Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı 2014'te başladı ve o tarihten bu yana Ukrayna'nın çocukları kalıcı bir savaş travmasıyla başa çıkmaya çalışıyor. Ukrayna'daki çocukların ruh sağlığı sorunlarıyla ilgilenen Olena Rozvadovska, 2015'te Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Çocuk Hakları Komiserliği ofisinden ayrılarak, savaşın etkilediği çocuklara yardım etmek üzere gönüllü olarak Donbas'a taşındı.
"Savaşın Bu Kadar Yakın Olacağını Hiç Düşünmedik"
2014 yılında başlayan çatışmalarda Slovyansk ve Mariupol gibi şehirlerde hayat normalleşmeye başlasa da, cephe hattına yakın bölgelerde savaşın etkisi sürüyordu. Zaitseve köyünde sadece birkaç çocuk kalmıştı ve bu çocuklar, elektrik veya mağazalara erişim olmadan, sürekli bir tehlike içinde yaşıyorlardı. Rozvadovska, "Orası ıssızdı, çevrede sadece askerler vardı" diyerek bu zorlu koşulları hatırlıyor.
Rozvadovska, savaş başladığında pek çok insanın kaçmayı seçmediğini ve bunun çeşitli sebeplerle gerçekleştiğini belirtti. Bazı aileler maddi imkansızlıklar nedeniyle, bazıları ise köklerinden kopmak istemediği için kalmayı tercih etti. Özellikle Tanya adındaki bir kadın, ailesinin yaşadığı topraklara olan bağlılığı nedeniyle cephe hattında kalmıştı. "Onlar için oradan ayrılmak, derilerini soyup onsuz yaşamaya çalışmak gibiydi" diyor Rozvadovska.
Çocuklar İçin Zor Bir Dönem
Rozvadovska ve Ukraynalı gazeteci Azad Safarov, 2019 yılında Savaş Çocuklarının Sesi Vakfı'nı kurarak savaşın etkilediği çocukların uzun vadeli psikolojik ihtiyaçlarını karşılamaya çalıştı. Çocukların yaşadıkları travmaları atlatmasının yıllar sürebileceğini belirten Rozvadovska, vakfın psikologlarının çocuklara kaygı, depresyon ve travma ile başa çıkabilmeleri için çeşitli terapi ve sanat programları sunduğunu ifade etti.
Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırıları devam ederken, savaşın etkisi ülkedeki tüm çocukları derinden etkiliyor. Çocuklar, sevdiklerinden ayrılma, ölüm korkusu ve güvenlik kaybı gibi sorunlarla mücadele ediyor. Vakfın psikologlarından Oksana Pysarieva, savaşın travmasının ön cephede olmayan çocukları bile etkilediğini belirtiyor. Uzmanlar, Ukrayna'nın bu büyük ruh sağlığı krizine hazırlıklı olmadığı konusunda uyarıda bulunuyor.