Avrupa'nın en büyük teknoloji şirketi ASML, Pan-Euro Stoxx 600 endeksindeki en kötü performans gösterenlerden biri oldu ve hisseleri üçüncü çeyrekte yüzde 24 değer kaybetti. Bu düşüşün ana nedeni, özellikle Çin'e yönelik ihracat kısıtlamalarından kaynaklanan düzenleyici kısıtlamalar oldu.
Ayrıca, küresel trendlerde yapay zeka hisselerinden, düşük faiz ortamından fayda sağlayacak sektörlere doğru fon kayması yaşandı. Bu durum da ASML'nin hisseleri üzerinde ek baskı oluşturdu.
Yılın başından bu yana ASML hisseleri yüzde 8,6 artış gösterirken, son bir yıl içinde yüzde 32'lik bir yükseliş kaydedildi.
Düzenleyici Engeller
ASML, Çin pazarına büyük ölçüde bağımlı durumda ve birçok yarı iletken hissesi gibi, Biden yönetiminin Çin'e çip ihracatına getirdiği kısıtlamalardan olumsuz etkilendi.
İkinci çeyrekte Çin, ASML'nin toplam gelirinin yüzde 49'unu oluşturdu. Ancak ABD'nin Çin'e yönelik daha katı ihracat kısıtlamalarını açıklamasıyla birlikte, ASML hisseleri yüzde 11 düştü.
Geçen ay Hollanda hükümeti, ABD ile iş birliği içinde Çin'e yapılan çip ihracatına ek kısıtlamalar getirdi. Yeni politikaya göre, ASML, Çin'e çip üretim ekipmanlarının yedek parçaları ve yazılım güncellemeleri sağlamak için lisans almak zorunda kalacak. Bu kısıtlamalar, Ukrayna savaşı nedeniyle artan jeopolitik gerilimlerin ortasında geçen yıl Hollanda hükümeti tarafından uygulanan kısıtlamalara ek olarak geldi.
ASML CEO'su Christophe Fouquet, New York'ta düzenlenen bir konferansta yaptığı açıklamada, daha fazla kısıtlama baskısı beklediğini, ancak bu önlemlere karşı artan "tepki" olacağını da öngördüğünü belirtti.
Yapay Zeka Hisseleri ve Piyasa Dinamikleri
ABD Merkez Bankası'nın faiz oranlarında 0,5 puanlık bir indirim yapmasıyla birlikte, yatırım fonlarının yapay zeka hisselerinden faiz oranlarına duyarlı sektörlere, özellikle de Wall Street'teki kamu hizmetleri ve emlak sektörüne yöneldiği görülüyor.
Bu arada, Çin'in geniş kapsamlı teşvik paketi ülke içindeki likiditeyi artırdı ve altyapı ile büyümeye duyarlı varlıklara, lüks tüketim ve büyük madencilik hisselerine fon yönlendirdi.
Yapay zeka ile ilgili teknoloji hisseleri üçüncü çeyrekte önemli bir geri çekilme yaşadı. ABD pazarlarında iShares Semiconductor ETF yüzde 9 düşerken, Euro Stoxx 600 teknoloji sektörü de son üç ayda yüzde 17 değer kaybetti.
Eylül ayı başlarında UBS analistleri, ASML'yi "al" seviyesinden "tut" seviyesine düşürdü ve değerleme konusundaki endişelere dikkat çekti. Yatırım bankası, 2025'e kadar yüksek teknoloji çip üretim makinelerine olan talebin zayıflaması ve aşırı kapasite oluşması nedeniyle büyümede yavaşlama yaşanabileceğini öngörüyor.
ASML, iki hafta içinde üçüncü çeyrek kazançlarını açıklayacak ve 14 Kasım'da düzenlenecek Yatırımcı Günü'nde geleceğe dair planlarını paylaşacak. Etkinlikte teknoloji devi, sektör görünümü ve ürün stratejisi hakkında genel bir bilgi verecek.
