DEMET İLCE / MUHABİR
Neyse ki bu hiçbir zaman gerçekleşmedi. Uzayda 21 kişi hayatını kaybederken, olayda tek bir kişiyi etkileyen sağlık sorunları değil, tüm mürettebatı öldüren uzay aracı arızaları suçlandı. Ancak mürettebattan biri ölürse ve diğerleri kalırsa, cesetle ilgili bir şeyler yapmak zorunda kalacaklardı; aksi halde, ceset çürümeye başladığında kirlenme riskiyle karşı karşıya kalacaklardı.
Uzayın acımasızlığında bir ceset nasıl parçalanır? Peki bunun sonu nereye varabilir?
Baylor Koleji Uzay Sağlığı Translasyonel Araştırma Enstitüsü baş mühendisi Jimmy Wu, uzayın düşük basınçlı boşluğunda vücudun yüzeyindeki herhangi bir sıvının (deri, gözler, ağız, kulaklar ve akciğerler) anında gaza dönüşeceğini söyledi. Wu, yüzeye yakın kan damarlarının da ölümden sonra bile yırtılıp kanayabileceğini ekledi.
Wu, uzayın eksi 454,81 Fahrenheit (eksi 270,45 santigrat derece) seviyesindeki düşük taban sıcaklığı nedeniyle vücutta kalan suyun muhtemelen donacağını söyledi. Sıvı kaybı ve donma, mumyalanmış bir duruma neden olabilir ve esasen vücudu korur. Wu, "Şu anda uzayda bulunan bir tür susuz kalmış bedene benzeyebilir" dedi.
Uzay giysisi olmadan uzaya çıkan her astronot bu kaderle karşı karşıya kalacaktır. Bundan sonra ne olacağı etrafta herhangi bir bakteri olup olmamasına bağlı olacaktır.
Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) yapılan araştırmalar, bakterilerin uzayda en az üç yıl hayatta kalabildiğini gösterdi. Eğer bakteriler vücutta hala canlı olsaydı, onu sindirmeye başlarlardı. Uzayın çoğu son derece soğuk olsa da, uzay aynı zamanda sıcak da olabilir; ISS'nin yüzeyindeki sıcaklıklar eksi 328 F ila 392 F (eksi 200 C ila 200 C) arasında değişebilir. Daha sıcak bir ortamda ayrışma büyük ölçüde hızlanacaktır.
Uzaydaki güçlü radyasyonun vücutta da bazı hasarlara yol açması, karbon bağlarını parçalaması ve cilt ile kasların bozulmasına neden olması muhtemeldir.
Uzay aracından atıldıktan sonra, susuz kalmış ve çürüyen cisim, başka bir nesneyle karşılaşmadığı sürece, itildiği yönü takip ederek yörüngeye girecekti.
University College London Risk ve Afet Azaltma Enstitüsü'nde doktora öğrencisi olan Myles Harris, Dünya çevresinde yörüngede bulunan tüm uzay enkazları ve uydularla, bunlardan birine çarpmanın bir ölü bedenin karşı karşıya kalabileceği bir risk olduğunu söyledi.
Bu riskten kaçınmak için NASA, bir cesedi bırakmadan önce uzaya daha da gitmeyi ve "gezegen yörüngesinden ayrılmayı" öneriyor. Bir cisim ile bir uzay gemisi veya uydu arasındaki çarpışma, her iki taraf için de gerçek hasara neden olabilir.
Eğer vücut uydular ve uzay çöpleriyle çarpışmayı önleseydi, özellikle ölüm alçak Dünya yörüngesinde veya Dünya'dan yaklaşık 2000 kilometre veya daha az uzakta meydana gelmişse, zamanla yer çekiminin etkisiyle yavaş yavaş Dünya'ya doğru çekilecekti. Sonunda, kadavranın uzaydaki yolculuğunun muhtemelen en dramatik kısmında, atmosfere yeniden girecek ve yanacaktı.
Ölümden sonra tek seçenek bir cesedi uzay gemisinden çıkarmak değil. Gezegen yüzeylerini kirletme riskini beraberinde getirse de, uzaya gömme başka bir olasılıktır. NASA ayrıca bir uzay gemisindeki kalıntıları 48 ila 72 saat boyunca (Uluslararası Uzay İstasyonundan Dünya'ya dönmek için yeterli zaman) muhafaza edebilecek bir ceset torbası geliştiriyor. Ancak yolculuklar, Dünya'ya yedi aylık bir dönüş uçuşu içeren bir Mars görevi gibi çok uzak olsaydı, mürettebatın başka seçenekler bulması gerekecekti.
Uzay uçuşları Dünya'dan uzaklaştıkça NASA görev ölüm prosedürleri hazırlıyor. Wu, ticari uzay uçuşu endüstrisinin uzayda ölümle nasıl başa çıkılacağını da planlaması gerektiğini söyledi.
Harris, "Umarım bu hiçbir zaman gerçekleşmez, ancak olabilir" dedi. Ve eğer öyleyse, hazırlıklı olmak daha iyidir.