Vânî Mehmed Efendi (ö. 1685), Osmanlı İmparatorluğu'nda 17. yüzyılda yaşamış bir din alimi, mutasavvıf ve şairdir. Hünkâr Şeyhi olarak da bilinir.
Hayatı:
- Van'ın Hoşab (Güzelsu) kasabasında doğmuştur.
- Babası Vâni Bistam Efendi de bir alim ve mutasavvıftır.
- İlk eğitimini babasından almıştır.
- Daha sonra İstanbul'a giderek medreselerde tahsil görmüştür.
- Birçok meşhur alimden ders almıştır.
- Tasavvuf yolunda Yeşilbağlı Efendi'ye intisap etmiştir.
- Uzun yıllar İstanbul'da ve Bursa'da irşad faaliyetlerinde bulunmuştur.
- 1685 yılında Bursa'da vefat etmiştir.
Eserleri:
- Divan: Tasavvufi şiirler içeren bir eserdir.
- Menâzî'-i Hudâ: Allah'ın sıfatları ve isimleri hakkında bir eserdir.
- Risâle-i Tasavvuf: Tasavvufun temel kavramlarını anlatan bir eserdir.
- Mektûbât: Çeşitli kişilere yazdığı mektupların derlendiği bir eserdir.
Vânî Mehmed Efendi'nin önemi:
-
- yüzyılın önemli mutasavvıflarından biridir.
- Tasavvuf felsefesine önemli katkılarda bulunmuştur.
- Şiirleri ile de tanınır.
- Eserleri günümüzde de ilgi görmektedir.