DEMET İLCE / MUHABİR
Deri iyi fosilleşmez, bu nedenle nadir durumlarda koşulların mükemmel olduğu yerlerde buluruz, bundan dolayı bu örnek paha biçilmezdir. Zamanda ne kadar geriye gidilirse, fosilin jeolojik süreçlerle yok edilmiş olma ihtimali de o kadar artıyor. Sonuç olarak, Paleozoyik'e (539-252 milyon yıl önce) ait deri bulmak, çok az sayıda fosil avcısının hayalini kurması bile olası değildir.
Ancak aynı şey, yaklaşık 288 milyon yıl öncesine ait bir kertenkele derisinin bir kısmını bulan iki amatör paleontolog Bill ve Julie May'in başına geldi. Bulgu, Oklahoma'nın Richards Spur kireçtaşı mağara sisteminde yapıldı. Kertenkelenin o zamanlar zaten bir mağara olan bir yere düştüğü ve düşük oksijen seviyeleri, kil çökeltileri ve yağ sızıntısının birleşiminin cildi koruduğu düşünülüyor.
Toronto Üniversitesi'nde yüksek lisans öğrencisi olan Ethan Mooney yaptığı açıklamada, "Arada sırada derin zamana bir göz atmak için olağanüstü bir fırsat yakalıyoruz" dedi. Mooney, lisans öğrencisiyken bu örnek ve mağaralardaki diğer yumuşak dokular üzerinde çalışma görevi alma ayrıcalığına sahipti. "Bu tür keşifler, bu öncü hayvanlar hakkındaki anlayışımızı ve algımızı gerçekten zenginleştirebilir.” diye ekledi.
Mooney, "Hayvanlar erken Permiyen döneminde bu mağara sistemine düşmüş ve çürüme sürecini geciktiren çok ince kil çökeltilerine gömülmüş olabilir. Fakat asıl ilginç olan şu ki, bu mağara sistemi Permiyen döneminde de aktif bir petrol sızıntısı bölgesiydi ve petrol ile katrandaki hidrokarbonlar arasındaki etkileşimler muhtemelen bu derinin korunmasını sağlayan şeydi." şeklinde devam etti.
Bütün bunlara rağmen hayatta pek fazla deri kalmadı. Çılgınca farklı modern türlerle ilişkilendirilen özellikleri bir araya getiren ve aynı zamanda uzun süredir hayatta olan ornitorenklerin deri eşdeğeri olarak kabul edilebilir. Çakıllı yüzeyi timsah derisini anımsatıyor ama aynı zamanda yılanlarda ve bacaksız kertenkelelerde görülenlere benzer menteşeli bölümlere de sahip.
Derisi hayatta kalmasına rağmen, talihsiz bireye ait hiçbir kemik veya diş oluşmadı; bu, fosilleşmenin ne kadar nadir olduğunun bir kanıtıdır; dolayısıyla kertenkelenin tam türünü belirleyemiyoruz. Hiç bilimsel olarak tanımlanmamış bir şey olabilir.
Türleri tanımlayabilmenin çok şey katacağını söyleyen Mooney, keşfin hâlâ modern sürüngen derisinin ne kadar eski yönlerini gösterdiğini söylüyor. "Epidermis, omurgalıların karada hayatta kalması için kritik bir özellikti. Bu, vücudun iç süreçleri ile zorlu dış ortam arasında çok önemli bir engel.” dedi.
Derinin bulunduğu mağara sistemi, aynı sıra dışı etmenlerin birleşimiyle korunan yüzbinlerce kemikle, karada yaşayan Paleozoyik fosilleri bakımından dünyanın en zengin kaynağıdır. Sistemin başka yerlerinde kayalardaki izler, birkaç hayvana ait antik derinin yüzey şeklini taşıyor; bunlardan yedisi, fosil deriyle birlikte tanımlanıyor.
Mooney ve ortak yazarlar, bu kalıpları "çarpıcı çeşitlilik" olarak tanımlıyor ve korunan numunenin bir bütün olarak çağın temsilcisi olarak alınamayacağını gösteriyor. Bununla birlikte, bu izlenimler, artık yalnızca birkaç yaşayan amfibide bulunan deri pullarının o zamanlar standart olduğunu gösteriyor.
Aynı makalede bildirilen özellikle dikkat çekici örneklerden biri, kertenkele benzeri Captorhinus aguti'nin neredeyse tamamlanmış iskeleti ve yazarların deri kayıtları olarak yorumladığı desenlerdir.
