtan Dulce et dekorum est'in de bulunduğu en tanınmış şiirlerinden birkaçını yazmıştı.
Owen, savaşa karşı güçlü muhalefetine rağmen 1918'de cepheye döndü; şiirlerinde yinelenen bir tema. Adamları kanaldan geçirirken öldürüldü ve annesi, mütareke günü olan 11 Kasım 1918'de ölüm haberini aldı.
2. Siegfried Sassoon
Kent'te aristokrat bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Sassoon, Birinci Dünya Savaşı'nın önde gelen şairlerinden biriydi ve milliyetçi amaçlar doğrultusunda yapılan aşırı milliyetçi bir savaşın dehşetini canlı bir şekilde anlatıyordu. Yine de Sassoon, savaş alanındaki cesaretiyle defalarca tanındı ve hatta cesaretinden dolayı 'Deli Jack' lakabıyla anıldı.
1917'de, komutanına savaşı kınayan Savaşla Bitirilen: Bir Askerin Bildirisi adlı bir mektup yazdığı için askeri mahkemeden kıl payı kurtuldu. Bunun yerine Sassoon, Wilfred Owen ile arkadaş olduğu şok nedeniyle Craiglockhart'a kabul edildi.
Sassoon, 1918'de başından yaralanıp aktif görevden ayrılmadan önce 100'den fazla savaş karşıtı şiir yazdı ve şair, romancı ve öğretim görevlisi olarak uzun bir kariyere devam etti.
3.Robert Graves
İrlandalı-Gal bir şairin oğlu olan Robert Graves, 1914'te savaşta ikinci subay olarak hizmet etmek üzere Londra'dan ayrıldı ve Oxford Üniversitesi'nden burs kazandı. Kısa sürede cepheyle ilgili gerçekçi şiirler yazan bir savaş şairi olarak ün kazandı ve 1916'da ilk şiir kitabı Mangalın Üstünde'yi yayımladı.
Graves, Siegfried Sassoon ile Oxford'da akciğerindeki kabuk yarasının iyileşmesi sırasında tanıştı ve şairler yakın bir dostluğa başladı. Hatta 1917'de Sassoon askeri mahkemeyle tehdit edildiğinde bile müdahale etti.
Savaştan sonra Graves, özellikle tarihi romanı I, Claudius'un yayımlanmasından sonra ünlü bir yazar oldu.
11 Kasım, Birinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden bu yana anılan bir anma günü olan Anma Günü'nü kutluyor. Dört yıl süren küresel çatışmanın ardından 1918 yılının 11. ayının 11. gününün 11. saatinde çatışmalar sona erdi. Bu günü geriye dönüp kayıplara bakmak için kullandığımızda, modern tarihin en yıkıcı çatışmalarından birine neyin sebep olduğunu anlamak önemlidir.
4. Vera Britanya
Tutkulu bir yazar olan Vera Brittain, 1914'te savaş başladığında Oxford Üniversitesi'nde okuyordu. Fransa ve Malta'da İngiliz Gönüllü Yardım Müfrezesi (VAD) hemşiresi olmak için ayrıldı ve burada savaşın yıkımını ilk elden deneyimledi.
Brittain deneyimlerini bir şiir koleksiyonu olan Verses of a VAD'a yazdı ve cephedeki kadınların ne kadar az tanındığını anlattı:
Şairler askerin kudretini ve savaş eylemlerini överler,
Ama çok az kişi Rahibeleri ve zaferini yüceltiyor
Uzak bir yıldızın altında ölen kadınların
Savaştan sonra tutkulu bir pasifist ve feminist aktivist oldu ve 1933'te anı kitabı Testament of Youth'u yayınladı.
5. Laurence Binyon
Savaş öncesinde başarılı bir şair olan Binyon, 1914'te kayıpların zaten çok yüksek olması nedeniyle Düşmüşler İçin'i yazmaya karar verdi. Şiir, savaştan bu yana anma törenlerinde düzenli olarak okunan, "Biz geride kalanlar gibi yaşlanmayacaklar" diye bir kıta başlangıcı içeriyor.
