DEMET İLCE / MUHABİR
ABD'li araştırmacılar, genetik varyantın, hastalığa neden olan proteinlerin topaklanmak yerine beyinden dışarı çıkmasına izin verdiğini buldu.
Keşfin, insanlarda demans gelişme olasılığını azaltmaya yardımcı olacak yeni tedavilere yol açabileceğini söylediler.
Columbia Üniversitesi'nden Dr. Çağhan Kızıl şunları söyledi:
"Bulgularımız bu değişikliklerin bazılarının beynin damar yapısında meydana geldiğini gösteriyor. Hastalığı önlemek veya tedavi etmek için genin koruyucu etkisini taklit eden yeni terapi türleri geliştirebiliriz."
Alzheimer hastalığı, bu durumun en yaygın şeklidir ve tau ve amiloid de dahil olmak üzere beyindeki proteinlerin birikmesinden kaynaklandığı düşünülmektedir.
Şu anda hastalığın tedavisi yok, ancak ilerlemesini yavaşlatacak umut verici ilaçlar şu anda deneme aşamasında.
Acta Neuropathologica dergisinde yayınlanan çalışma, Alzheimer riski daha yüksek olan ancak semptom geliştirmemiş kişilerin genlerini inceleyerek onları neyin koruduğunu ortaya çıkardı.
Araştırmacılar, hastalığa yakalanma riskini önemli ölçüde artıran APOE geninin e4 formunu miras almış olanlar da dahil olmak üzere 11.000 kişiden elde edilen verilere baktı.
Columbia Üniversitesi'nden Dr. Badri Vardajan şunları söyledi:
"Bu dirençli insanlar bize hastalık hakkında ve hangi genetik ve genetik olmayan faktörlerin koruma sağlayabileceği hakkında çok şey anlatabilir. Bu dirençli insanların kendilerini APOEe4'ten koruyan genetik varyantlara sahip olabileceğini varsaydık."
Kan-beyin bariyerinde bulunan ve organa neyin girip çıkabileceğini kontrol eden bir madde olan fibronektini etkileyen bir genetik varyant buldular.
Varyant, çok fazla fibronektin oluşumunun önlenmesine yardımcı olarak amiloid proteinlerinin kaçmasına izin veriyor ve Alzheimer'a neden olma olasılığını azaltıyor.
Kızıl, şunları söyledi:
“Alzheimer hastalığı beyindeki amiloid birikimleriyle başlayabilir ancak hastalığın belirtileri, bu birikimlerin ortaya çıkmasından sonra meydana gelen değişikliklerin sonucudur. Amiloidi temizlemeye çok daha erken başlamamız gerekebilir ve bunun kan dolaşımı yoluyla yapılabileceğini düşünüyoruz. Bu nedenle, ilaç geliştirme için iyi bir hedef olabilecek fibronektindeki bu varyantın keşfinden heyecan duyuyoruz."
Bilişsel gerilemenin erken belirtileri nelerdir?
Hepimiz yaşlandıkça hafıza ve düşünmede doğal bir gerileme olduğunu fark ederiz.
Bu, bazı kişilerde hafif ancak yine de fark edilebilir düzeyde hafıza ve düşünme sorunları yaşadıkları için daha belirgin olacaktır. Bu, hafif bilişsel bozukluk (MCI) olarak tanımlanır. Demans hastalarının aksine, MCI'lı kişiler günlük hayatlarına devam edebilirler.
MCI'nin (hafif kognitif bozukluk) belirtileri şunları içerir:
- Bellek: Eşyaları yanlış yerleştirmek veya son konuşmaları hatırlamakta zorluk çekmek.
- Dikkat sorunları – örneğin bir TV programı izlerken veya işteki görevleri yerine getirirken konsantre olmakta zorluk yaşamak
- Oryantasyon bozukluğu: Zaman, tarih veya yer konusunda kafa karışıklığı
- Düşünme becerileri – görevleri planlama veya tamamlamayla ilgili sorunlar, örneğin parayı yönetme veya yemek pişirme
- İletişim ve doğru kelimeleri bulma sorunları
- Ruh hali ve davranış değişiklikleri - sinirli, endişeli veya keyifsiz hissetme
Bu semptomlar MCI'lı birini her zaman etkileyebilir veya gelip gidebilir. Beynimizi olabildiğince sağlıklı tutmak için atabileceğimiz adımlar var.
Bunlar şunları içerir:
- Sigara içmemek
- Düzenli fiziksel aktivite yapmak
- Zihinsel ve sosyal olarak aktif kalmak
- Sağlıklı ve dengeli beslenmek
- İçtiğimiz alkol miktarını sınırlamak
- İşitme duyunuzu düzenli olarak kontrol ettirmek
- Kan basıncını, kan şekerini ve kolesterol seviyelerini kontrol altında tutmak