Avrupa Birliği İç Pazar Komiseri Thierry Breton, beş yıl süren renkli kariyerinin ardından Brüksel’e veda ediyor. Elon Musk ile mücadele etmekten Covid aşılarını satın almaya, patronuna sert eleştiriler yöneltmekten NATO’nun ölümünü ilan etmeye kadar, Breton’un kariyerindeki en dikkat çekici anları derledik.
Sürpriz İstifa Kararı
Thierry Breton, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in Fransa'nın komiser adayını değiştirme çağrısının ardından 16 Eylül'de istifa ettiğini açıkladı. Breton, istifasını duyururken von der Leyen’in "şüpheli yönetişim" sergilediğini iddia ederek, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile gizli anlaşmalar yapıldığını belirtti.
Breton’un göreve başlaması da ani bir gelişmeydi. 2019’da, milletvekili Sylvie Goulard’ın istifasının ardından AB iç pazar komiseri olarak göreve başlamıştı. Teknoloji düzenlemelerinden Covid aşılarına, uzay yasalarına kadar geniş bir portföyü yönetirken, birçok kişiye karşı sert duruşlar sergilemesiyle biliniyor.
Elon Musk ile Çatışma
Breton, en çok Elon Musk ile yaşadığı çevrimiçi çekişmelerle dikkat çekti. 2022’de, Musk ile Austin’de AB’nin Dijital Hizmetler Yasası’nı (DSA) tartışmak için bir araya geldi. Ancak kısa sürede bu dostane ilişki bozuldu. Breton, sosyal medya platformu X’te (eski adıyla Twitter) "Avrupa'da kuş, bizim kurallarımıza göre uçacak" diyerek Musk’a açık bir uyarı gönderdi.
Bir yıl sonra, Breton’un ekibi X’i DSA’ya uyumsuzluk nedeniyle soruşturuyordu. Bu süreç, Musk'ın X platformunda Donald Trump'ı canlı yayında ağırlamasıyla daha da tartışmalı hale geldi ve Musk'tan Breton’a hakaret dolu yanıtlar geldi.
Aşıların Efendisi
Sağlık portföyü Breton’un sorumluluğunda olmasa da, Covid-19 krizinin yönetiminde önemli rol oynadı. 2021'de Avrupa Komisyonu'nun "Covid-19 Aşılarının Endüstriyel Ölçeklendirilmesi Görev Gücü" başkanlığına getirildi. Breton, aşı üretiminin artırılması için yeni ortaklıklar kurarak "Monsieur Vaccins" (Aşıların Efendisi) unvanını aldı.
Breton, Netflix’in CEO’su Reed Hastings’i bant genişliğini azaltmaya zorladı ve Avrupa'daki aşı sıkıntısını önlemek amacıyla Avustralya'ya aşı ihracatını engelledi.
NATO’nun Ölümü
2020'de Davos’ta Donald Trump ile görüşen Breton, bu görüşmenin detaylarını yıllar sonra paylaştı. Trump’ın kendisine, "Eğer Avrupa saldırıya uğrarsa asla yardım etmeyeceğiz" dediğini ve NATO’nun öldüğünü ilan ettiğini belirtti. Bu açıklama Avrupa'da şok etkisi yarattı ve birçok liderin NATO'nun bağımsız savunma stratejisi üzerine tartışmalarını ateşledi.
Madencilik Tabusunu Yıkmak
Breton, 2022’de Avrupa’nın kritik hammaddeler konusunda daha fazla madencilik yapması gerektiğini vurguladı. Elektrikli araç bataryaları gibi teknolojiler için ihtiyaç duyulan hammaddeler konusunda Avrupa'nın dışa bağımlı olduğunu ve bu durumun jeopolitik riskler yarattığını savundu.
Piepergate Skandalı
Breton ve von der Leyen arasındaki gerilim, 2024’te açıkça gün yüzüne çıktı. Von der Leyen, Alman milletvekili Markus Pieper’ı Avrupa Komisyonu'nda KOBİ elçisi olarak atamayı önerdiğinde, Breton bu karara karşı çıktı. Pieper’ın atanması, iki kadın adayın es geçilmesi nedeniyle Avrupa Parlamentosu'nda siyasi kayırmacılık suçlamalarına yol açtı ve Pieper göreve başlamadan bir gün önce istifasını açıkladı.
Kendi Patronuna Meydan Okumak
Breton, Mart 2024’te von der Leyen’in tekrar Komisyon başkanlığı için desteklenip desteklenmediğini sorguladı. X platformunda yaptığı açıklamada, von der Leyen’in kendi partisinin bile desteğini almadığını ima etti. Bu, Breton’un kariyeri açısından riskli bir hamle olsa da, içerdeki huzursuzlukları su yüzüne çıkardı.
Breton’un Komisyon'daki unutulmaz anları bu şekilde noktalanırken, yerine geçecek kişi ve gelecek planları merak konusu.