DEMET İLCE / MUHABİR
Comenius Müzesi'nden arkeologlar, Çek Cumhuriyeti'nin Přerov kentinde bir evin bodrumunu kazarken şaşırtıcı bir keşifte bulundu: hayvan kemiğinden yapılmış 1000 yıllık bir buz pateni.
Araştırmacılar, bu bulgunun, kıtanın daha soğuk bölgelerinde kemik patenler yaratmaya yönelik 10. ve 11. yüzyıldaki Avrupa geleneğinin bir parçası olduğuna dikkat çekiyor. Paten sahibinin onu muhtemelen kışın buzlu yollardan geçmek veya ağır kızakları taşımak için kullandığına inanıyorlar.
Keşif, Çek Cumhuriyeti'nin Bečva Nehri üzerinde yer alan tarihi Přerov kasabasındaki daha büyük bir kazı projesi sırasında yapıldı.
Comenius Müzesi'nden arkeologlar son aylarda şehrin Yukarı Meydanı'nda kazılar düzenliyorlar. 10. ve 11. yüzyıllarda şehrin bu kısmı etkileyici bir kaleye sahipti.
Projede yer alan arkeologlardan Zdeněk Schenk, Radio Prag International'a şunları söyledi:
"Yukarı Meydan, Bečva Nehri'nin sol yakasının yukarısındaki bir tepede yer alıyor. Fakat o zamanlar, müstahkem meydan haricindeki tüm erken ortaçağ yerleşimi, aslında Bečva Nehri'nin kolları ve kıvrımları boyunca yer alan birkaç küçük yerleşim yerinden oluşuyordu.”
Şehrin internet sitesine göre, Přerov'un ilk yazılı sözü, Bohemya kraliyet hanedanı için idari önemine dikkat çeken 12. yüzyıldan kalma bir kayıtta yer alıyor.
Schenk, "Yukarı Meydan bölgesinde çok önemli bir kale vardı. O dönemde Moravya'yı işgal eden ve askerlerini orada konuşlandıran Polonya Kralı Cesur Boleslav için bir kale görevi görüyordu." dedi.
Bölgenin arkeolojik keşif potansiyelini bilen araştırmacılar kazılara başladılar ve ilginç kemik pateniyle karşılaştılar.
Kazı ekibi Yukarı Meydan'daki bir bodrum katında kazı yaparken uzun, kavisli bir parçayla karşılaştı.
Schnek, "Nesnenin belirli bir şekli var" dedi. Bir tarafı kavisli, ucuna delik açılmış, arka tarafında da bir delik daha var. Pateni bir ayakkabıya veya tahta bir kızağa bağlamak için kullanılan bir kayışı geçirmek için kullanıldılar.
Araştırmacılar, pateni oyan kişinin muhtemelen atın kaval kemiğini kullandığını belirtti. Ve muhtemelen burayı eğlence amaçlı kullanmayı düşünmüyorlardı.
Schnek, "Paten yapmak yerine, bir veya iki sopanın yardımıyla donmuş yüzey boyunca ayaklarını sürüyerek ilerliyorlardı. Aynı zamanda donmuş su üzerinde bir miktar mal taşımak için bıçakları kızaklara da takarlardı." diye açıkladı.
Araştırmacılar, pateni, patenin tarihlendirme sürecini başlatmak için kullandıkları birkaç çömlek parçasının yakınında buldular.
Çanak çömlek üzerinde yapılan bir analiz, bunun 10. yüzyılın ikinci yarısı ile 11. yüzyılın ilk yarısı arasına tarihlendiğini ortaya koydu. Araştırmacılar kemik pateninin muhtemelen aynı dönemden geldiğine inanıyor.
Bu zaman dilimi, araştırmacıların Avrupa'nın kemik paten üretimi geleneği hakkındaki bilgileri göz önüne alındığında özellikle anlamlıydı.
Schnek, "Orta Avrupa'da ve özellikle kuzeybatı Avrupa'da, İskandinavya'da bulunan diğer benzer parçaları biliyoruz. Çoğunlukla Přerov'dakilerle aynı zaman diliminden geliyorlar ve sıklıkla 10. yüzyıl Viking yerleşimlerinde bulunuyorlar." dedi.
Benzer bir kemik pateni de 2009 yılında civarda ortaya çıkarıldı. Araştırmacılar, Avrupa kültürünün bu köşesine dair anlayışımızı daha da zenginleştirmek için buna benzer daha fazla buluntu ortaya çıkarmayı umuyorlar.
