Trump’ın tarifeleri, ABD tüketicilerinin gıda ve otomobil gibi temel ihtiyaçlarda daha yüksek maliyetlerle karşılaşmasına yol açabilir.
Ekonomistler, bu tehdidin uzun vadede ABD’yi uluslararası ticarette daha az güvenilir bir ortak haline getireceğini öngörüyor.
ABD Tüketicisini Bekleyen Ekonomik Yük
Başkan seçilen Donald Trump, Kanada ve Meksika’dan ithal edilen tüm ürünlere %25 oranında gümrük vergisi uygulama tehdidinde bulundu. Ekonomistler, bu kararın gıdadan otomobile, giyimden alkole kadar birçok ürünün fiyatında dramatik artışlara yol açabileceği konusunda uyarıyor.
Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü’nden Mary Lovely, bu tür tarifelerin ABD’yi uluslararası ticarette "istikrarsız bir ortak" haline getirebileceğini belirtti:
"Bu tür belirsizlikler, faaliyetleri ABD dışına taşımak için bir teşvik oluşturuyor."
Gıda Fiyatlarında Artış Bekleniyor
Trump, tarifeleri yasa dışı göç ve uyuşturucu akışını durdurmak amacıyla bir baskı aracı olarak kullanmayı planlıyor. Ancak bu durum, gıda fiyatlarını daha da artırarak Amerikan hanelerini zorlayabilir.
Washington merkezli Ürün Dağıtıcıları Derneği’ne göre, özellikle taze meyve ve sebzelerin fiyatları yükselirken, diğer ülkelerden gelecek misilleme tarifeleri ABD’li çiftçileri olumsuz etkileyebilir.
Dernek başkanı Alan Siger, şu uyarıda bulundu:
"Gümrük vergileri, tedarik zincirini bozarak tüketicinin kasada daha fazla ödeme yapmasına neden olacak."
Meksika ve Kanada, ABD’nin en büyük taze meyve-sebze tedarikçileri arasında yer alıyor.
Otomobil Fiyatlarında Büyük Zıplama
Yeni bir otomobil almak isteyen ABD'li tüketiciler, fiyatlarda büyük bir artışla karşılaşabilir. Ortalama bir yeni araç fiyatının 48.000 dolar olduğu ülkede, ithal araçların %15’i Meksika’dan, %8’i ise Kanada’dan geliyor.
PwC otomotiv sektör lideri CJ Finn, bu durumun daha fazla tüketiciyi araç satın alımından uzaklaştırabileceğini söyledi:
"Tüketiciler, artan fiyatlar nedeniyle araç satın alma gücünü kaybedebilir."
Volkswagen, Stellantis, General Motors (GM) ve Ford gibi otomobil üreticileri, Meksika ve Kanada’ya uygulanacak tarifelerden en çok etkilenecek şirketler arasında. GM hisseleri %9, Stellantis hisseleri ise %6 değer kaybetti.
Ticaret Anlaşması Tehlikede mi?
Trump, tarifelerin 2020’de Kanada ve Meksika ile imzalanan USMCA ticaret anlaşmasıyla çelişmesine rağmen, yasal bir zemine sahip olduğunu savunuyor. Anlaşma, 2026 yılında gözden geçirilmeye açık durumda.
Trump’ın Çin için tarifeleri devreye sokması daha kolay olsa da, Kanada ve Meksika için göçmen akışını ve uyuşturucu tehdidini ulusal güvenlik sorunu olarak göstermesi gerekebilir. Bu süreç dokuz aya kadar uzayabilir ve bu süre zarfında müzakere için zaman tanır.
Uzmanlar, bu tehdidin bir pazarlık taktiği olduğunu, ancak uygulanması halinde üç ülkenin de ABD’ye karşı misilleme yapacağını düşünüyor.
Uzun Vadeli Sonuçlar
Tarifeler, kısa vadede fiyat artışlarına neden olurken, uzun vadede ABD’nin ticaretteki güvenilirliğini zedeleyebilir. Mary Lovely, bu durumun ticaret ortaklarını ABD’den uzaklaştırabileceğini vurguluyor:
"ABD ile ticaret yapmak belirsizlikle dolu bir süreç haline gelebilir."