İnternet ve sosyal medya için kullanılan akıllı cihazlar ile geçirilen aşırı süreler, insanın sağlığı üzerinde ciddi etkilere sebep olmaktadır. Teknolojinin gelişmesi, bilgisayar ile akıllı cihazların kullanımının artması ve sosyal medya kullanımının çığ gibi büyümesinin ardından, teknoloji bir süre sonra insanı bağımlı hale getirdi. Teknolojinin gelişmesi elbette birçok işimizi kolaylaştırdı. Fakat, bununla beraber bizi bağımlı haline getirdiği hastalıkları da beraberinde karşımıza çıkardı. Öyle ki bu hastalıkların bazılarının adını dahi yeni öğrenmeye başladık. Örneğin; RSI. Paylaşım yapma ve paylaşımlara gelecek beğenileri takip etme gibi internette sürekli online olma, oyun bağımlılığı vb. Bu sağlık problemlerine değineceğiz, ilk olarak sosyal medya hastalığı olan RSI (Repetitive Strain Injury) nedir? ona bakalım!
RSI (Repetitive Strain Injury) nedir?
RSI yani Tekrarlanan Zorlama Yaralanması, kas ve iskelet sistemi bozuklarından biridir. Tekrarlayan kuvvetli hareketler nedeniyle kas, eklem, kemik, tendon, bağ ve sinirlerde oluşan hassasiyetten meydana gelir. Akıllı cihazlar ve bilgisayar kullanımının aşırı derecede gerçekleşmesi iskelette pozisyon bozulmasını, sinirlerde sıkışma neticesinde bilek ya da üst ekstremite bozukluklarına sebep olur.
RSI’ya karşı alınacak önlemler
Bu tür rahatsızlığın önüne geçebilmek için özellikle teknolojik araçları yoğun kullanmaktan kaçınmalıyız. Basit zamanlayıcılar kullanılarak bu molaları standart hale getirip aktiviteyi azaltabilir ve bu şekilde korunabiliriz ve böylelikle dinlenme fırsatı yakalayıp baskıyı minimum seviyeye düşürürüz. Bu tür cihazların kullanımı esnasında oturma şeklini ayarlayıp, ekrana olan uzaklığı bilimsel olarak öngörülen mesafede olmasına özen göstermeliyiz.
RSI önleme için yardımcı programlar
Aslında en ilginç olan özellikle bilgisayar kullananlara yönelik olarak RSI önleme ya da azaltma için önerilerin, bilgisayarda kullanılan programlar olması. Hani bir söz vardır “Ağlanacak halimize Gülmek” Bilgisayarın fazla kullanımını önlemek için aynı bilgisayarı kullanmak. Neyse biz yine de kısaca değinelim.
Yapılacak fiziksel iyileştirmelerin yanında bazı bilgisayar programlarında yardımcı olabileceği söylenmekte. Örneğin, AntiRSI yani stres önleyici OS X, bu program düzenli mola vermek için kullanıcıyı zorluyor. AutoMouse, klavye kasa yol tuşlarını kullanarak fare görevini yerine getirir, böylelikle sürekli tıklama sonucu oluşacak stresi azaltıyor. CIP, Bilgisayar yaralanma önleme programı; saat başı ekranda hatırlatma penceresiyle uyarı yapan ve aşırı kullanımı haber vererek kullanıcıya mola verdiren program. CtrlWORK, Verimlilik Yazılımı; bilgisayar görevlerini daha hızlı gerçekleştirmek suretiyle daha az kullanım ve stresi düşürmesini sağlayıp zihinsel yoğunluğu azaltıyor. EyeLeo, düzenli molalar verdirerek, basit göz egzersiz gösteriyor. Bu programlar ne kadar başarı bilinmez, bilinen bir gerçek vardır ki, o da kullanımı azaltmanın yolu, az ve öz kullanmayla mümkündür.
İster fiziksel korunma, ister tıbbi korunma, isterse yazılımsal hatırlatma yapan programlar olsun, teknolojik cihazları yani bilgisayar ve akıllı cihazları kullanım zamanını düşürmeliyiz. Sağlıklı bir birey hem kendisi için hem de toplum için gerekli ve geleceğin mimarı olacaktır. Bu yüzden teknoloji hayatımıza kolaylık sağlamalı, Hayatımız olmamalı.
Yazar: Sosyal Medya Uzmanı Deniz Unay