DEMET İLCE / MUHABİR
Tipik bir yetişkinin ağzında 32 diş bulunurken, popülasyonun yaklaşık %1'inde doğuştan gelen koşullar nedeniyle daha fazla veya daha az dişe sahip olarak bu dişlerin varyasyonları sergilenir. Araştırmacılar, aşırı diş vakalarının ardındaki genetik faktörleri araştırarak yetişkinlerde dişlerin potansiyel yenilenmesine ilişkin bilgileri aradılar. Bu çalışma , monoklonal antikorların dişlerin yeniden büyümesine yardımcı olabileceğini gösteren ilk çalışmadır. Şu anda implant ve diğer yapay çözümler gerektiren bir diş problemini tedavi etmek için yeni bir yol önermektedir.
Araştırma ekibi, rahim duyarlılığıyla ilişkili gen-1 (USAG-1) olarak bilinen spesifik bir geni hedef alan bir antikorun, doğuştan olan diş agenezisinden etkilenen farelerde diş gelişimini tetikleyebileceğini açıkladı. Bulgular Science Advances dergisinde yayınlandı.
Kyoto Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde kıdemli öğretim görevlisi ve çalışmaya başlıca katkıda bulunanlardan biri olan Katsu Takahashi'ye göre, dişlerin gelişimi için hayati önem taşıyan temel moleküller zaten kesin olarak belirlenmiş durumda. Takahashi, "Bireysel dişlerin morfogenezi, BMP veya kemik morfogenetik proteini ve Wnt sinyali dahil olmak üzere çeşitli moleküllerin etkileşimlerine bağlıdır" diyor.
BMP ve Wnt diş gelişiminden daha fazlasıyla ilgilenmektedir; vücudun gelişiminin erken dönemlerinde organ ve dokuların büyümesini etkilerler. Onları doğrudan etkileyen ilaçların geniş yan etkileri olabileceğinden bilim insanları ihtiyatlı davranıyor. Potansiyel olarak daha güvenli bir yöntem bulmak için araştırmacılar USAG-1 genine odaklandılar ve özellikle diş gelişiminde BMP ve Wnt'yi engelleyen faktörleri hedeflemenin daha kesin olabileceğini düşündüler.
"USAG-1'i baskılamanın diş büyümesine fayda sağladığını biliyorduk. Bilmediğimiz şey ise bunun yeterli olup olmadığıydı” diye ekledi Takahashi.
Bilim insanları farklı monoklonal antikorların USAG-1'i nasıl etkilediğini inceledi. Monoklonal antikorlar sıklıkla kanser ve artrit gibi hastalıkların tedavisinde ve aşı yapımında kullanılır. Bu antikorla yapılan testler, BMP sinyallemesinin farelerdeki diş sayısına karar vermede çok önemli olduğunu gösterdi. Ayrıca tek bir tedavi tüm dişin büyümesi için yeterliydi. Daha ileri testler gelinciklerde de bu olumlu sonuçları doğruladı.
"Gelincikler insanlara benzer diş yapısına sahip diphyodont hayvanlardır. Bir sonraki planımız antikorları domuz ve köpek gibi diğer hayvanlar üzerinde test etmek" diye açıkladı Takahashi.
Şimdi bilim insanları ilacı sağlıklı yetişkinler üzerinde test edecek. Her şey yolunda giderse ekip, tüm dişlerin yokluğu olarak tanımlanan genetik bir bozukluk olan anodonti adı verilen nadir diş sorununa sahip 2 ila 6 yaş arasındaki çocuklarda denemeyi planlıyor. Bu çocuklara ilacın dişlerini büyütüp büyütmediğini görmek için bir doz ilaç verilecek. Her şey yolunda giderse ilaç 2030 yılına kadar onaylanabilir.
Takahashi, yeni ilacı dişlerinin bir kısmını veya tamamını kaybetmiş kişiler için ek bir seçenek olarak görüyor.
Takahashi, bu yılın haziran ayında Japon gazetesi The Mainichi'ye "Yeni diş çıkarma fikri her diş hekiminin hayalidir. Lisansüstü öğrenciliğimden beri bunun üzerinde çalışıyorum. Bunu gerçekleştirebileceğime inanıyordum." dedi.
Umuyoruz ki 2030 yılına gelindiğinde insanlar üçüncü nesil dişlerini büyütme ve implantlara veda etme şansına sahip olacaklar. O zamana kadar dişlerinizi güçlü ve sağlıklı tuttuğunuzdan emin olun.