Binyon, Verdun Savaşı sırasında Fransa'da hastanede hademe olarak çalışmaya başladı.
6. John McCrae
Kanadalı John McCrae 1914'te gönüllü oldu ve bir doktor olarak ön koltukta Almanlar tarafından Ypres'te kullanılan klor gazının etkilerine tanık oldu.
Ancak McCrae, arkadaşı Alex Helmer'in ölümünden sonra yazdığı unutulmaz şiiri In Flanders Fields ile tanınır. Şiir, mezarları yabani haşhaş çiçekleriyle kaplanmış şehit askerlerin bakış açısından bahsediyor ve kırmızı gelinciklerin savaşta ölenler için 'hatıra çiçeği' olarak kullanılmasına ilham veriyor.
McCrae 1918'de menenjit ve zatürreden öldü.
7. Isaac Rosenberg
Isaac Rosenberg, Bristol'da Rus Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Yetenekli bir ressam olan Rosenberg'e Slade Sanat Okulu'ndan burs teklif edildi ve 1915'te askere gitmeden önce şiir yazmaya başlamıştı.
Savaş sırasında şiirleri, Eski Ahit'ten metaforlar kullanarak savaş deneyimini anlatan İngiliz-Yahudi mirasını yansıtıyordu. Rosenberg, 1 Nisan 1918'in erken saatlerinde devriye gezerken öldürüldü.
8. Hedd Wyn (Ellis Humphrey Evans)
Evans, savaştan önce çoban olarak hayatı hakkında yazan Galce dili şairiydi. Sisli tepelerin arasından parlayan güneş ışığından ilham alarak 'kutsanmış barış' anlamına gelen ozan Hedd Wyn adını aldı.
Hedd Wyn Hıristiyan bir pasifistti ve yalnızca küçük kardeşinin askere alınmasını önlemek için askere yazılmıştı. 1917'de Passchendaele Muharebesi'nin ilk gününde öldürüldü. 'Savaş' anlamına gelen Rhyfel adlı şiiri, onun en sık alıntı yapılan eserlerinden biri olmaya devam ediyor.
9. Jessie Papa
Jessie Pope, Birinci Dünya Savaşı sırasında dolaşıma giren, geniş çapta yayımlanan vatansever ve motive edici şiirleriyle tanınır. Basit tekerlemeler ve retorik sorular kullanan şiirleri, erkekleri askere gitmeye ikna etti ve bunu yapmayan erkeklere beyaz tüyler (korkaklığın sembolü) verilmesini teşvik etti.
Pope'un mesajına, onu şovenizmle suçlayan Wilfred Owen gibi yazarlar şiddetle karşı çıktı. Hatta Owen, Dulce et corum est'i Pope'a adadı ve ondan "belli bir şair" olarak söz etti.
Hangi savaş yapılırsa yapılsın, savaş suçlarının dünyanın her yerinde işlendiği üzücü bir gerçektir; sivillerin nasıl ayrım gözetmeden ve orantısız bir şekilde yasadışı bir şekilde hedef alınabileceğini görmek için Rusya'nın Ukrayna'daki saldırgan savaşına bakmamız yeterli.
10. Ağustos Stramm
Zaten hevesli bir yazar olan Stramm, 1914'te aktif hizmete çağrılmadan önce dışavurumcu yazı biçimi için bir yayıncı bulma konusunda başarısız olmuştu. Bununla birlikte, Stramm'ın içgüdüsel görüntüleri, Alman İmparatorluk'unda yüzbaşı olarak görev yaptığı cephede hayatı yakaladı. Ordu ve Demir Haç kazandı.
Düşman Ateşi Altında adlı şiiri, duygu olarak savaş karşıtı olmasa da, ilk kez düşman ateşi altına girmenin korkunç duygusunu aktarmaya çalışması Almanya'da bir skandala neden oldu:
Bir at dumanı kavrıyor
demir uykulu bir şekilde çınlıyor
sis yayıldı
korkular
titreyerek bakmak
titreme.
1 Eylül 1915'te Stramm, bir Rus askeri tarafından başından vuruldu. Saldırı sırasında şirketin düşen son üyesi oydu.
