Millî Eğitim Bakanlığı’nın açıkladığı yeni ortaöğretim modelini uzman eğitimcilere sordum ve aldığım değerlendirmeyi aynen yazıyorum:
Yeni ortaöğretim modeli uluslararası bir sistem. Dünya ile entegre olma konusunda atılan önemli bir adım. Eleştiriler elbette olabilir. Bizde bu açıdan baktık. Açıklanan sistemde hedefin ne olduğunu anlayamadık. Bir programı belirlerken, önce bir hedef belirlenir. Ona göre de bu hedefe giden yol belirlenir. Bakanlığın neyi hedefleyerek böyle bir sisteme geçtiğini henüz bilmiyoruz.
Amaç, üniversiteye daha çok öğrenci gelmesi mi? Yoksa daha eğitimli lise mezunu oluşturmak mı? 10 yıl sonrasındaki hedefimiz nedir? Elinizdeki yarım metre kumaş ile nasıl bir elbise dikeceğimizi bilmiyoruz.
Bu sistem öğrencileri daha iyi bir üniversite hedefine ulaştırır mı? Mevcut müfredatta lisede ortaokul seviyesinde dersler mevcut idi. Yeni sistemde Lise 1, liseye hazırlık gibi düşünülmüş. Mevcut müfredatta lise 1 bizim için en önemli sınıftı.
Temel yeterlilik sınavı (TYT) ve Alan yeterlilik sınavının (AYT) yüzde 60-70’i lise 1 konuları oluşturuyordu. Yeni sistemde Lise 1’de Türk edebiyatı, din kültürü, yabancı dil, matematik uygulamaları var. Fizik, kimya, biyoloji, tarih, felsefe ve coğrafya yok. Fizik kimya ve biyoloji yerine, doğa bilimleri deneyimi dersi konulmuş. Tarih, coğrafya ve felsefe yerine de, sosyal bilimler deneyimi konulmuş. Bu derslerin içerikleri hakkında hiçbir bilgi verilmedi. Bu derslerde içerik ne olacak?
Mevcut müfredat hazırlanırken, din dersine tüm dinleri sadece bilimsel öğrenilmesi istendiği için din kültürü dersi dendi. Orada da hedef açıklanmadı ve öğrenciler bu yüzden öğrendiğini yaşamadan sadece bilgi sahibi oldu.
Yeni sistemde de doğa bilimlerini, sosyal bilimlerini koyarken hedef ne? Anlamadığımız konu müfredat değişimindeki hedefin ne olduğudur.
Dünya çapında öne çıkmak için ilkokulda ve ortaokulda bir müfredat belirleriz. Mesela ülke olarak uzay sanayiinde dünyada öncü olmayı hedefe koyarız. Ya da sosyal bilimler ya da sayısal bilimlerde bir yol belirlenir buna göre hedef konur.
Lise 1’de ders sayısı azalmış. Özellikle öğrenciyi yönlendirebilecek dersler yok. Lise 1’deki sosyal bilimler ve doğa bilimleri dersine hangi branştaki hoca girecek?
Doğa bilimlerine, fizik-kimya biyoloji hocası mı? Sosyal bilimlere de tarih-coğrafya, felsefe hocası mı girecek? Yoksa bu derslere ortaokul sosyal bilgiler ve fen bilgisi öğretmenleri mi girecek?
Lise 4’te ise üniversitelerde görülmesi gereken dersler var. Bu dersler üniversite sınavlarında çıkan dersler değil. Mesela akıllı şehirler ve insanlığın geleceği diye bir ders var. Bu dersler şehir planlamacılarının üniversitede okudukları ders. Fen bilgisinde biyoteknoloji dersi var. Bu üniversitede biyomühendislik seçen öğrencilerin alması gereken bir ders. Yine lise 4’te Uygulamalı hukuk var. Dersin adı temel hukuk olsaydı anlardık.
Yeni konulan derslere baktığımda ciddi dersler. Bütün bu derslerin görülmesinin sebebi üniversiteye ihtiyacı azaltmak mı? Daha eğitimli lise mezunu oluşturmak mı?
Selam ve dua ile…